Investigation of Live Weight Measurements of Morkaraman Lambs According to Various Times in Terms of Different Variables

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 3, 193 - 199, 01.07.2020

Oğuz Ağyar , Emin Özköse , Mehmet Sait Ekinci , İsmail Akyol

Öz

Bu çalışmada Bingöl bölgesinde yetiştirilen Morkaraman kuzularının altı
aylık büyüme özellikleri incelenmiştir. Bu kapsamda; Karlıova ilçesinden 23, Merkez
ilçesinden 9 ve Solhan ilçesinden 18 toplam 50 aile işletmesinden 2012 yılında
doğan 120 dişi, 103 erkek tekiz kuzuların doğum, üç aylık ve altı aylık canlı
ağırlık artışları takip edilmiştir. Morkaraman kuzlarında doğum ağırlıkları
(DA), üç aylık canlı ağırlıkları (UAA) ve altı aylık canlı ağırlıkları (AAA) ortalamaları dişi ve erkeklerde sırası
ile 3,74±0,80 kg, 26,14±6,88 kg ve 44,62±10,04 kg olarak bulunmuştur. AAA değişkeni ile UAA arasında pozitif yönlü yüksek
düzeyde anlamlı ilişkiye rastlanmıştır (Pearson = 0,884; p = 0,000 < 0,05).
Kuzularda canlı ağırlığa
etki eden genotipik ve çevresel faktörlerin belirlenmesi ile daha verimli ve
birey bazında daha yüksek kırmızı et üretiminin artırılması için bölgede doğru
ıslah programları, iyi yetiştirme şartları ve yaylaklardaki meraların
kullanılarak Morkaraman genotipinden daha etkin yararlanılabileceği kanaatine
varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ovis aries, Doğum ağırlığı, Üç aylık canlı ağırlık

Kaynakça

• Akçapınar H, Kadak R. 1982. Morkaraman ve Kangal-Akkaraman kuzularının büyüme ve yaşama kabiliyeti üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. Fırat Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 9(1): 203-212.
• Akçapınar H, Ünal N, Atasoy F, Özbeyaz C, Aytaç M. 2002. Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) Koyunlarının Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Şartlarına Uyum Kabiliyeti. Lalahan Hayvansal Araştırma Dergisi, 42(1): 11-24.
• Akman N, Emiroğlu M, Tavmen A. 2001. Koyunculuk, Dünya’da - Avrupa Birliği’nde - Türkiye’de Hayvansal Üretim ve Ticareti. İstanbul, Çamlıca Kültür ve Yardım Vakfı, s. 159.
• Akmaz A, Akçapınar H. 1990. Koç katımı öncesinde ve gebeliğin son döneminde farklı düzeyde beslemenin Konya merinosu koyunlarında döl verimine ve kuzularda büyüme ve yaşama gücüne etkileri. Doğa Türk Veterinerlik ve Hayvancılık Dergisi, 14(2): 301-309.
• Ateş CT, Aslan M, Yılmaz O, Akçapınar H, Kadak R. 1982. Morkaraman ve Kangal-Akkaraman kuzularının büyüme ve yaşama kabiliyeti üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. Fırat Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 9(1): 203-212.
• Bilgin ÖC, Esenbuğa N, Macit M, Karaoğlu M. 2004. Growth Curve Characteristics in Morkaraman and Awassi Sheep: II. Genetic and Environmental Aspects, Journal of Applied Animal Research, 26(1): 7-12.
• Çörekçi ŞG, Evrim M. 2001. Sakız Ve İmroz Koyunlarının Yarı-Entansif Koşullardaki Verim Performansları Konusunda Karşılaştırmalı Araştırmalar. 1. Dölverimi, Yaşama Gücü, Kuzularda Büyüme. Türk Veteriner ve Hayvancılık Dergisi, 25: 421-429.
• Demirel M, Aygün T, Altın T, Bingöl M. 2000. Hamdani ve Karakaş Koyunlarında Gebeliğin Son Döneminde Farklı Düzeylerde Beslemenin Koyunlarda Canlı Ağırlık, , Kuzularda Doğum Ağırlığı ve Büyüme Üzerine Etkileri. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 24: 243-249.
• Emsen E, Gimenes CA, Yaprak M, Emsen H. 2008. Effect of prolificbreed on reproductive performance of Turkish native sheep. Reproduction in Domestic Animals, 42(2): 141.
• Geliyli C, İlaslan M. 1978. Reproductive Traits, Milk and Wool Yields of Red Karaman Sheep Raised in Karacaören Village of Kars Province . Experiment and Production Station of Kars.
• Karaca O, Altın T, Okut H. 1996. Köylü İşletmelerde Karakaş Koyunları Canlı Ağırlık Değişimlerine İlişkin Kimi Parametre Tahminleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(3): 59-72.
• Kaymakçı M, Sönmez R. 1996. İleri Koyun Yetiştiriciliği. Ege Üniversitesi Basım Evi, Bornova-İzmir.
• Kopuzlu S, Sezgin E, Yüksel S, Biberoğlu Ö, Esenbuğa N, Özlütürk A, Bayram M. 2011. Determination of live weight, daily weight gains and survival rate properties in different time of Morkaraman sheep grown in local conditions. RBI 8th Global Conference on the Conservation of Animal Genetic Resources.
• Laçin E, Aksoy AR. 2003. Kars bölgesinde yetiştirilen Morkaraman ve Tuj kuzularının büyüme özelliklerinin karşılaştırılması. Kafkas Üniviversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 9(1): 33-37.
• Macit M, Karaoğlu M, Esenbuğa N, Kopuzlu S, Dayıoğlu H. 2001. Growth Performance of Purebred Awassi, Morkaraman and Tushin Lambs and Their Crosses Under Semi-İntensive Management in Turkey. Small Ruminant Research, 41: 177-180.Ulusan HOK, Aksoy AR. 1996. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Çiftliğinde Yetiştirilen Tuj ve Morkaraman Koyunların Verim Performansları. 2. Büyüme ve Beden Ölçüleri. Kafkas Üniviversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 2(2): 139-146.
• Öztürk Y, Küçük M, Karslı MA. 2012. A Study on Growth , Slaughter and Carcass Traits of Morkaraman and Kivircik x Morkaraman ( F1 ) Lambs in Semi-Intensive Condition. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18(1): 1–6.
• Özbey O, Akcan A. 2000. Akkaraman Morkaraman ve ivesi koyunlarının yari-entansif sartlardaki verim performansı I. Döl ve süt verimi özellikleri. Fırat Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 16: 109-120.
• Soysal Mİ, Tuna YT, Özkan E, Gürcan EK, Togan İ, Altunok V. 2005. A study on wool characteristics of several Turkish sheep breeds according to microsatellite DNA types. Pakistan Journal of Biological Sciences, 8(2): 186:189.
• Ünal N, Atasoy F, Akçapınar H, Erdoğan M. 2003. Karayaka ve Bafra (Sakız x Karayaka G1) koyunlarda döl verimi, kuzularda yaşama gücü ve büyüme. Turk Journal of Veterinary and Animal Science, 27: 265- 272.
• Vanlı Y, Özsoy MK. 1983. Saf ve Melez Kuzuların Vücut Ağırlıklarını Etkili faktörler ve Vücut Agırlıklarının Saf Irk Genotip Oranlarına Göre Degisimi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14(3): 91-104.
• Yalçın BC, Müftüoğlu S. 1969. Merinos x Morkaraman Melezlenmesinde Canlı Ağırlık ve Yapağı Özellikleri Bakımından Genotip Gruplar Arasında Karsılaştırmalar. Lalahan Zootekni Araştırma Enstitüsü Dergisi, 9(3-4): 55-71.
• Yalçın BC. 1986. Sheep and Goats in Turkey. FAO Animal Production and Health Paper, No: 60, Rome, Italy.