BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİ VE İLKÖĞRETİM SEKİZİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNDE DEĞERLER EĞİTİMİ

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 3, 230 - 237, 25.12.2019

Mustafa Keleş Oğuzhan Yoncalık

Öz

Bu çalışma T.C Milli Eğitim Bakanlığı değerler eğitimi programında yer alan değerlerin, ilköğretim 8. sınıfta okuyan öğrencilerin tutum ve davranışlarına aktarılmasında beden eğitimi ve spor dersinin yerini ve önemini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2017-2018 Eğitim-Öğretim Yılında Kırşehir’de bulunan bazı devlet okullarında öğrenim görmekte olan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 146 kız ve 161 erkek öğrenci olmak üzere toplam 307 sekizinci sınıf öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler yazarlar tarafından oluşturulan ‘Beden Eğitimi ve Spor Dersinde Değerler Eğitimi Anketi’ kullanılarak, uygun örnekleme yöntemi ile toplanmıştır. Sonuç olarak, öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersinde en çok kazandıklarını düşündükleri değer 4.43 ortalama ile “Cesaret-liderlik” değeri” olmuştur. Bunu sırasıyla “Sorumluluk alma”, “Özgüven”, “Vatanseverlik”, “Çalışkanlık”, “Dostluk”, “Saygılı olma”, “Temiz olma”, “Doğruluk dürüstlük”, Eşit davranma” değerleri izlemiştir. En düşük kazanım puanına ise 4.00 ile “Misafirperverlik” değeri sahiptir. Öğrencilerin cinsiyetleri bakımından değer kazanım düzeyleri arasında anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür. Sporcu lisansı olmayan öğrencilerle karşılaştırıldığında, lisanlı olarak takım sporları ve bireysel sporlar yapan öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor dersinde değer kazanımının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Başka bir deyişle hem beden eğitimi ve spor dersine katılıp hem lisanslı olarak spor yapan öğrenciler daha fazla değer kazanımına sahiptir denilebilir.

Anahtar Kelimeler

Değerler Eğitimi, Beden Eğitimi ve Spor

Kaynakça

• Akandere M., Baştuğ, G., Güler, ED. (2009). Orta öğretim kurumlarında spora katılımın çocuğun ahlaki gelişimine etkisi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 3(1), 59-68.
• Aypay A. (2010). Genel öz yeterlik ölçeği’nin (GÖYÖ) Türkçe’ye uyarlama çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 11(2), 113-131.
• Büyüköztürk Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(2), 133-151.
• Demirhan İC. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi. Ankara.
• Dökmen Ü. (2002). Varolmak, Gelişmek, Uzlaşmak, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Engin G. (2014). Türkçe ve beden eğitimi öğretim programları ile bütünleştirilmiş değerler eğitimi programının etkililiği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitimi Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. Çanakkale.
• Erdem AR. (2003). Üniversite kültüründe önemli bir unsur: Değerler. Değerler Eğitimi Dergisi. 1(4), 55-72.
• Erkol A. (2015). Bilecik ilinde bulunan 7-12. sınıf öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutum ve davranışlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Kütahya.
• Güve, Ö. (1992). Spor anlayışımız ve sporun sosyo-ekonomik işlevi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 8 (1), 35-42.
• Kuter ÖF., Kuter M. (2012). Beden eğitimi ve spor yoluyla değerler eğitimi. İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama. 3(6), 75-94.
• Küçük V., Koç H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10, 131–142.
• Meydan H., Kaymakcan R. (2014). Ahlak, Değer ve Eğitimi, İstanbul: Dem Yayınları.
• Orhun A. (1992). "Fair play okul sporunda bir eğitim ilkesidir", Spor Bilimleri II. Ulusal Kongresi Bildirileri (20-22 Kasım 1992, Hacettepe Üniv., Ankara), Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yay. No. 3, Ankara: Onlar Ajans.
• Öncül R. (2000). Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Özcan G., Yıldırım S. (2011). Lisanslı olarak takım sporu ve bireysel spor yapan ile spor yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin karşılaştırılması. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11(2), 111-135.
• Özgener Ş. (2004). İş Ahlakının Temelleri: Yönetsel Bir Yaklaşım, Ankara: Nobel Yayın.
• Özsoy S. (2007). Değerlere dayalı bir ortam yaratmak eşittir daha iyi bir dünya yaratmak. İlköğretmen Dergisi. 14, 30–34.
• Robbins SP. (1994). Örgütsel Davranışın Temelleri. (Çev. Sevgi Ayşe Öztürk) . Eskişehir: Etam A.Ş.
• Sağlam E., Genç SZ. (2015). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. Sayı: 4/4, 1708-1728.
• Saygılı G., Atay E., Eraslan M., Hekim M. (2015). Düzenli olarak spor yapan ve yapmayan öğrencilerin kişilik özellikleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 23(1), 161-170.
• Şahin M. (2005). Yarışmaya ve Yaşamaya Yansıyan Etik, Spor Eğitiminin ve Performansının Felsefi Temelleri Sempozyumu, 8-9 Nisan, Manisa.
• Türk Dil Kurumu (2018). Büyük Türkçe Sözlük Erişim: http://tdk.gov.tr/ (18.09.2018).
• Weinberg SR., Gould, D. (2007). Foundation of Sportand Exercise Psychology, Champaign, IL: Human Kinetics Publishers, s.40.