Bingöl Kenti Açık Yeşil Alanlarının Doğal Afetlere Hazırlık Durumları ve Leke Senaryoları

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 58 - 72, 10.07.2023

Alperen Meral , Rozelin Kayalı , Yeşim Kabay , Yunus Emre Avcı

https://doi.org/10.59128/bojans.1312201

Cited By: 1

Öz

Bingöl ili özellikle deprem, taşkın ve sel afetleri ile sıklıkla yüz yüze gelmektedir. Bu araştırma, afetler sonrası en çok kullanılan açık yeşil alanları konu edinmiş, seçilen alanların afet sonrası kullanılabilme durumlarını ve yapılabilecek iyileştirme çalışmalarını ele almıştır. Japonya’da kentsel afet önleme politikaları adı altında birçok büyük şehirde zorunlu kılınan bu yaklaşım, ülkemizde gerek uygulama gerekse akademik çalışmalarla desteklenmesi açısından başlangıç seviyesindedir. Bingöl ili gibi afetlerle sık sık karşılaşılan ve daha önce böyle bir çalışmanın yapılmadığı bir bölgede araştırmanın yapılmış olması araştırmayı özgün kılan başlıca nedenlerdendir. Doğu Anadolu Fay Hattı’nın ve depremlerin sıkça konuşulduğu ülkemizde bu çalışmanın yapılmış olması da ayrıca araştırmayı güncel kılmaktadır. Araştırma üç aşamadan oluşmuştur. Birinci aşamada seçilen açık yeşil alanlara kullanıcı memnuniyeti anketleri uygulanmış, ikinci aşamada yapılacak literatür taramaları ile afet sonrası açık yeşil alan kullanımları belirlenmiş ve anketlerle entegre edilmiş, üçüncü aşamada ise tasarım senaryoları geliştirilerek açık yeşil alanlarda yapılabilecek iyileştirmeler için leke çalışmaları yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doğal afetler, Afet parkları, Afet sonrası kullanım

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK 2209-A

Proje Numarası

1919B012104496

Teşekkür

Bu araştırma “TUBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı” kapsamında 1919B012104496 proje numarası ile desteklenmiştir.

Natural Disaster Preparedness and Design Scenarios of Open Green Areas in Bingöl Province

Öz

Bingöl province is frequently faced with earthquake and flood disasters. This research focused on the most used open green areas after disasters, discussed the post-disaster usability of the selected areas and the improvement works that can be done. This approach, which is required in many big cities under the name of urban disaster prevention policies in Japan, is at the initial level in terms of supporting it with both practice and academic studies in our country. The fact that the research was conducted in a region such as Bingöl, where disasters are frequently encountered and where such a study has not been done before, is one of the main reasons that make the research unique. The fact that this study was carried out in our country, where the East Anatolian Fault Line and earthquakes are frequently spoken, also makes the research up-to-date. The research consisted of three stages. In the first stage, user satisfaction surveys were applied to the selected open green areas, in the second stage, the use of open green areas after the disaster was determined and integrated with the surveys, and in the third stage, design scenarios were developed and stain studies were carried out for the improvements that can be made in the open green areas.

Anahtar Kelimeler

Natural hazards, disaster parks, post-disaster use.

Proje Numarası

1919B012104496

Kaynakça

• Atalay, H. (2008). Deprem durumunda kentsel açık ve yeşil alanların kullanımı-Küçükçekmece Cennet Mahallesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çavuş, G. (2013). Deprem bölgelerindeki açık-yeşil alan sistemi ilke ve standartlarının Bolu ili örneğinde irdelenmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Çelik, A. ve Ender, E. (2016). Design principles of earthquake park. In R. Efe, İ. Cürebal, A. Gad, & T. Brigitta (Eds.), Environmental Sustainability and Landscape Management (pp. 735–741). St. Kliment Ohridski University Press.
• Çelik, A. ve Erduran, F. (2011). Determination of earthquake park facilities in Kocaeli. African Journal of Agricultural Research, 6(24), 5558–5566. https://doi.org/10.5897/AJAR10.944
• Dingying, Y. E. ve Lanying, F. U. (2013). Plannig of urban public disaster-prevention green spaces: A case study of Living Water Park in Chengdu City. Journal of Landscape Research, 5(5), 17–20.
• Doğangün, A. (2004). Performance of reinforced concrete buildings during the May 1, 2003 Bingol earthquake in Bingol. Engineering Structures, 26(2004), 841–856.
• Duman, T. Y. (2015). Yenilenmiş Türkiye diri fay haritaları ve deprem tehlikesinin belirlenmesi açısından önemi. MTA Genel Müdürlüğü, Jeoloji Etüdleri Dairesi Bilgilendirme Sunumu, Basılmamış.
• Ergin, K. (1966). Türkiye ve civarının episantr haritası hakkında. Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 10(1-2), 122–125.
• Ergünay, O. (2007). Türkiye’nin afet profili. TMMOB Afet Sempozyumu. 5-7 Aralık 2007 Ankara. Pp: 1-14.
• Fei, W., Wu, J., Shi, Y. ve Chen, Q. (2020). Construction of disaster prevention capability evaluation framework of urban park system: Methodology and its application in China. Journal of Environmental Engineering and Landscape Management, 28(1), 9–19. https://doi.org/10.3846/jeelm.2020.10790
• Kaplan, H., Yılmaz, S., Binici, H., Yazar, E. veÇetinkaya, N. (2004). 2003 Turkey-Bingol earthquake: Damage in reinforced concrete structures. Engineering Failure Analysis, 22(2004), 279–291.
• Marangoz, A. (2021). Bir kamusal alan olan afet parklarının tasarım kriterlerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Meral, A. ve Eroğlu, E. (2021). Evaluation of flood risk analyses with AHP, Kriging, and weighted sum models : example of Çapakçur, Yeşilköy, and Yamaç microcatchments. Environmental Monitoring and Assessment, 193(8), 1–15. https://doi.org/10.1007/s10661-021-09282-w
• Meral, A., Vural, H. ve Doğan, S. (2021). What Our Cities Can Offer After Natural Disasters. Online Journal of Art and Design, 9(3), 250–259. http://www.adjournal.net/articles/93/9319.pdf
• Milkereit, C., Grosser, H., Wang, R., Wtzel, H. U., Woith, H., Karakısa, S., Zünbül, S. ve Aschau, J. (2014). Implications of the 2003 Bingol earthquake for the interaction between the North and East Anatolian Faults. Bulletin of the Seismological Society of America, 94(6), 2400–2406.
• MTA. (2021). Yer bilimleri harita görüntüleyici ve çizim editörü. http://yerbilimleri.mta.gov.tr/anasayfa.aspx (Erişim Tarihi: 12.02.2021)
• Opitz, I., Berges, R., Piorr, A. ve Krikser, T. (2016). Contributing to food security in urban areas: Differences between urban agriculture and peri-urban agriculture in the Global North. Agriculture and Human Values, 33(2), 341–358.
• Özşahin, E. (2013). Türkiye’de yaşanmış (1970-2012) doğal afetler üzerine bir değerlendirme. 2. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sİsmoloji Konferansı. 25-27 Eylül 2013, Hatay. Pp:1-8.
• Özyavuz, M., Dönmez, Y. ve Çorbacı, Ö.L. (2016). Natural Disaster Management Availability of Open and Green Areas; Example of Earthquake Park (Açık ve Yeşil Alanların Doğal Afet Yönetiminde Kullanilabilirliği; Deprempark Örneği), Doğal Afet ve Yönetimi Sempozyumu (DAAYS’2016), 2-4 Mart 2016, Karabük, Türkiye.
• Saatçioğlu, M., Mitchell, D., Tinawi, R., Gardner, N. J., Gillies, A., Ghobarah, A., Anderson, D. L. ve Lau, D. (2001). The August 17,1999, Kocaeli (Turkey) earthquake damage to structures. Canadian Journal of Civil Engineering, 28(4), 715–737.
• Seymen, İ. ve Aydın, A. (1972). Bingöl deprem fayı ve bunun Kuzey Anadolu Fay Zonu ile ilişkisi. Maden Tetkik ve Arama Dergisi, 79(79), 8–12.
• Sütünç, H. ve Çorbacı, Ö . (2020). Building Urban Green Infrastructure Systems Using Ecological Planning Principles: Siirt Sample . Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi , 16 (2): 70-88.
• URL1. (2020). Acının 17. yılı. Çapakçur Gazetesi. http://www.capakcurgazetesi.com.tr/bir-gece-yarisi-acinin-17nci-yili-70643 (Erişim Tarihi: 22.09.2021)
• URL2. (2017). Sel Yıktı Geçti. Bingöl Online Gazetesi. https://www.bingolonline.com/haber/sel-yikti-gecti-58762.html . (Erişim Tarihi: 22.09.2021)
• URL3. (2001). Recognize the importance of urban disaster prevention plan. China Construction News. http://www.chinajsb.cn/gb/content/2001-01/05/content_69168.htm (Erişim Tarihi: 04.03.2023)
• Wei, Y., Huang, C., Li, J. ve Webster, C. (2016). An evaluation model for urban carrying capacity: A case study of China’s megacities. Habitat International, 53, 87–96.
• Yu, Z. ve Gao, H. (2013). The study of urban disaster prevention and reducting planning. In Proceedings of 20th International Conference on Industrial Engineering and Engineering Management (pp. 375–382).
• Yüksel, A., Demir, Y., Demirkıran, A. R., Kolak, M. N. ve Meral, A. (2020). Bingöl İli Solhan İlçesi Arakonak Beldesi Yukarı Havza Sel Kontrol Projesi.