SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTESİNE ÖZEL YETENEK SINAVI VE MERKEZİ YERLEŞTİRME SINAVI İLE YERLEŞTİRİLMİŞ ÖĞRENCİLERİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2024, Cilt: 18 Sayı: 3, 584 - 596, 23.12.2024

Özgün Parasız , Erkan Şahin

Öz

Spor bilimleri alanında eğitim veren bölümlerin amaçlarına uygun çıktılar verebilmeleri için öncelikle doğru öğrencileri seçmeleri gerekmektedir. Dolayısıyla doğru öğrenci seçilebilmesine olanak sağlayacak en doğru öğrenci seçim yönteminin belirlenmesi en kritik hususların başında gelmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı Gazi Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nin farklı bölüm ve yıllarda öğrenci seçiminde kullandığı iki farklı öğrenci alım sisteminin öğrenci özellikleri açısından karşılaştırılmasıdır. Araştırma yöntemi olarak betimsel tarama metodu benimsenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örneklem yöntemlerinden benzeşik örnekleme kullanılarak oluşturulmuştur. Bu doğrultuda her biri aynı il, aynı üniversite ve aynı fakültenin öğrencileri olması hususunda benzerlik gösteren Gazi Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi öğrencileri öğrenci alım sistemleri değişkeninde oluşan farklılığa göre çeşitli özellikleri açısından karşılaştırılmıştır. Gazi Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde hizmet veren Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği ve Antrenörlük bölümleri kuruluşlarından bu yana sadece Özel Yetenek Sınavı ile (ÖYS) ile öğrenci almıştır. Rekreasyon bölümünün ise 2024 yılına kadar öğrencilerinin tümü ise sadece Merkezi Yerleştirme sistemi ile (MYS) ile giriş yapmıştır. Spor Yöneticiliği bölümü ise 2022-2023 eğitim öğretim yılı itibari ile ÖYS’ına dönüş yapmıştır. Bu nedenle Gazi Üniversitesi Spor Yöneticiliği bölümünde veri toplama tarihinde okuyan birinci sınıflar ÖYS ile giriş yapmışken 2. 3. ve 4. Sınıf öğrencileri MYS ile giriş yapmıştır. Araştırmanın örneklemini çalışmaya gönüllü katılan 115 lisans öğrencisi oluşturmuştur. Veriler Parasız ve Halıcı (2022)1 tarafından oluşturulan 26 soruluk anket ile toplanmıştır. Verilere tanımlayıcı istatistikler yapılarak bulgular elde edilmiştir. Araştırmamızda elde edilen verile göre ÖYS ile giriş yapan öğrencilerin uygulamalı ders başarısı, aktif lisanslı ve lisanslı sporcu olma oranı, milli sporcu olma oranı, antrenörlük/hakemlik belgesi sahip olma oranı, sportif etkinliklerde izleyici olma oranı, spor yapma sıklığı açısından MYS ile girenlere göre daha yüksek oranlara sahip olduğu görülmektedir. Sonuç olarak spor bilimleri fakültelerinde özel yetenek sınavı ile giren öğrencilerin sportif bilgi, beceri ve tecrübe açısından merkezi yerleştirme sınavı ile girenlere göre daha önde oldukları ve dolayısıyla spor sektöründe çalışmaya daha uygun oldukları söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Merkezi Yerleştirme, Özel Yetenek Sınavı, Öğrenci Seçme Sistemi

Proje Numarası

2209A TUBİTAK Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı

THE COMPARISON OF STUDENTS PLACED TO THE FACULTY OF SPORT SCIENCES BY SPECIAL TALENT EXAMINATION AND CENTRAL PLACEMENT EXAMINATION IN TERMS OF VARIOUS VARIABLES

Öz

In order for departments providing education in the field of sports sciences to produce accurate outcomes, they must first select the right students. Therefore, determining the appropriate student selection method that allows the selection of suitable students is one of the most critical issues. The aim of this study is to compare two different student admission systems used by the Gazi University Faculty of Sports Sciences across different departments and years. The descriptive survey method was adopted as the research method. The study group was formed using purposive sampling with a similar sampling technique. In this context, Gazi University Faculty of Sports Sciences students, who are similar in terms of being from the same province, university, and faculty, were compared based solely on the difference in the student admission system variable. The Physical Education and Sports Teaching and Coaching departments at Gazi University Faculty of Sports Sciences have accepted students through the Special Talent Exam (STE) since their establishment. All students in the Recreation Department entered through the Central Placement System (CPS) on the relevant date. The Sports Management Department switched back to the STE starting from the 2022-2023 academic year, so first-year students studying in the Sports Management Department entered through the STE, while second, third, and fourth-year students entered through the CPS. The study sample consisted of 115 undergraduate students. The data were collected using a 26-question survey created by Parasız and Halıcı (2022). Findings were obtained by applying descriptive statistics to the data. According to the data obtained in our research, it is evident that students who entered through the STE have higher success rates than those who entered through the CPS in terms of applied course success, the rate of being an active licensed athlete, the rate of being a national athlete, the rate of having a coaching/referee certificate, the rate of attending sports events as spectators, and the frequency of engaging in sports. As a result, it can be concluded that students who entered through the Special Talent Exam in sports sciences faculties excel over those who entered through the Central Placement Exam in terms of sports knowledge, skills, and experience, making them more suitable for working in the sports sector.

Proje Numarası

2209A TUBİTAK Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı

Kaynakça

• Parasız Ö., Halıcı A. (2022). Spor yöneticiliği eğitimine farklı öğrenci seçme sistemleri ile yerleştirilmiş öğrencilerin karşılaştırılması: Bir karma yöntemler çalışması. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi. 5(3), 474-498.
• Sunay H., Boz MM., Gürbüz P. (2002). Türkiye’de spor yöneticisi yetiştiren üniversitelerin lisans programların karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 7(1), 56-66.
• Yetim AA. (2019). Yönetim ve spor. İçinde: Yönetim bilimi: tarihi gelişim süreci ve alt dalları. Yetim AA. (editör). 2. Baskı. Gazi Kitabevi. Ankara, 3-32.
• Duclos-Bastías D., Giakoni-Ramírez F., Parra-Camacho D., Rendic-Vera W., Rementería-Vera N., Gajardo-Araya G. (2021). Better managers for more sustainability sports organizations: Validation of sports managers competency scale (COSM) in Chile. Sustainability. 13(2), 724.
• Özdaş F. (2019). Merkezi yerleştirme sınav sistemine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Mukaddime. 10(2), 688-707.
• Parasız Ö., Halıcı A., Şahin MY., Yetim A. (2021). Akademisyenler perspektifinden spor yöneticiliği bölümlerinde merkezi yerleştirme sisteminin incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi.19(2), 72-86.
• Yetim AA., Şenel,Ö. (2001). Türkiye’de spor yöneticisi yetiştirme faaliyetlerinin görünümü. Milli Eğitim Dergisi. 150(3).
• Sunay H. (2009). Spor yönetimi. 3. Baskı. Gazi Kitapevi. Ankara, 125-142.
• Sunay H. (1998). Spor eğitim alt yapısında beden eğitimi öğretmeni ve antrenörün önemi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 3(2), 43-50.
• Ko LM., Henry I., Kao JCH. (2011). The perceived importance of sport management competencies by academics and practitioners in the cultural/industrial context of Taiwan. Managing Leisure. 16(4), 302-317.
• Skinner J., Stewart B. (2017). Organizational behaviour in sport. London: Routlegde.
• Karasar N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. 31. Basım. Nobel Akademik Yayıncılık. Ankara, 85-89.
• Creswell, J., Plano W., Clark VL. (2018). Designing ve conducting mixed method research.3.Baskı. CA: Sage Publications, Thousve Oaks. 223-224.
• Yıldırım A., Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 11. baskı. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• Patton MQ. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage publications, 72-86.
• Parlakkılıç Ş. (2017). Spor bilimleri fakülteleri özel yetenek sınavlarının incelenmesi (İstanbul Üniversitesi örneği). Researcher: Social Science Studies. 5(8), 224-234.
• Altınkurt L. (2006). Üniversitelerdeki güzel sanatlar eğitim programları giriş sınavı sonuçlarının değerlendirilmesi (Dumlupınar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Örneği). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 15, 227-238.
• Dalkıran E., Şaktanlı SC. (2009). Müzik eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin başarılarına etki eden değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9(17), 71- 76.
• Küçük D. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının müzik yeteneğine ilişkin öz yeterlik algıları özel yetenek sınavı başarıları ve akademik başarıları arasındaki ilişki. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 34(34), 171-181.
• Aslan CS., Ürgüp S. (2016). Bir grup beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencisinin spor branşlarının incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(1), 10-20.
• Çankaya C., Erden S., İlhan A. (2007). Beden eğitimi ve spor bölümlerine öğrenci seçme ve sınav yöntemlerinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 20(2), 315-326.
• Yavuz C., Yücel AS. (2019). Spor yöneticiliği bölümü öğrencilerinin spora yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 18(72), 2050-2058.
• Ziyagil MA. (2017). Avrupa Birliği kriterleri çerçevesinde spor bilimlerinin yapılanma modeli, Sport and Tourism in the Context of Social Values. 27-30, Çorum. Türkiye.
• Ataçocuğu MŞ., Zelyurt MK. (2017). Spor bilimleri fakülteleri mezunlarının işsizlik deneyimleri üzerine nitel bir araştırma. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. 1, 70-97.
• Parasız Ö., Halıcı A. (2023). Gazi Üniversitesi spor yöneticiliği bölümüne iki farklı öğrenci alım sistemi ile yerleştirilmiş öğrencilerin karşılaştırılması. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi. 6(1), 439-453.