ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN COĞRAFYA DERSİNDE GÜDÜLENMELERİNE OLUMSUZ ETKİ EDEN FAKTÖRLERE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 24, 31 - 43, 01.12.2010

Fatih Aydın

Öz

Problem: Bütün derslerde olduğu gibi, coğrafya dersinde de öğrencilerin güdülenmesi son derece önemlidir. Anlatılanların öğrenciler tarafından anlaşılabilmesi ve öğrencilerin öğrendikleri bilgileri hatırda tutma düzeylerinin artırılması için, öğrencinin kendisini yapılan işe vermesini sağlayabilmek yani onların güdü düzeylerini yüksek bir seviyede tutabilmek, eğitimin amacına ulaşması bakımından oldukça büyük bir önem taşımaktadır. Araştırmanın Amacı: Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya dersinde güdülenmelerini olumsuz yönde etkileyen faktörlere ilişkin görüşlerini saptamaktır. Yöntem: Bu araştırma, tarama modeli niteliğindedir. Araştırmaya Ankara’daki liselerde öğrenim gören 237 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Sariyer 2008 ’den yararlanılarak geliştirilen anket kullanılmıştır. Araştırmada toplanılan veriler SPSS programında frekans, ortalama, yüzde değer ve bağımsız örneklemler t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, Sonuçlar ve Öneriler: Yapılan analizler sonucunda, ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya dersinde güdülenmelerini olumsuz etkileyen faktörlerin çoğunun öğretmenin tutumu, sınıf ortamındaki uygunsuz davranışlar, okul olanakları gibi dışsal faktörlerden kaynaklandığı ortaya çıkmıştır. içsel faktörler göz önüne alındığında başarısız olma kaygısının öğrencileri olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya dersinde güdülenmelerini olumsuz etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Öğrencilerin coğrafya dersinde güdülenmelerini arttırabilmek için öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Derslerde yapılandırmacı yaklaşımı dikkate alarak öğrenci merkezli öğretim yöntemlerini kullanmalı, konuya uygun araç-gereç kullanmalı ve sınıf ortamını derse uygun hale getirmelidir

Anahtar Kelimeler

Güdülenme, ortaöğretim, coğrafya, coğrafya öğretimi

Secondary School Students’ Views about Negative Factors That Influence Motivations in Geography Lessons

Öz

The problem: Motivating students in geography lessons is extremely significant as in the other lessons. In order to be understandable for the students, to increase the rememberance level of what was learnt and to have the students keep their motivation at high level so that make them get concentrated to their jobs is of great significance in terms of reaching the educational goals. The aim of the study: The aim of the research to determine the secondary school students’ views about negative factors that affect motivations in geography lessons. Method: This research is of scanning model. The participants of the research were 237 students in secondary schools in Ankara. As data gathering tool the survey that was developed by the assistance of Sariyer 2008 was used. The datum used in the research was analyzed using frequency, average, percentage and irrelevant t test in SPSS programme. Findings, Results and Conclusions: As the result of the analysis, most of the factors that influence the secondary school students’ motivations in geography lessons results from such external factors like teacher’s attitudes, unsuitable behaviours in the classroom and the school conditions. When inner factors considered, the worry of being unsuccessful influence the students negatively. The views of students about the factors that affect motivation in geography lessons indicate a meaning full difference. In order to increase the motivation of students in geography lessons teachers have crucial roles. Student centered teaching methods, should be used in the lessons by taking the constructionist approach into consideration. Necessary materials should be used and the classroom atmosphere should be available for the lesson

Anahtar Kelimeler

Motivation, Secondary Education, Geography, Geography Teaching.

Kaynakça

• Açıkgöz, Ü.K. (2006). Aktif Öğrenme. (8. Baskı). İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
• Aktaş, G. (2007). Ortaöğretim Öğrencilerinin Algıladıkları Öğretmen Yakınlığı ile Güdülenme Düzeyleri Arasındaki İlişki: İstanbul İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi: İstanbul.
• Alaz, A. (2007). Coğrafya Öğretiminde Çoklu Zekâ Uygulamaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi: Ankara.
• Aydın, F., Coşkun, M. ve Kaya, H. (2010). Ticaret Meslek Lisesi Öğrencilerinin Coğrafya Dersine Yönelik Tutumları (Elbistan Örneği). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler enstitüsü Dergisi, 1, 183-203.
• Aydın, F. (2009). İşbirlikli Öğrenme Yönteminin 10.Sınıf Coğrafya Dersinde Başarıya, Tutuma ve Motivasyona Etkileri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi:Ankara.
• Baykara, K. (1999). İşbirliğine Dayalı Öğrenme Teknikleri ve Denetim Odakları Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi el kitabı.(11. Basım). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Coşkun, M. (2004). Coğrafya Eğitiminde Proje Tabanlı Öğrenme Yaklaşımı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi: Ankara.
• Çakmak, M. ve Kayabaşı, Y. (2008). Öğrenme-Öğretme Sürecinde Öğretmenlerin Kullandıkları Motivasyon Stratejileri Konusunda Öğretmen Adaylarının Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41 (1), 325-338.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık
• Demirel, Ö. (2005). Eğitim Sözlüğü. (Üçüncü Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Demirkaya, H. (2003). Coğrafya Öğretiminde 4mat Öğretim Sisteminin Lise Coğrafya Derslerindeki Başarı ve Tutumlar Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi: Ankara.
• Dörnyei, Z. (2000). Motivation in Action: Toward A Process-Oriented Conceptualization of Student Motivation. British Journal of Educational Psychology,70, 519-538.
• Dörnyei, Z. (2001). Teaching And Researching Motivation. Harlow: Pearson Education Limited.
• Dörnyei, Z. (2003). Questionnaires in Second Language Research: Construction, Administration,and Processing. Mahway, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Dumlu, A. (2006). Coğrafya Eğitiminde Araç-Gereç ve Materyal Kullanmanın Önemi ve Liselerin Durumu (Erzurum Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi: Erzurum.
• Ergün, M. (2003). Sınıfta Motivasyon. (Editör: E.Karip) Sınıf Yönetimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Eroğlu, F. (1998). Davranış Bilimleri. İstanbul: Beta Basın Yayım
• Ertürk, S. (1998). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Meteksan A.Ş.
• Fidan, N. (1985). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Alkım Yayınevi.
• Frymier, A.B. (1993), The Impact of Teacher Immediacy on Student Motivation Over The Course of a Semester, Paper Presented at the Annual Meeting of The Speech Communication Association (79 the Miami Beach, F. L., November 18-21)
• Glasser, W. (1996). The Quality School: Managing Students Without Coercion. New York: Harper Collins.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Nikolov, M. (1999). “Why do you learn English?” “Because the teacher is short.” A study of Hungarian children”s foreign language learning motivation. Language Teaching Research, 3, 33–56.
• Önal, H. (2008). Coğrafya Öğretiminde Aktif Öğrenme Uygulamaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi: Ankara.
• Öncü, H. (2003) Motivasyon (Güdülenme). (Editör: L.Küçükahmet) Sınıf Yönetimi Ankara: Nobel Yayınları.
• Özbay, Y. (1999). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. İstanbul: Empati Yayıncılık.
• Özgen, N., Bindak, R. ve Birel, F.K. (2007). Coğrafya Dersine Yönelik Bir Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 58-65.
• Öztürk, Ç. (2008). Coğrafya Öğretiminde 5E Modelinin Bilimsel Süreç Becerilerine, Akademik Başarıya ve Tutuma Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi:Ankara.
• Sariyer, S. (2008). Ortaöğretim 9. Sınıf Öğrencilerinin İngilizce Öğreniminde Güdülenmelerine Olumsuz Etki eden Faktörler ve Öğretmenlerin Kullandıkları Güdüleme Stratejileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Muğla Üniversitesi: Muğla.
• Selçuk, Z. (2001). Gelişim ve Öğrenme. (Sekizinci Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Sucuoğlu, H. (2003). İşbirlikli Öğrenmenin Öğrencilerin Yükleme, Edim ve Strateji Kullanımı Üzerindeki Etkileri ve İşbirlikli Öğrenme Gruplarındaki Etkileşim Örüntüleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
• Şahin, C. (2003) Türkiye’de Coğrafya Öğretimi (Sorunlar-Çözüm Önerileri). Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
• Tagaki, A. (2005). Motivating Japanese students in the language classroom. Proceedings of the University of Cambridge Second Postgraduate Conference in Language Research, 96-103.
• Teyfur, E. (2009). 9. Sınıf Coğrafya Dersinde Bilgisayar Destekli Öğretimin Öğrenci Başarısı ve Tutumuna Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi: İzmir.
• Yalçın, H. (2005). Factors that affect the motivational level of English preparatory class students studying at Gazi University. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi:Ankara.
• Yazıcı, H. (2008). Motivasyon (Editör: Yaşar Özbay ve Serdar Erkan) Eğitim Psikolojisi, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Yüksel, G. (2004). Öğrenme için Motivasyon (Editör: Ş.Erçetin ve Ç.Özdemir) Sınıf Yönetimi, Ankara: Asil Dağıtım.
• Yılmaz, E. (2007). Ortaöğretimde İngilizce Derslerinde Öğrenci Başarısında Motivasyonun Rolü: Bartın İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karaelmas Üniversitesi: Zonguldak.
• Wlodkowski, R.J. (1999). Motivation and Diversity: A Framework for Teaching. New Directions for Teaching and Learning, 78, 7-9.