TARİHİ GÖRME BİÇİMİ: TARİH RESİM İLİŞKİSİ

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 133 - 146, 27.12.2021

Ferhunde Küçükşen Öner

https://doi.org/10.30804/cesmicihan.1010194

Öz

Öz: Sanat eserlerinin ‘tarihin içinde’ üretildiğine dair genel kabul, bir yönüyle sanatın içkin yapısının toplumla ve bir disiplin olarak sosyoloji, tarih gibi bilimlerle doğrudan ilişkisine yapılan bir vurgudur. Sanat eserinin ortaya çıkarıldığı dönemin siyasi, sosyal, gündelik yansımalarını içermesi, sanat eserini o dönemi anlatan tarihi bir belge yapmasa da estetik alanın tarihe düştüğü not bağlamında değerlendirilebilir. Mağara duvarlarına yapılan arkaik örneklerden savaş tasviri yapan resimlere kadar pek çok yapıtın tarihi bilgileri doğrulayan bir yanı vardır. Resim sanatı tarihe mikro ve makro bakışın, tarihin ürettiği paradigmaların estetik alandaki doğrulayıcısı olarak kabul edilebilir. Bu makalede, resim sanatı ile bir bilim dalı olarak tarih arasındaki ilişkinin doğallığı, kökenleri üzerinde durulacak; yapıldığı dönemin izlerini yansıtan yapıtların tarih bilimi için kanıtlayıcı, doğrulayıcı argümanlar olduğuna değinilecektir. Bunların yanı sıra resim sanatının tarihle ilişkisini ortaya koyan somut alanlar ve örnekler üzerinde durulacaktır. Çizilen genel çerçeve, bu ilişkinin boyutları da çoğaltan resmin gündelik hayat, bilim tarihi ve tarih öğretiminde yer alma biçimleri gibi alt başlıklarla değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Resim Sanatı, Tarih, Gündelik Hayat Tarihi, Türk Sanatı, Tarih Yazımı

THE WAY OF SEEING THE HISTORY: RELATIONSHIP BETWEEN PAINTING AND HISTORY

Öz

Kaynakça

• Akbaba, Bülent. “Tarih Öğretiminde Fotoğraf Kullanımı”, Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6/1, (2005): 185-197.
• And, Metin. Osmanlı Tasvir Sanatları 1: Minyatür. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2014.
• Başkan, Seyfi. “Bazı Örneklerle Osmanlı-Türk Ressamının Tarihi Çevre ve Tarihe Tanıklık Kaygısı”, Türkiye’de Sanat Dergisi, (Ağustos 2006): 24-31.
• Başkan, Seyfi. “Türk Resmine Yansıyan Tarih ya da Tarihselcilik Arayışları”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, (Mayıs 2007): 91-110.
• Carr, Edward H. Tarih Nedir? Çev.Gizem Güntürk, İstanbul: İletişim Yayınları, 2018.
• Demir, Necati. “Türk Tarihinin Ve Kültürünün Kaynağı Olarak Kaya Üzeri Resimler (Petroglifler) Ve Yazılar”, ZeitschriftfürdieWelt der Türken Journal of World of Turks, 1/1, (2009): 5-19.
• Köse, Meliha - Yıldız, Abdullah. “Tarih Eğitiminde Sosyal ve Kültürel Konuların Öğretimi”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. I, (2012): 81-99.
• Özgül, Gönül Eda. “Farklı Bir Görme Biçimi Olarak Tasvir: Matrakçı Nasuh’un Topografik Tasvirleri” Millî Folklor Dergisi, 24/96, 2012: 170-189.
• Sazak, Gözde. “Varahşa Sarayı Duvar Resimleri”, Tarih Dergisi, 57/1, (2013): 1-23.
• Stradling, Robert. 20. Yüzyıl Avrupa Tarihi Nasıl Öğretilmeli, çev. Ayfer Ünal. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları, 2003.