The Examination of Relationship between Attitudes of Pre-service Social Studies Teachers Towards Teaching Profession and Their Self-efficacy Beliefs in Classroom Management

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 207 - 224, 26.03.2021

Zafer Çakmak Cengiz Taşkıran İrfan Arıkan

https://doi.org/10.30703/cije.707548

Cited By: 2

Öz

The attitudes of pre-service teachers towards the teaching profession is an issue that affects their competencies in the classroom and their tendencies towards the profession when they will perform the profession. The purpose of this study is to examine preference of pre-service social studies teachers for social studies education program and their attitudes towards teaching profession according to their year of study and their classroom management self-efficacy beliefs and to reveal the relationship between their attitudes towards teaching profession and their classroom management self-efficacy beliefs. The model of the research is the relational screening model, one of the quantitative research types. The research sample consists of a total of 245 students attending social studies education programs at two public universities in the Eastern Anatolia Region. Pearson's simple linear correlation test was applied to test whether there is a relationship between the attitudes of pre-service teachers towards the teaching profession and their classroom management self-efficacy beliefs. While 65.5% of the students participating in the research preferred the social studies education program willingly, 33.5% of them preferred the social studies education program undesirably. As a result of the research, it is seen that the attitudes of the students who preferred the teaching profession willingly are more positive than those of the students preferring the program undesirably to a significant extent. No significant difference is observed in the attitudes towards teaching profession according to their year of study. Class management self-efficacy beliefs of students who preferred teaching profession willingly are seen to be higher than those of the ones undesirably preferring the program to a significant extent, but there is no significant difference in classroom management self-efficacy beliefs according to year of study. It was also revealed that there is a positive and moderate relationship between the attitudes of pre-service social studies teachers towards teaching profession and their classroom management self-efficacy beliefs.

Anahtar Kelimeler

Social studies education, prospective teachers, attitude, classroom management, self-efficacy

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Sınıf Yönetimi Öz Yeterlilik İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi1

Öz

Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, mesleği icra edecekleri zaman sınıf içindeki yetkinlikleri ve mesleğe yönelik eğilimlerini etkileyen bir konudur. Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretmenliği programını tercih etme durumları ile sınıf düzeylerine göre öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını ve sınıf yönetimi öz yeterlilik inançlarını incelemek ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile sınıf yönetimi öz yeterlilik inançları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmanın modeli nicel araştırma türlerinden ilişkisel tarama modelidir. Araştırma örneklemi, Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki iki devlet üniversitesinde sosyal bilgiler öğretmenliği programına devam eden toplam 245 öğrenciden oluşmaktadır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile sınıf yönetimi öz yeterlilik inançları arasında bir ilişki olup olmadığını test etmek için de Pearson’s basit doğrusal korelasyon testi uygulanmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin % 65.5’i sosyal bilgiler öğretmenliği programını isteyerek tercih ederken; % 33.5’i ise sosyal bilgiler öğretmenliği programını istemeyerek tercih etmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlik mesleğini isteyerek tercih eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, programı istemeyerek tercih eden öğrencilerin tutumlarından anlamlı bir derecede daha olumlu olduğu görülmektedir. Sınıf düzeylerine göre ise öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarda anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir. Öğretmenlik mesleğini isteyerek tercih eden öğrencilerin sınıf yönetimi öz yeterlilik inançları, programı istemeyerek tercih eden öğrencilerden anlamlı derecede daha yüksek olduğu fakat sınıf düzeylerine göre sınıf yönetimi öz yeterlilik inançlarında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmektedir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile sınıf yönetimi öz yeterlilik inançları arasında pozitif yönde ve orta düzeyde bir ilişkinin olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları, tutum, sınıf yönetimi, öz yeterlilik, Sosyal bilgiler eğitimi

Kaynakça

• Akkaya, N. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(25), 35-42.
• Akkuş, Z. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlilik inanç düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2013), 102-116.
• Aksoy, M. A. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları (Gaziosmanpaşa Üniversitesi Örneği). Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 197 – 212. https://doi.org/10.19129/sbad.177
• Arsal, Z. (2014). Mikro öğretimin öğretmen adaylarının sınıf yönetimi tutum ve inançlarına etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 137 – 150.
• Balay, R. (2015). 2000’li Yıllarda Sınıf Yönetimi. (6.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Baykara Pehlivan, K. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151- 168.
• Bulut, D. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 31(3). Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara.
• Can, A. (2016). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. (4.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Çapa, Y., ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(18), 69 – 73.
• Çetin, Ş. (2013). Öğretmen adaylarının sınıf yönetimi konusundaki öz yeterlilik inançlarını belirleme ölçeği (SYÖİÖ) geliştirme çalışması. Turkish Studies, 8( 12), 299 – 310. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.5552
• Çiçek Sağlam, A. (2008). Müzik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 59-69.
• Çifçi, T., ve Dikmenli, Y. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve coğrafya alan bilgi düzeyleri. Journal of Educational Sciences (ISSN :2199-2053), 4,149-166
• Demirtaş, H. (2012). Sınıf yönetiminin temelleri. Kıran, H. (Ed.). (7.baskı). Etkili Sınıf Yönetimi içinde (s. 1 – 34). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Demirtaş, H., Cömert, M., ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının öz-yeterlilik inançları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96 – 111.
• Dönmez, C., ve Uslu, S. (2011). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 42 – 63.
• Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının sınıf yönetimine yönelik tutum ve inanç kazanma düzeyine etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 167 – 182.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
• George, D., and Mallery, M. (2003). Spss for windows step by step: a simple guide and reference 11.0 update (4.bs.). Boston: Pearson.
• Green, S., and Salkind, N. (2005). Using spss for windows and macintosh: understanding and analysing data. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Kahramanoğlu, R., Yokuş, E., Cücük, E., Vural, S., ve Şiraz, F. (2018). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği (ÖMYTÖ) Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies Educational Science, 13(11), 1669 – 1686. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13561
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler (30.baskı). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Karatekin, K., Merey, Z., ve Keçe, M. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 70 – 96.
• Kılıç, S. (2016). Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders, 6(1), 47 – 48. https://doi.org/10.5455/jmood.20160307122823
• Kuran, K. (2002). Öğretmenlik mesleği (Niteliği ve Özellikleri). Türkoğlu, A. (Ed.). Öğretmenlik Mesleğine Giriş içinde (ss. 253 – 278). Ankara: Mikro Yayıncılık.
• Nakip, C., ve Özcan, G. (2016). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 12(3). https://doi.org/10.17860/mersinefd.282380
• Özder, H., Konedralı, G., ve Zeki, C. P. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 16(2), 253-275.
• Pektaş, M., ve Kamer, S. T. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(4), 829-850.
• Sönmez, V., ve Alacapınar, F. (2017). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık, Ankara.
• Şahin Sak, İ. T. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının sınıf yönetimi ile ilgili öz-yeterlik inançları. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 101 – 120.
• Ünlü, İ., Kaşkaya, A., ve Kızılkaya, M. F. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlilik inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi,18(2), 651 – 668.
• Üstüner, M., Demirtaş, H., ve Cömert, M. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Örneği). Eğitim ve Bilim, 34(151), 140-155.