Batı Dünyasında Modernitenin Dinamikleri

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 16 - 33, 25.10.2024

Tuğçe Bayram Topçu

Öz

Modernite, Batı Avrupa’da 15. yüzyılda başlayan toplumsal, ekonomik, bilimsel ve siyasal dönüşümün genel adıdır. Kökleri 13. yüzyıla kadar uzanan bu kavram, geleneksel ve teokratik düşünce yapısının yerine, aklın ve seküler düşünce yapısının koyulmasını temel alır. Modernite süreci çeşitli dinamiklerden beslenmiş ve gelişmiştir. Çalışmada tarihsel süreç içinde bu dinamiklerin doğuşu ve moderniteyi meydana getirmeleri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Modernite, Rönesans, Reform, Aydınlanma Çağı, Sanayi Devrimi, Fransız Devrimi.

Kaynakça

• Adıgüzel, O. ve Hasan Y. (2011). "Tarihsel Süreçte Çalışma Kavramı ve Bir Kırılma Noktası Olarak Sanayi Devrimi", Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 48(553), s. 69-81
• Ağaoğulları, M. A. ve Köker, L. (2009). Kral Devlet ya da Ölümlü Tanrı, İmge Yayınları, Ankara.
• Ahnert, T.; Décultot, E.; Grote, S.; Michelangelo-D'Aprile, I. and Lifschitz, A. (2017). “The German Enlightenment”, German History, 35(4), pp. 588–602.
• Akdemir, F. (2010). “Aydınlanma ve Modernitenin Romantik Eleştirmeni: Jean Jacques Rousseau”, Ekev Akademi Dergisi, 14(44), s. 61-72.
• Akıncı, A. (2012). “Modern Ulus Devletlerin Doğuşu”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, s. 61-70.
• Arslan, A. (1992) “Aydınlanma”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Yüksek Lisans ve Doktora Konferans Metni.
• Baba, G. ve Önsoy, M. (2015). "Batıda Aydınlanma", İçinde Aydınlanma Felsefesi, ed. Çınar, M., Erzurum Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum, ss.1-18.
• Balcı, Y. (1995). "Geçmişten Geleceğe Çalışma İlişkileri”, Çerçeve, İstanbul.
• Baran, M. (2013). “Avrupa’da Gelişen Modernlik ve Modernleşme Anlayışları ve Bu Anlayışların Türkiye’ye Yansımalarına Tarihî Sosyolojik Açıdan Bir Bakış”. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature And History Of Turkish Or Turkic, 8(11), s. 55-79.
• Baykan, F. (2000). Aydınlanma Üzerine Bir Derkenar, Kaknüs Yayınları, İstanbul.
• Beriş, H. E. (2006). “Moderniteden Postmoderniteye”, İçinde Siyaset, der. Türköne M., Lotus Yayınevi, Ankara, s. 482-521.
• Berman M. (1994). Katı Olan Her şey Buharlaşıyor Modernite Deneyimi, çev. Altuğ, Ü., Peker, B., İletişim Yayınları, İstanbul.
• Cevizci, A. (2008). Aydınlanma Felsefesi Tarihi, Asa Kitabevi, Bursa.
• Çelik, F.ve Serdal F. ve Şahin, K. (2011). “Aydınlanma’nın Fransız Düşüncesi İçinde ‘Katı Liberal Değerler’ Bağlamında Ele Alınmasında Ansiklopedi ve Ansiklopedistlerin Yeri”, Akademik Bakış Uluslararası Sosyal Bilimler E-Dergisi, 23, s. 1-19.
• Çınar, M. U. (2016). “Marx, Arendt, Modernite, Yabancılaşma ve Siyaset: Ya Da, Modern Çağ’da İnsanca Bir Yaşam Mümkün Mü?”, Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), s.140-167.
• Çiğdem, A. (2004). Bir İmkân Olarak Modernite: Weber ve Habermas, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Çiğdem, A. (2006). Aydınlanma Düşüncesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Çiğdem, A.(1993). Aydınlanma Felsefesi, Ağaç Yayıncılık, İstanbul.
• Çüçen, A. K. (2005). “Batı Aydınlanmasının Düşünsel Kökenleri ve Eleştirisi”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), Atatürk’ün Doğumunun 125. Yılı ve Cumhuriyetimizin 83. Yılı Özel Sayısı.
• Davies, N. (2006). Avrupa Tarihi, çev. Çığman, B. Vd., İmge Yayınları, Ankara.
• Demir, Ö. ve Acar, M. (1992). Sosyal Bilimler Sözlüğü, Ağaç Yayınları, İstanbul.
• Descartes, R. (2006). A Discourse On The Method Of Correctly Conducting One’s Reason And Seeking Truth İn The Sciences, translated by Maclean, I., Oxford University Press, Great Britain.
• Duman, F. (2006). “Akılcılık Bağlamında İki Aydınlanma Geleneği: Fransız Aydınlanması Versus İskoç Aydınlanması”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(1), s. 117-151.
• Evkuran M. (2003). “Orta Çağ Paradigması ve Siyasal Düşüncenin Evrimi”, Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2(4), s. 37-58.
• Gay, P. (1977). The Enlightenment: An Interpretation The Rise Of Modern Paganism, W. W. Norton & Company, New York.
• Giddens, A. (2004). Modernliğin Sonuçları, çev. Kuşdil, E., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Göle, N. (2002). Melez Desenler: İslam ve Modernlik Üzerine, Metis Yayınları, İstanbul.
• Göze A. (2011). Siyasal Düşünceler ve Yönetimler, Beta Yayınevi, Ankara.
• Hampson, N. (1991). Aydınlanma Çağı, çev. Parla, J., Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Heywood A. (2011). Siyaset, Liberte Yayınevi, Ankara.
• Hill, C. (1987). 1640 İngiliz Devrimi, çev. Kalaycıoğlu, N., Kaynak Yayınları, İstanbul.
• Hobsbawm, E. J. (2003). Devrim Çağı 1789-1848, çev. Şener, S. S., Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Ilgaz C. (1997). “XIX. yy'da Toplumsal Yaşam ve Kitle İletişimine Yansıması”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 6, s. 75-82.
• İsmail C. (2012). “Modernliğin Kaynakları: Rönesans Üzerine Bir Değerlendirme”, Sosyoloji Dergisi, 3 (6), s. 45-70.
• Jameson F. (2004). Biricik Modernite Şimdinin Ontolojisi Üzerine İnceleme, çev. Oğuz, S., Epos Yayınları, Ankara.
• Kant, I. (1784). An Answer To The Question: "What İs Enlightenment?", Konigsberg, Prussia.
• Kaypak, Ş. (2014). “Türk Aydınlanması’nın Kent ve Kentleşmeye Bakışı”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), s. 121-143.
• Kongar, E. (1979). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, Bilgi Yayınları İstanbul.
• Küçük M. (1994). Modernite Versus Postmodernite, Vadi Yayınları, Ankara.
• Landes, D.S. (1969). The Unbound Prometheus, Cambridge University Press, New York.
• Mahiroğulları, A. (2005). “Endüstri Devrimi Sonrasında Emeğin İstismarını Belgeleyenİki Eser: Germinal ve Dokumacılar”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, 32, s. 41-53.
• Öktem, Ü. (1999). “Descartes’da Bilginin Kesinliği Problemi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Necati Öner Armağanı, 11, s. 311-332.
• Özipek, B. B. (2004). Muhafazakârlık ‘Akıl Toplum Siyaset’, Liberte Yayınları, Ankara.
• Russell, B. (1973). Batı Felsefesi Tarihi /Cilt 3/ Modern Çağ - Yeni Çağ, çev. Sencer, M., Bilgi Yayınevi, Ankara.
• Sander, O. (2006). Siyasi Tarih İlkçağlardan 1918’e, İmge Kitapevi, Ankara.
• Segâh, T. ve Sipahi, E. B. (2014). “Kent, Yönetim, Din, Siyaset ve Düşünce Bağlamında Orta Çağ Avrupa’sına İlişkin Genel Bir Değerlendirme”, Tarih Okulu Dergisi, 7(17), s. 189-219.
• Suğur, N. ve Suğur, S. (2004). Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Geçiş, Ünite 2, http://www.aof.edu.tr/kitap/IOLTP/1268/unite02.pdf, erişim 02 Aralık, 2017.
• Şaylan, G. (2003). Değişim, Küreselleşme ve Devletin Yeni İşlevi, İmge Yayınları, Ankara.
• Şekerci, A. E. (2015). Aydınlanma ve Din: İngiliz Aydınlanma Geleneğinde Din Algısı, İnsan Yayınları, İstanbul.
• Tarhan, A. B. (2010). Türkiye’de Postmodernizmle Değişen Siyasetin Siyasal İktidara Yansıması, Yayımlanmış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir.
• Turan M. (2011). Postmodern Teori, Oniki Levha Yayıncılık, İstanbul. Westfall, S. R. (1995). Modern Bilimin Oluşumu, çev. Duru, İ. H., Tübitak Yayınları, Ankara