Gaziantep ve Kilis illeri kırmızı mercimek tarlalarındaki canavar otlarının [Orobanche crenata Forsk. ve Phelipanche aegyptiaca (Pers.)] yaygınlığı, yoğunluğu ve üreticilerin yabancı ot sorunlarına yaklaşımları

Yıl 2014, Cilt: 54 Sayı: 2, 115 - 132, 30.06.2014

Eda Aksoy Z. Filiz Arslan Serdar Eymirli Özcan Tetik Ö. Volkan Bayraktar Göksel Armağan

Öz

Kırmızı mercimek yetiştiriciliği
yapılan alanlarda bitki koruma sorunları içerisinde yabancı ot problemleri ilk
sırayı almaktadır. Kırmızı mercimek yetiştirilen pek çok alanda tam parazit
yabancı otlardan olan beyaz çiçekli canavar otu (Orobanche crenata Forsk.) ve mısırlı canavar otu [Phelipanche aegyptiaca (Pers.) Pomel.]
yaygın ve yoğun görülen yabancı otlardır ve ciddi verim kayıplarına neden
olabilmektedir.

Gaziantep ve Kilis, ülkemiz kırmızı
mercimek üretiminde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki önemli iller arasındadır.
Bu survey, Gaziantep ve Kilis İlleri mercimek tarlalarındaki canavar otlarının
yaygınlık ve yoğunluğunu belirlemek amacı ile 2007 yılında toplam 2465 dekar
alanda yapılmıştır. Survey sonucunda P.
aegyptiaca ve O. crenata’nın en
yüksek rastlama sıklıkları; Gaziantep ilinde Şahinbey ilçesinde (%80), Kilis
ilinde ise Elbeyli ilçesinde (%71 ve %33) tespit edilmiştir. Sürvey yapılan
illerde tespit edilen canavar otlarının tür ayrımı yapmaksızın rastlama
sıklıkları değerlendirildiğinde; Gaziantep ilinde kırmızı mercimek tarlalarının
%74.36’sının, Kilis ilinde ise %53.85’inin canavar otlarıyla bulaşık olduğu
belirlenmiştir.

Üreticilerin kırmızı mercimek
yetiştiriciliğindeki sorunlarını, sorunlarını çözmede izledikleri yolları,
canavar otu hakkında bilgi düzeylerini ve bu konuda eğitime ihtiyaç duyup
duymadıklarını belirlemek amacıyla 51 üretici ile toplam 70 soruluk anket
çalışması yapılmıştır. Anket çalışmaları sonucunda Gaziantep ve Kilis illerinde
kırmızı mercimek yetiştiricilerinin canavar otu başta olmak üzere yabancı ot
sorunları ve üreticilerin sorunlara yaklaşım düzeylerinin konusunda önemli
bilgiler edinilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Kırmızı mercimek, yabancı ot, canavar otu, sürvey, anket

Prevalence and intensity of broomrapes [Orobanche crenata Forsk. and Phelipanche aegyptiaca (Pers.)] in the red lentil fields in Gaziantep and Kilis provinces and approach of growers to the weed problem

Öz

Weeds are the first place between the
plant protection problems in red lentil cultivation. Crenate broomrape (Orobanche crenata Forsk.) and eagyptian
broomrape [Phelipancha egyptiaca (Pers.) Pomel.], are parasite weeds appears
widespread and dense in many red lentil grown areas in Turkey and the species
can result serious yield losses.

Gaziantep and Kilis provinces are of
the important provinces in Southeastern Anatolia for red lentil cultivation of
Turkey. This survey study was conducted total 2465 hectare lentil fields in
these provinces aim to determine prevalence and intensity of broomrape in 2007.
As results of the survey; the highest frequency of P. aegyptiaca and O. crenata
were detected in Sahinbey district (80 %) in Gaziantep and Elbeyli district
(71% and 33%) in Kilis. Considering the frequency of broomrapes in surveying
provinces without distinction of species; it was determined that lentil fields
were infested with broomrapes 74.36% in Gaziantep and 53.85% in Kilis
provinces.

Also, a poll study, consists of the
total 70 questions, was done with 51 lentil growers to determine the problems
of lentil cultivation, their strategies for solving the problems, their
knowledge about broomrapes and their training need in this subject. With the
results of the poll studies, important information was taken about weed
problems especially broomrapes and approach to problems of lentil growers in
Gaziantep and Kilis provinces.

Anahtar Kelimeler

Red lentil, weed, broomrape, survey, poll

Kaynakça

• Akbay C., Boz İ., Tiryaki G. Y., Candemir S. ve Arpacı B.B. 2012. Kahramanmaraş ve Gaziantep illerinde kırmızıbiberin üretim yapısı ve kurutma yöntemleri. KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi 15(2):1-10. Aly R. 2007. Conventional and biotechnological approaches for control of parasitic weeds. In Vitro Cellular and Developmental Biology Plant 43: 304-317. Anonim 2011. Mercimek entegre mücadele teknik talimatı. T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Ankara, 76 s. Anonim 2012. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr (Erişim tarihi: 03.02.2014). Anonim 2014. Herbisit, bitki gelişim düzenleyici, bitki aktivatörü, defoliant. http://www.tarim.gov.tr (Erişim tarihi: 04.02.2014).