This paper aims at study one aspect of the
preference among the narrators by the critics. It is the words of “he is more
loved to me” which is one of the relative preferences. It aims to explain this
aspect of critical judgments theoretically in the critics, and then extrapolate
this term fully in four books of sources of Ilalu Hadith. This term has lingual
connotation and terminological connotation. Critics usually use this term for
its terminological connotation. This paper aims to make sure if the critics
used this term in some contexts in the lingual connotation which implies to the
sense of tendency towards people of issues.
The study reached some results, the prevalence
of this type of the preference with critics, especially in the weighting
between the narrators who are similar to each other in credibility and justice.
This type of preference, if it is given in the original contexts, is a
terminological judgment for weighting between narrators, especially when it is
accompanied by a statement of its reasons and the outcome of the judgment in
both narrators, and if it is given in the secondary contexts, it can be noticed
the effect of self-tendency, and reflected the critic personal opinions and his
own choices.
Bu
çalışma önde gelen münekkidler tarafından ortaya konulan, raviler arasındaki
tercih yönlerinden birini; “sevgi” kelimesi kullanılarak yapılmış kısmî tercih
yönünü araştırmaya yöneliktir. Çalışma münekkidler nezdindeki tenkid
kurallarının bu yönünü açıklamayı hedeflemektedir. Çalışmada öncelikle
ilelü’l-hadîs türü eserlerin dördünde bu kelime ayrıntılı bir şekilde
incelenecektir. Daha sonra eleştirmenler için bu kelimenin yansımaları,
kullanıldığı bağlamlar, kullanılma amaçları, aslî ve yan anlamları incelenecektir.
Bu incelemenin amacı hadis hakkında verilen hükmün, bu kelimenin sözlük
anlamından etkilenip bunun sonucunda tamamen şahsi bir meyille mi verildiğinin
yoksa bu kelimenin münekkidin ravi hakkındaki görüşünü açıkladığı bir tenkid
kavramı mı olduğunun anlaşılmasıdır. Çalışmada üç temel sonuca ulaşılmıştır.
Bunlardan ilki, bu tercih kriterinin özellikle adalet ve zabt bakımından
birbirine yakın olan raviler arasında tercih yapılırken kullanıldığının tespit
edilmesidir. Bir diğer sonuç kelime, aslî anlamında kullanıldığında tercihe
delalet eden bir tenkid terimi olarak kullanılmıştır. Genellikle tercihle
beraber bunun sebebi ve iki râviden her birinin tercih edilmesi durumunda
doğacak sonuç da zikredilmiştir. Son olarak
bu kelimenin münekkidler tarafından yan anlamlarda da kullanıldığı ve bu
yolla münekkidlerin tercihlerini, fikirlerini ve seçimlerini yansıttığı
görülmüştür.
Tercih Râvi Tenkidi Bana Daha Sevimli İlelü’l-Hadîs Birbirine Yakın Râvileri
تتجه هذه الدراسة إلى البحث في وجه
من وجوه المفاصلة بين الرواة الصادرة عن كبار النقاد، ألا وهو المفاضلات النسبية
الواردة بلفظ المحبة، وتهدف إلى شرح هذا الجانب من الأحكام النقدية نظريا عند
النقاد، ومن ثم استقراء هذا اللفظ استقراء تاما في أربعة كتب من مصادر العلل، ومن
ثم تجلية هذا اللفظ وبيان سياقاته وأغراضه ومعانيه الأصيلة والفرعية لدى النقاد، وذلك
لمعرفة فيما إذا تأثر سياق الحكم به بالمعنى اللغوي فظهر فيه ميلٌ شخصيٌّ، أم أنه
مصطلح نقدي يُصرِّح فيه الناقد برأيه في الرواة. ووصلت الدراسة إلى نتائج معينة،
منها شيوع هذا النوع من المفاضلة خصوصا في الترجيح بين الرواة المتقاربين في الضبط
والعدالة، وأنه كان في السياقات الأصيلة مصطلحا نقديا يدل على الترجيح، وغالبا كان
يرافق هذا الترجيح بيان سبب الاختيار ونتيجة الحكم في الراويين. وأنه دخل في
السياقات الفرعية منه العامل الشخصي، فعكست تلك الترجيحات أفكار الناقد واختياراته.
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Aralık 2019 |
Gönderilme Tarihi | 19 Eylül 2019 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 6 Sayı: 2 |
BEÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC ND) ile lisanslanmıştır