Türk Yurdu Dergisinde Yer Alan Şiirlerde Çanakkale Zaferi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 1, 8 - 14, 22.06.2020

Mehmet Bakır Şengül

Öz

Osmanlı Devleti’nin son dönemleri adeta bir varlık yokluk mücadelesine sahne olmuştur. Devlet, bu dönemde birçok cephede savaşmak zorunda kalmıştır. Bu savaşlardan birisi de I. Dünya Savaşı’nın devamı niteliğinde olan, Osmanlı Devleti ile itilaf devletleri arasında hem karada hem de denizde vuku bulan Çanakkale Savaşı’dır. Dönem aydınları, sonuçları itibariyle dünya tarihini değiştiren böyle önemli bir savaşa duyarsız kalmamışlardır. Bu dönemdeki şairler de şiirlerinde Çanakkale zaferine yer vermişlerdir. 30 Kasım 1911 tarihinde yayın hayatına başlayan Türk Yurdu dergisinde Çanakkale zaferi esnasında ve sonrasında zaferle ilgili şiirler yazılır. Hatta bu savaşı konu edinen ilk şiir de bu dergide yayımlanır. Savaş devam ederken yayımlanan bu şiir, adeta zaferi müjdeler niteliktedir. Zafer coşkusunu kaleme alan şairler, milletin kenetlenmesini amaçlamış ve yeni zaferler için duygu birliği sağlamaya çalışmıştır. Türk Yurdu dergisinde 1 Nisan 1915 ile 16 Aralık 1915 tarihleri arasında yayımlanan dört şiirin üçü hece, biri de serbest ölçüyle yazılmıştır. Şiirlerden biri Türk Yurdu dergisi edebî heyetinin mahsulüyken diğer şiirler Feyzullah Sacit, Enis Behiç ve Yusuf Ziya tarafından kaleme alınmıştır. Şüphesiz bir milletin tarih sahnesinden silineceğinin düşünüldüğü bir ortamda yazılan bu şiirler önemlidir. Bu yüzden şiirleri yayımlayan Türk Yurdu dergisi ayrıcalıklı bir konumdadır.

Anahtar Kelimeler

Türk Yurdu, Türk Şiiri, Millî Edebiyat, Çanakkale Zaferi

Kaynakça

• Bayraktaroğlu, N. (2014). “Tarihimizdeki Muhteşem Mektuplardan Bir Mektup”. http://www.aydin24haber.com/kanuni-sultan-suleymanin-alman-imparatoru-sarlkene-mektubu-612yy.htm, (E.T.: 20.02.2019).
• Enis Behiç. (1915). “Çanakkale Şehitliğinde”, Türk Yurdu, 4. Cilt (7-8-9/9. Cilt), 1914-1916, Yıl: 4-5, Sayı: 92 (10 Eylül 1331/23 Eylül 1915). Ankara: TUTİBAY Yayınları, 1999 (Yeniden Basım), s. 227. Erkan, Ü. (2016). “1911-1918 Yılları Arasında Türk Yurdu Dergisine Konu Olan Bazı Tartışma ve Polemikler”. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Vol. 5, No. 1, s. 44-63.
• Feyzullah Sacid (1915). “Çanakkale 1-2”, Türk Yurdu, 4. Cilt (7-8-9/8. Cilt), 1914-1916, Yıl: 4-5, Sayı: 88 (16 Temmuz 1331/29 Temmuz 1915). Ankara: TUTİBAY Yayınları, 1999 (Yeniden Basım), s. 181-182.
• Gündoğan, H. (2015). “Türk Yurdu Dergisinde 1914-1918 Yılları Arasında Yayımlanmış Şiirlerde Savaş İzleği”. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, C. 7, S. 4, s. 89-111.
• Heyet (1915). “Çanakkale Güllelenirken”.Türk Yurdu, 4. Cilt (7-8-9/8. Cilt), 1914-1916, Yıl: 4-5, Sayı: 80 [19 Mart 1331 (Rumi)/01 Nisan 1915 (Miladi)]. Ankara: TUTİBAY Yayınları, 1999 (Yeniden Basım), s. 91.
• Karaca, E. (2014). “Türk Yurdu Neşriyatı Özelinde Ermeni Cemaati ve Islahat Meselesi”. Yeni Türkiye, Ermeni Meselesi Özel Sayısı II, S. 61, Yıl: 20, Yeni Türkiye Stratejik Araştırma Merkezi Yay., s. 1234-1262.
• Karaca, E. (2014). “Çanakkale Muharebeleri’ne Işık Tutan Bir Kaynak Olarak Türk Yurdu Dergisi”. 100. Yılında Çanakkale Savaşları içinde, s. 273-310. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Semiz, Y. (2004). “18 Mart 1915 Çanakkale Deniz Savaşı: Sebepleri, Gelişimi ve Sonuçları”. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi 14, s. 221-247.
• Yusuf Ziya. (1915). “Nöbetçi ve Yıldız”, Türk Yurdu, 4. Cilt (7-8-9/9. Cilt), 1914-1916, Yıl: 4-5, Sayı: 98 (03 Kanunıevvel 1331/16 Aralık 1915). Ankara: TUTİBAY Yayınları, 1999 (Yeniden Basım), s. 287.