Okul Öncesi Dönem Çocuğu Olan Anne Babaların ‎Çatışma Durumları ve Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2022, , 67 - 77, 30.06.2022

Bayram Deleş , Nazan Kaytez

https://doi.org/10.36731/cg.1100298

Öz

Bu araştırmada okul öncesi dönemde çocuğu olan anne babaların ‎çatışma durumları ve öz yeterlik algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini çocuğu Gümüşhane il merkezinde bulunan özel okul öncesi eğitim ‎kurumlarına devam eden 302 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Genel Bilgi ‎Formu, Genel Öz Yeterlik Ölçeği ve ‎ O’Leary-Porter Çatışma Ölçeği ile toplanmıştır. ‎Verilerin analizinde t testi, ANOVA ve regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda üniversite mezunu olan, gelir düzeyi yüksek olan, bir ve iki çocuk sahibi olan, çalışan, evlilik süresi 4-9 yıl olan ve evlilikten memnuniyet düzeyi yüksek olan ebeveynlerin öz yeterlik algılarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Lise mezunu olan, gelir durumu orta düzeyde olan, üç çocuk sahibi olan, evlilik süresi 1-3 yıl arasında olan ve evliliğinden memnun olmayan ebeveynlerin ise çatışma düzeylerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ebeveynlerin çatışma düzeylerinin, öz yeterlilik düzeylerini negatif yönde etkilediği belirlenmiştir. ‎

Anahtar Kelimeler

Anne baba, Çatışma, Çocuk gelişimi, Öz yeterlik algısı

Investigation of Conflict Situations and Self-Efficacy Perceptions of Parents Who Have Preschool Children

Öz

In this study, it is aimed to examine the conflict situations and self-efficacy perceptions of parents who have children in the preschool period. Relational screening model was used in the research. The sample of the study consists of 302 parents whose children attend a private pre-school education institution in Gümüşhane city center. The data of the research were collected with the General Information Form, the General Self-Efficacy Scale and the ‎ O'Leary-Porter Conflict Scale. ‎T-test, ANOVA and regression analyzes were used in the analysis of the data. As a result of the research, it has been found that the self-efficacy perceptions of the parents who are university degree, have a high income, have one or two children, are working, have a marriage duration of 4-9 years, and have a high level of marital satisfaction are higher. It has been determined that the conflict levels of parents who are high school graduates, have a medium income, have three children, have a married life between 1 and 3 years and who are not satisfied with their marriage are higher. In addition, it was determined that parents' conflict levels negatively affected their self-efficacy levels. ‎‎‎

Anahtar Kelimeler

Parents, ‎ Conflict, ‎ Child development, ‎ Perception of self-efficacy

Kaynakça

• Abass Mohamed, N., Ibrahim El Malky, M., & Said Sayed, F. (2022). Effectiveness of Psycho-educational Nursing Intervention on Feeling of Burden and Self-Efficacy among Caregivers of Mentally Retarded Children. Journal of Nursing Science Benha University, 3(1), 652-666.
• Ayón, C., García, S. J. (2019). Latino immigrant parents’ experiences with discrimination: Implications for parenting in a hostile immigration policy context. Journal of Family Issues, 40(6), 805–831.
• Büyüktaşkapu, S. (2012). Annelerin özyeterlik algıları ile 1-3 yaş çocuklarının gelişimlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 18-30.
• Calzada, E. J., Tamis-LeMonda, C. S., Yoshikawa, H. (2013). Familismo in Mexican and Dominican families from low-income, urban communities. Journal of Family Issues, 34(12), 1696–1724. Cavkaytar A, Aksoy V, Ardıç A. (2014). Ebeveyn öz yeterlik ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışmasının güncellenmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 4(1):69-76.
• Delgado, M. Y., Nair, R. L., Updegraff, K. A., & Umaña‐Taylor, A. J. (2019). Discrimination, parent–adolescent conflict, and peer intimacy: examining risk and resilience in Mexican‐origin youths' adjustment trajectories. Child development, 90(3), 894-910.
• Diken, I. H. (2007). Turkish mothers’ self-efficacy beliefs and styles of interactions with their children with language delays. Early Child Development and Care, 179(4), 425-436. Gerçek, A. (2018). Genel öz yeterlik ve çatışma yönetim tarzı ilişkisi: Özel sektör çalışanları üzerine bir araştırma. Yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Guimond, A., Moore, H., Aier, D., Maxon, E. ve Diken, I. (2005). Parental self-efficacy instrument for children with disabilities (PSICD): Short version (Unpublished scale). Tempe AZ: Arizona State University.
• Hines, M., Hardy, N., Martens, A., & Zimmerman, E. (2022). Birth order effects on breastfeeding self-efficacy, parent report of problematic feeding and infant feeding abilities. Journal of Neonatal Nursing, 28(1), 16-20.
• Karaçöl, E. (2021). Sağlık çalışanlarının ebeveyn özyeterliliklerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Liu, X., Zhao, L., & Su, Y. S. (2022). Impact of Parents’ Attitudes on Learning Ineffectiveness: The Mediating Role of Parental Self-Efficacy. International journal of environmental research and public health, 19(1), 615.
• Masarik, A. S., Conger, R. D. (2017). Stress and child development: A review of the family stress model. Current Opinion in Psychology, 13, 85–90.
• McDermott, E. R., Umaña‐Taylor, A. J., Schaefer, D. R., Martinez‐Fuentes, S., Co, L., Ison, A., ... & Rivas‐Drake, D. (2022). The structure of educational inequity: Adolescents’ access to parent education through friendship networks and its impact on academic outcomes. Social Development, 31(1), 27-51.
• Özkul, F. B. (2015). 48-60 aylık çocukların babalarının ebeveyn öz yeterlik algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Pappalardo, A. A., Herbert, L., Warren, C., Lombard, L., Ramos, A., Asa’ad, A., ... & Gupta, R. (2022). Self-Efficacy Among Caregivers of Children With Food Allergy: A Cohort Study. Journal of Pediatric Psychology.
• Porter, B., & O‟Leary, K. D. (1980). Marital discord and childhood behavior problems. Journal of Abnormal Child Psychology, 8, 287-295.
• Ramsey, K. A., Vaughan, C., Wagner, B. M., McGuire, J. F., & Gioia, G. A. (2021). Impact of self-efficacy and affective functioning on pediatric concussion symptom severity. Journal of the International Neuropsychological Society, 27(9), 875-882.
• Rix, R., Rose, J., & Roman, N. (2022). The Contribution of Divorce to Parental-Self Efficacy and Perception of Parenting among Divorced Parents: A Qualitative Study. Journal of Divorce & Remarriage, 63(2), 87-100.
• Russell, K. M., & Ingersoll, B. (2021). Factors related to parental therapeutic self-efficacy in a parent-mediated intervention for children with autism spectrum disorder: A mixed methods study. Autism, 25(4), 971-981.
• Sayın, Y., & Altun, F. (2021). Ergenlerin öznel iyi oluş düzeylerinin ebeveyn çatışması, öz-yeterlik ve demografik değişkenler açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 253-270.
• Scull, T. M., Carl, A. E., Keefe, E. M., & Malik, C. V. (2022). Exploring Parent-gender Differences in Parent and Adolescent Reports of the Frequency, Quality, and Content of Their Sexual Health Communication. The Journal of Sex Research, 59(1), 122-134.
• Sherer, M., & Adams, C. (1983). The self-efficacy scale: A construct validity study. Psychological Reports, 66, 987–994.
• Sümer, N., Sayıl, M., Kazak-Berument, S., Doğruyol, B., Günaydın, G., Harma, M., Öztürk, A., Salman, S., & Selçuk, E. (2009). Çocuğun gelişiminde bağlanma, ilgi-bakım ve aile dinamiklerinin etkisi. Fon no: TUBITAK-105K102.
• Ülker, G. (2011). Evlilik çatışmasının sıklık ve yaygınlığının bazı değişkenlere göre yordanması. Yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Walters, G. D. (2022). Self-efficacy in parents and children and its relationship to future delinquent behavior in children. Youth & Society, 54(1), 104-122.
• Yıldırım, F. ve İlhan, İ.Ö. (2010). Genel Öz yeterlilik Ölçeği Türkçe Formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 21(4), 301-8.
• Zhao, C., & White, R. M. (2022). The Impact of Discrimination on Parent-Adolescent Relationships in US Mexican Families. Journal of Social and Personal Relationships, 02654075221074396.