Tersakan Çayı' nın (Muğla, Türkiye) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Araştırılması

Yıl 2014, Cilt: 16 Sayı: 2, 51 - 67, 01.12.2014

Cahit Kasımoğlu Fevzi Yılmaz

Öz

Bu çalışmada, Tersakan Çayı’ nın bazı fiziko-kimyasal özellikleri Eylül 2011-Ağustos 2012’ da mevsimsel olarak incelenmiş ve su kalitesi yönünden değerlendirilmiştir. Analiz sonuçları Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği (SKKY), Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Su Ürünleri Yönetmeliği (SÜY) (Anonim, 2005a) ve TS266 (Anonim, 2005b) İnsani Tüketim Amaçlı Sular kriterleri ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen fiziko-kimyasal veriler, su kirliliği kontrol yönetmeliğine göre değerlendirildiğinde Tersakan Çayı’ nın genelde su kalite sınıfının, I. sınıf yani yüksek kalite su sınıfında olduğu belirlenmiştir. Bu sonuca göre, Tersakan çayının iyi sayılabilecek bir su kalitesine sahip olduğu ve önemli bir kirlilik problemi olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte, tarım alanlarının sulanması nedeniyle yaz aylarında su seviyesindeki bir azalma kirlilik parametreleri seviyesinde bir artışa neden olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Tersakan çayı, Fiziko-Kimyasal Özellikler, Su Kalitesi

Investigation of Some Physical And Chemical Properties of Tersakan stream (Mugla, Turkey)

Öz

In this study, some physico-chemical features in the surface water in Tersakan Stream have been investigated between september 2011 and July 2012. In addition, the stream has been evaluated according to water quality criteria. Analyses results compared with according to Turkish Water Pollution Control Regulations (TWPCR), Fishery Products Guidelines (FPG) and TS266 (Turkish potable water standard). By evaluation the physico-chemical datas according to Water Pollution Control Regulation (TWPCR) generally the water quality class of Tersakan Stream were determined class I. as high water quality standard. According to results, it was determined that Tersakan Stream has a good quality water without and serious pollution problem. However a decrease in water level during summer season due to irrigation of agricultural areas leads to increase in pollution parameters level

Anahtar Kelimeler

Tersakan Stream, Physico-Chemical Features, Water Qualityies

Kaynakça

• [1]. Taş, B. Derbent Baraj Gölü (Samsun) Su Kalitesinin İncelenmesi, Ekoloji Dergisi, 15. 61. 6–15. (2006).
• [2]. Yılmaz, F., Mumcular Barajı (Muğla-Bodrum)’nın Fiziko- Kimyasal Özellikleri. Ekoloji 13, 50, 10-17, (2004).
• [3]. SKKY. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik. Resmi Gazete, 30 Kasım 2012, sayı: 28483, Ankara (2012).
• [4]. Anonim, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığından Su Ürünleri Yönetmeliği, 09.08.2005 tarihli Resmi Gazete, No: 25901, (2005).
• [5]. Anonim, İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik. Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete, No: 25730, Ankara (2005).
• [6]. Barlas, M., İmamoğlu, Ö. ve Yorulmaz, B. Tersakan Çayı’ nın (Muğla-Dalaman) Su Kalitesinin İncelenmesi, XVI. Biyoloji Kongresi Özet kitapçığı, 4–7 Eylül, Malatya. (2002).
• [7]. Barlas, M. ve Yorulmaz, B. Su Samurları (Lutra lutra)’ nın Muğla ve Çevresindeki Yayılışı, Tabiat ve İnsan: 34 (1): 18–23. (2000).
• [8]. Alas, A., Cil OHS. An Investigation of Water Quality Parameters at Some Springs Supplying Drinking Water for Aksaray. Ekoloji 11 (42): 40–44. (2002).
• [9]. Egemen, O. Su Kalitesi. Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir. (2006).
• [10]. USEPA. Methods for Chemical Analysis of Water and Wastewater, EPA–600/4– 79–020, US. Environmental Protection Agency. (1979).
• [11]. Taşdemir, M. ve Göksu, Z.L. Asi Nehri’ nin (Hatay-Türkiye) Bazı Su Kalite Özellikleri. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 18, 1–2, 55–64. (2001).
• [12]. Jonnalagadda, S.B. ve Mhere, G. Water quality of the Odzi River in the Eastern Highlands of Zimbabwe. Water Research, 35 (10), 2371–2376. (2001).
• [13]. Sinokrot, B.A. ve Gulliver, J.S. In-Stream Flow İmpact on River Water Temperatures. Journal of Hydraulic Research, 38, 5, 339–350. (2000).
• [14]. Tanyolaç, J. Limnoloji (2. Baskı), Hatipoğlu Yayınevi, Ankara, 237s. (2000).
• [15]. Kocataş, A. Ekoloji ve Çevre Biyolojisi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, İzmir. (2006).
• [16]. Cirik, S. ve Cirik, Ş. Limnoloji. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları, İzmir. (2008).
• [17]. Goldman, C. ve Horn, A.J. Limnology. Mc Graw Hill International Book Company, Tokyo, 404s. (1983).
• [18]. Hem, J.D. Study and Interpretation of the Chemical Characteristicsof Natural Water. U. S. Geological Survey Water-Supply Paper 2254, 263p. (1985).
• [19]. HDC. Water Quality Parameters. Chemical and Physical Factors Influencing Water Quality in Rivers and Streams, Hauraki District Council, 38p. (2003).
• [20]. Polat, M. Akarsu ve Göllerde İzlenen Fiziksel ve Kimyasal Parametreler. Su Kalitesi Yönetimi Semineri Bildiri Kitabı, Ankara, 45–57s. (1997
• [21]. Melzer, A. ve Exler, D. Nitrate and Nitrite Reductase Activities in Aquatic Macrophytes. Studies in Aquatic Vascular Plants, Royal Bot. Soc. Bel. Brussels., 128-135. (1982).
• [22]. Anonymous. İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik. Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete No: 25730, Ankara. (2005).
• [23]. Baltacı, F. Su Analiz Metotları. Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçme suyu ve Kanalizasyon Dairesi Başkanlığı, Ankara. (2000).
• [24]. Girgin, S. ve Kazancı, N. Ankara Çayı’ nda Su Kalitesini Belirlemek İçin Taban Büyük Omurgasızların Fiziko-Kimyasal Parametrelerle Birlikte Kullanılması. XII. Ulusal Biyoloji Kongresi Bildiri Kitabı, Edirne, S.235–239. (1994).
• [25]. Chapman, D. ve Kimstach, V. Selection of Water Quality Variables. In: Chapman D (ed), Water Quality Assessments-A Guide to Use of Biota, Sediments and Water in Environmental Monitoring. University Press, Cambridge. (1996).
• [26]. Wetzel, Limnology: Lake and River Ecosystems. Third edition, Academic Press, California,1006pp, (2001).
• [27]. Giritlioğlu, T. İçme Suyu Kimyasal Analiz Metodları, İller Bankası Yayını, No:
• 18, 343 s., Ankara, (1975). [28]. Akman, Y., Ketenoğlu, O., Evren, H., Kurt, L. ve Düzenli, S. Çevre Kirliliği, Çevre Biyolojisi. Palme Yayıncılık, Ankara, 189s. (2000).
• [29]. Allan, J.D., Stream Ecology. Chapman and Hall, London. (1996).
• [30]. Hütter, L.A. Wasser ubd Wasseruntersuchung. 2 Auflage, Laborbücher: Chemie. Diesterweg Salle Sauerlaender, Frankfurt am Main, Berlin, München. (1984).
• [31]. Höll, K. Wasser (Untersuchung, Beurteilung, Aufbereitung, Chemie, Bakteriologie, Virologie, Biologie). 6. Auflage, de Gruyter, Berlin. (1979).
• [32]. Barlas, M., İkiel, C. ve Özdemir, N. Gökova Körfezi’ ne Akan Tatlı Su Kaynaklarının Fiziksel ve Kimyasal Açıdan İncelenmesi. In: Doğu Anadolu Bölgesi I. ve II. Su Ürünleri Sempozyumu Bildirileri, 14–16 Haziran 1995, Erzurum, 704–712. (1995).
• [33]. Samsunlu, A. Çevre Mühendisliği Kimyası. Sam-Çevre Teknolojileri Merkezi yayınları, Ankara, 396s. (1999).
• [34]. Wetzel R.G. ve Likens, G.E. Limnological Analyses. 2th edition, Spinger Verlag, New York, 391p. (1991).
• [35]. Allan, J.D. Stream Ecology Structure and Function of Running Waters. Kluwer Academic Publishers, London, 388p. (1995).
• [36]. Risch, M.R. Chemical and Biological Quality of Surface Water at the U.S. Army Atterbury Reserve Forces Training Area Near Edinburgh, Indiana. Semptember 2000 through July 2001, Geological Survery Water-Resources Investigations Report 03–4149, 87p. (2004).
• [37]. O'Neill, H.J., McKim, M., Allen, J. ve Choate, J. Monitoring Surface Water Quality: A Guide for Citizens. Students and Communities in Atlantic Canada, Canada-New Brunswick Water/Economy Arrangement, 101p. (1994).