Investigations on the hibernation and migration of <em>Aelia rostrata</em> Boh. in the Central Anatolia.
Öz
Aelia rostrata Boh. overwinters as an adult under dry leaves or soil of surrounded of stub of Pinus spp., Acantholimon venustum, Quercus spp., Astragalus acucilaris, A. microcephalus, Thymus sp. which find on the mountains or hills named overwintering area. It can find all of in four directions. But it prefers north which is colder. Generally it is found more density at 1500-1700 m altitudes. İt hasn't any special prefer overwintering plants. Because of the unusual weather conditions in the early spring and developing depends on the conditions entomopathogen fungous Beauveria bassiana on the overwintering area, there is high mortality 80-95%. Other reasons of the mortality on the hibernation area are parasitoids Diptera and Nematoda. It's determined that if the favorable weather conditions last for several days in spring, the migration from the overwintering areas to the cereal growing areas in Ankara is started in May when the temperature reaches a daily average of 14.8-20°C and the relative humidity 46-59%. But the migration may sometimes start in April, depends on the weather conditions. The height that the insect overwinters, deep of soil that it is found, kind of overwintering plants and the weather conditions cause the migration go on step by step and the migration last 2-11 days. Besides the importance of the temperature and relative humidity in breaking the diapause and starting the activity, the pest needs sunlight in order to fly. Activity on the overwintering area is seen firstly on the sunny place and when the temperature reaches 16-18°C it starts and more in the lunch time. Depends on the climatic conditions, wheats are at stem extension on earing and the barleys are at earing or flowering stages during the period when the migration from overwintering area to the plants starts. But when the migration starts early, the wheats are at tillering stage. When the new generations adults complete their feeding in the cereal field, they migrate from the field to the mountains at the end of July, when the daily average temperature is 26°C and humidity is 45%. So the insect gives one generation in a year.
Anahtar Kelimeler
Orta Anadolu bölgesinde Kımıl (<em>Aelia rostrata</em> Boh.)'ın kışlama ve göç durumu üzerinde araştırmalar.
Öz
Kımıl (Aelia rostrata Boh.) yılın yaklaşık 9 ayını kışlak adı verilen dağ ve tepelerde, çam, meşe, kirpiotu, kirpigeven, geven, ayı kulağı gibi çok yıllık bitkilerin yaprak döküntülerinin 3-4 cm altında veya kök boğazı çevresindeki toprağın 1-2 cm derinliğinde ergin durumunda geçirir. Kışlama alanı olan dağların her dört marazında da bulunur. Ancak daha serin olan kuzey marazı tercih eder. Genellikle yüksek tepeler şeklinde olan Orta Anadolu bölgesi kışlaklarında en fazla 1500-1700 m yüksekliklerde tespit edilmiştir. Kışladığı bitkiler arasında bir tercih söz konusu değildir. Yılın büyük bir kısmını geçirdiği kışlaklarda, özellikle erken ilkbaharda seyreden düzensiz hava koşulları, daha sonra bu koşullara bağlı olarak kışlakta gelişen entomopatojen fungus Beauveria bassiana nedeni ile bazı yıllar kışlaklara göre faklı olmakla beraber %80-95'e varan ölüm görülmektedir. Diğer parazi-toitler (dipter ve nematodlar) de kışlakta ölüme neden olmaktadır. İlkbaharda uygun hava koşullarının birbirini birkaç gün izlemesi halinde, Ankara'da günlük ortalama sıcaklığın 14.8-20°C ve orantılı nemin de %46-59 arasında olduğu mayıs ayı içerisinde kışlaktan ovaya göçün başladığı tespit edilmiştir. Ancak hava koşullarına bağlı olarak göç bazen nisan ayında da görülmektedir. Zararlının kışladığı yükseklik, toprak derinliği, bitki örtüsü ve hava koşulları göçün kademeli seyretmesine neden olmakta ve göç 2-11 gün devam etmektedir. Kışlakta diyapozun kırılarak aktivitenin başlamasında sıcaklık ve orantılı nemin önemi yanında, böceğin uçabilmesi için de güneş ışınlarına ihtiyaç vardır. Kışlakta faaliyet ilk kez güneş alan yerlerde görülmekte ve gölgede sıcaklığın 16-18°C olduğu anlardan itibaren başlamakta ve öğle saatlerinde artmaktadır. Hava koşullarına bağlı olarak kışlaktan ovaya göçün başladığı günlerde, genellikle buğdaylar sapa kalkma ve başaklanma, arpalar ise başaklanma veya çiçeklenme dönemlerindedir. Ancak kışlaktan göçün erken olduğu yıllarda buğdaylar kardeşlenme sonundadır. Hububat ekiliş alanlarında beslenmelerini tamamlayan yeni nesil erginler günlük ortalama sıcaklık ve nemin 26°C ve %45 olduğu temmuz ayının üçüncü haftasından itibaren kışlaklara göç eder. Zararlı bu şekilde yılda bir döl verir.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 13 Aralık 1996 |
| Gönderilme Tarihi | 16 Ocak 2009 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 1996 Cilt: 36 Sayı: 3 |