INVESTIGATION OF THE LIFE AND VILEYET-NAME OF SHEIKH ŞÜCÂ'EDDÎN, WHO IS OF GREAT IMPORTANCE IN ARSLANBEYLİ NEIGHBORHOOD, IN TERMS OF THE CULTURAL STRUCTURE OF THE PERIOD
Yıl 2024,
Cilt: 6 Sayı: 1, 23 - 40, 22.05.2024
Çağlar Uysal
,
Bekir Tanyeri
Öz
Arslanbeyli is a neighborhood located in the Seyitgazi district, and the majority of its population consists of people who follow the Alevi-Bektashi faith. This neighborhood serves as the center of the important Alevi-Bektashi religious order known as the Şücâ’eddin Velî Order. This research focuses on the culture of Arslanbeyli Village, which is a part of the province of Eskişehir, and conducts a compilation study regarding Seyyit Sultan Şücâ’eddin Velî, who has a significant influence on the local people known as the residents of Arslanbeyli Village. It has been noticed that very little research has been conducted on the culture of Arslanbeyli neighborhood in Eskişehir and its relation to Seyyit Sultan Şücâ’eddin Velî. It is believed that this comprehensive research on the region's culture is valuable for understanding the local culture. It is hoped that this study will lay the groundwork for future research and become a valuable resource.
Kaynakça
- ALTUN, Işıl, Kandıra Türkmenlerinde Doğum, Evlenme ve Ölüm, Yayıncı Yayınları, Kocaeli, 2004, s.21.
BİRDOĞAN Nejat, Anadolu ve Balkanlar’da Alevi Yerleşmesi Ocaklar-Dedeler-Soyağaçlar. Mozaik Yayınları, İstanbul 1995.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Anadolu ve Balkanlarda Sücaaddin Veli'nin Yeri ve Önemi. Türk Dünyası Vakfı, Eskişehir 2013.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Deyiş, Semah ve Türkülerle Şüceattin Köyü. Saygı Yayınları, İstanbul 1996.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Seyit Sultan Şecaaddin Veli Kimliği, Efsanesi, Rukiye Bacı Olayı, Yöre Aşıkları-Genç Abdal-İlhami Dede, Adet ve Töreleri, Mimari Yapısı. Elite Yayınevi, İstanbul 2003.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Seyyid Şücaaddin Veli Ocağı, Kalender Yayınevi, İstanbul 2018.
- EKİMCİ, Betül, Seyit Battal Gazi Tekkesi'nin Tarihsel Sürekliliği Ve Koruma Sorunları Historical Continiuty of Seyyid Battal Gazi Tekke and Its Conservation Problems, Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu, 2017 Trabzon.
- ERDEM, Muharrem, Alevi-Bektaşi Menâkıbnamelerine Göre Alevilik, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 2018.
- ERSAL, Mehmet, Şücaeddin Veli Ocağı: Balkan Aleviliğindeki Yeri, Rolü ve Önemi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı 63, 2013, s. 207-230.
- ERŞAN, Mesut, Eskişehir Halk Evi Dergisi’nde Yerel Yazarların Gözüyle Cumhuriyetin 10.Yılı Değerlendirmeleri, Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yakın Tarih Dergisi, cilt 1, sayı 1, 2017, s. 1-13.
- HALAÇOĞLU, Yusuf, Türkiye’nin Derin Kökleri, Osmanlı Kimliği ve Aşiretler. Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul 2010.
- KÖKEL, Coşkun, “Eskişehir Yöresi Alevi-Bektaşi Kültürünün Temel Dinamikleri”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, cilt 4, sayı 37, 2006, s. 135-172,
- KÖKSAL, Mehmet Fatih, Şeyh Şücâeddîn Velâyet-Nâmesi’nin Son Neşri Üzerine. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı 84, 2017, s. 9-45.
- KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuat, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1976, s. 171-184.
- OCAK, Ahmet Yaşar, “Fuad Köprülü, Sosyal Tarih Perspektifi ve Günümüz Türkiye’sinde Din ve Tasavvuf Tarihi Araştırmalarında “Tarihin Saptırılması” Problemi”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, sayı 3, 1997, s. 221-230.
- __________________ Osmanlı İmparatorluğu’nda Marjinal Sûfîlik: Kalenderîler (XIV-XVII. Yüzyıllar), Ankara 1992, s. 97-98.
- SAY, Yağmur, “Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında Önemli Bir Kült Kimlik: Şücaaddin Veli (Sultan Varlığı)”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Sayı. 37, Ankara 2006, s. 49-50.
- SAY, Yağmur, Kalenderi, Alevi ve Bektaşi Kültünde Önemli Bir Alp-Eren Gazi Şucâ’eddîn Velî (Sultan Varlığı) ve Velâyetnamesi, T.C. Eskişehir Valiliği Yayınları, Ankara 2010.
- SİVRİ, Medine, Alevilik-Bektaşilik İnancı ve Seyyid Sultan Sücaadin Veli Ocağı Üzerine Genel Değerlendirmeler ve Ocak Dedesi Mehmet Demirtaş ile Ocak ve Alevilik-Bektaşilik İnanç Pratikleri Üzerine Söyleşi. Anadolu ve Balkanlarda Sücaaddin Veli’nin Yeri ve Önemi. Gülen Ofset Matbaacılık, Eskişehir 2013, s. 33-64.
- SÜMER, Faruk, Safevi Devleti’nin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü, Ankara, 1999.
TAŞĞIN, Ahmet, “Mürşit ve Pir Ocağı İlişkisi: Şücaaddin Veli Ocağının Yeni Mürşit Ocağı Olarak Ortaya Çıkışı”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, cilt 16, sayı 31, 2018, s. 81-116.
- ÜÇER, Cenksu, “Alevî Nitelemeli Gelenek ya da Ocak ve Gruplar Hakkında Yapılacak Çalışmalarda Ocak Sisteminin Dikkate Alınmasının Önemi”, e-Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, cilt 12, sayı 2, 2019, s. 353-402.
- Vilâyetnâme-i (Menâkıb-ı) Şeyh Şücâeddin, Kastamonu İl Halk Ktp., HK 1591/8, tür.yer. s. 119.
YILDIZ, Ayşe, “Şücaaddin Baba Velâyetnamesi”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı 37, 2006, s. 49-98.
- YILMAZ, Hacı, “Sultan Şücaaddin Veli Zaviyesi ve Vakfına Ait Yeni Belgelere Bir Bakış”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli-Araştırma Dergisi, sayı 37, 2006, s. 7-48.
- YÖRE, Seyit, “Alevi-Bektaşi Kültürünün Müziksel Kodları”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 60, 2011, s. 219-244.
- YÖRÜKAN, Yusuf Ziya, Tahtacılar, DİFM, 1931, s. 78.
ARSLANBEYLİ MAHALLESİ’NDE ÖNEMİ BÜYÜK OLAN ŞEYH ŞÜCÂ’EDDÎN’İN HAYATI VE VELÂYET-NÂMESİ’NİN DÖNEMİN KÜLTÜREL YAPISI BAKIMINDAN İNCELENMESİ
Yıl 2024,
Cilt: 6 Sayı: 1, 23 - 40, 22.05.2024
Çağlar Uysal
,
Bekir Tanyeri
Öz
Arslanbeyli, Eskişehir ilinin Seyitgazi ilçesine bağlı bir mahalle ve nüfusunun büyük çoğunluğu Alevi-Bektaşi inançlı insanlardan oluşmaktadır. Bu mahalle, Şücâ’eddin Velî Ocağı adındaki önemli Alevi-Bektaşi inanç-dede ocağının merkezidir. Bu çalışma, Eskişehir iline bağlı Arslanbeyli Mahallesi'nin kültürü ve Arslanbeyli Mahallesi halkı olarak bilinen yerel halk üzerinde etkisi büyük olan Seyyit Sultan Şücâ’eddin Velî ile ilgili bir derlemedir. Eskişehir'in Arslanbeyli Mahallesi’nin kültürüne ilişkin ve Seyyit Sultan Şücâ’eddin Velî ile ilgili çok az araştırma yapıldığı görülmektedir. Bölgenin kültürünü kapsamlı bir şekilde ele alan bu araştırmanın yerel kültürü anlamak açısından değerli olduğunu düşünülmektedir. Bu çalışmanın sonraki araştırmalar için bir temel oluşturacağı ve değerli bir kaynak haline geleceği umulmaktadır.
Kaynakça
- ALTUN, Işıl, Kandıra Türkmenlerinde Doğum, Evlenme ve Ölüm, Yayıncı Yayınları, Kocaeli, 2004, s.21.
BİRDOĞAN Nejat, Anadolu ve Balkanlar’da Alevi Yerleşmesi Ocaklar-Dedeler-Soyağaçlar. Mozaik Yayınları, İstanbul 1995.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Anadolu ve Balkanlarda Sücaaddin Veli'nin Yeri ve Önemi. Türk Dünyası Vakfı, Eskişehir 2013.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Deyiş, Semah ve Türkülerle Şüceattin Köyü. Saygı Yayınları, İstanbul 1996.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Seyit Sultan Şecaaddin Veli Kimliği, Efsanesi, Rukiye Bacı Olayı, Yöre Aşıkları-Genç Abdal-İlhami Dede, Adet ve Töreleri, Mimari Yapısı. Elite Yayınevi, İstanbul 2003.
- DEMİRTAŞ, Mehmet, Seyyid Şücaaddin Veli Ocağı, Kalender Yayınevi, İstanbul 2018.
- EKİMCİ, Betül, Seyit Battal Gazi Tekkesi'nin Tarihsel Sürekliliği Ve Koruma Sorunları Historical Continiuty of Seyyid Battal Gazi Tekke and Its Conservation Problems, Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu, 2017 Trabzon.
- ERDEM, Muharrem, Alevi-Bektaşi Menâkıbnamelerine Göre Alevilik, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 2018.
- ERSAL, Mehmet, Şücaeddin Veli Ocağı: Balkan Aleviliğindeki Yeri, Rolü ve Önemi, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı 63, 2013, s. 207-230.
- ERŞAN, Mesut, Eskişehir Halk Evi Dergisi’nde Yerel Yazarların Gözüyle Cumhuriyetin 10.Yılı Değerlendirmeleri, Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yakın Tarih Dergisi, cilt 1, sayı 1, 2017, s. 1-13.
- HALAÇOĞLU, Yusuf, Türkiye’nin Derin Kökleri, Osmanlı Kimliği ve Aşiretler. Babıali Kültür Yayıncılığı, İstanbul 2010.
- KÖKEL, Coşkun, “Eskişehir Yöresi Alevi-Bektaşi Kültürünün Temel Dinamikleri”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, cilt 4, sayı 37, 2006, s. 135-172,
- KÖKSAL, Mehmet Fatih, Şeyh Şücâeddîn Velâyet-Nâmesi’nin Son Neşri Üzerine. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı 84, 2017, s. 9-45.
- KÖPRÜLÜ, Mehmet Fuat, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar. Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara 1976, s. 171-184.
- OCAK, Ahmet Yaşar, “Fuad Köprülü, Sosyal Tarih Perspektifi ve Günümüz Türkiye’sinde Din ve Tasavvuf Tarihi Araştırmalarında “Tarihin Saptırılması” Problemi”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, sayı 3, 1997, s. 221-230.
- __________________ Osmanlı İmparatorluğu’nda Marjinal Sûfîlik: Kalenderîler (XIV-XVII. Yüzyıllar), Ankara 1992, s. 97-98.
- SAY, Yağmur, “Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında Önemli Bir Kült Kimlik: Şücaaddin Veli (Sultan Varlığı)”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, Sayı. 37, Ankara 2006, s. 49-50.
- SAY, Yağmur, Kalenderi, Alevi ve Bektaşi Kültünde Önemli Bir Alp-Eren Gazi Şucâ’eddîn Velî (Sultan Varlığı) ve Velâyetnamesi, T.C. Eskişehir Valiliği Yayınları, Ankara 2010.
- SİVRİ, Medine, Alevilik-Bektaşilik İnancı ve Seyyid Sultan Sücaadin Veli Ocağı Üzerine Genel Değerlendirmeler ve Ocak Dedesi Mehmet Demirtaş ile Ocak ve Alevilik-Bektaşilik İnanç Pratikleri Üzerine Söyleşi. Anadolu ve Balkanlarda Sücaaddin Veli’nin Yeri ve Önemi. Gülen Ofset Matbaacılık, Eskişehir 2013, s. 33-64.
- SÜMER, Faruk, Safevi Devleti’nin Kuruluşu ve Gelişmesinde Anadolu Türklerinin Rolü, Ankara, 1999.
TAŞĞIN, Ahmet, “Mürşit ve Pir Ocağı İlişkisi: Şücaaddin Veli Ocağının Yeni Mürşit Ocağı Olarak Ortaya Çıkışı”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, cilt 16, sayı 31, 2018, s. 81-116.
- ÜÇER, Cenksu, “Alevî Nitelemeli Gelenek ya da Ocak ve Gruplar Hakkında Yapılacak Çalışmalarda Ocak Sisteminin Dikkate Alınmasının Önemi”, e-Makalat Mezhep Araştırmaları Dergisi, cilt 12, sayı 2, 2019, s. 353-402.
- Vilâyetnâme-i (Menâkıb-ı) Şeyh Şücâeddin, Kastamonu İl Halk Ktp., HK 1591/8, tür.yer. s. 119.
YILDIZ, Ayşe, “Şücaaddin Baba Velâyetnamesi”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı 37, 2006, s. 49-98.
- YILMAZ, Hacı, “Sultan Şücaaddin Veli Zaviyesi ve Vakfına Ait Yeni Belgelere Bir Bakış”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli-Araştırma Dergisi, sayı 37, 2006, s. 7-48.
- YÖRE, Seyit, “Alevi-Bektaşi Kültürünün Müziksel Kodları”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 60, 2011, s. 219-244.
- YÖRÜKAN, Yusuf Ziya, Tahtacılar, DİFM, 1931, s. 78.