Türkiye Otomobil ve Hafif Ticari Araç Sektöründe Olumlu Geri Bildirim İşlemleri

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 3, 624 - 643, 30.09.2025

Kartal Somuncu

Öz

Son yıllarda Türkiye’de otomotiv sektöründe fiyatların hızla yükseldiği, bu nedenle de, balon oluştuğu tartışmaları gittikçe artmaktadır. Bir sektörde bu düzeyde bir talep artışı veya satış baskısı görüldüğünde, bu durum, olumlu geri bildirim işleminin varlığına ilişkin bir kanıt olarak kabul edilmektedir. Olumlu geri bildirim işlemi, finansal piyasalarda yatırımcıların fiyat hareketleri ile aynı yönde işlem yapmaları durumudur. Olumsuz geri bildirim işlemi ise yatırımcıların, fiyat hareketleri ile aksi yönde işlemler yapmalarını ifade eder. Olumlu veya olumsuz geri bildirim işlemlerinin ortaya çıktığı dönemlerde, bankaların verdiği kredilerde de büyük ölçekli artışlar gözlenebilir. Olumlu ve olumsuz geri bildirim işlemleri, finansal piyasalarda yıkıcı sonuçlara yol açabilir. Bu çalışmanın amacı, otomotiv sektöründe olumlu ya da olumsuz geri bildirim işlemlerinin varlığına ilişkin kanıtları belirlemektir. Araştırmanın veri setini, Ocak 2019'dan Mayıs 2023’e kadar olan 53 aylık dönem içindeki momentum ölçüsü değerleri oluşturmaktadır. Araştırmanın bulguları, 2021 ve 2022 yılları dışında, tüm araştırma dönemleri için olumlu geri bildirim işleminin varlığını desteklemiştir.

Anahtar Kelimeler

Olumlu geri bildirim işlemi , olumsuz geri bildirim işlemi , momentum işlemi , otomotiv sanayi , otomobil ve hafif ticari araç.

Etik Beyan

Makalede kullanılan tüm veriler, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) ve İndicata gibi kamuya açık olan kurumların internet sitelerinden herhangi bir ücret ödemeden alınmıştır. Kullanılan tüm veriler, arzu edilirse, diğer yazarlar (kullanıcılar) tarafından da rahatlıkla, ücret ödemeksizin, elde edilip, kullanılabilir. Bu nedenle, makale kapsamında etik ihlali teşkil edecek herhangi bir durum yoktur. Aksi durumda tüm sorumluluk bana aittir.

Positive Feedback Trading in Turkish Automobile and Light Commercial Vehicle Industry

Öz

In recent years, discussions about the rapid increase in prices in the automotive sector in Turkey and the consequent formation of a bubble have been growing. When such a significant increase in demand or sales pressure is observed in an industry, this situation is considered as evidence of the presence of a positive feedback loop. A positive feedback loop refers to a situation in which investors in financial markets engage in trading activities that align with price movements. A negative feedback trading, on the other hand, signifies investors engaging in trading activities that go against the direction of price movements. During periods when positive or negative feedback loops emerge, significant increases in the loans provided by banks can also be observed. Both positive and negative feedback processes can lead to destructive outcomes in financial markets.The aim of this study is to identify evidence for the existence of positive or negative feedback processes in the automotive sector. The dataset for the research consists of momentum indicator values over a 52-month period from January 2019 to May 2023. The findings of the study support the presence of a positive feedback process for all research periods except 2021 and 2022.

Anahtar Kelimeler

Positive feedback trading , negative feedback trading , momentum trading , automotive industry , automobile and light commercial vehicle.

Etik Beyan

All the data used in the article were obtained free of charge from the publicly available websites of institutions such as the Turkish Statistical Institute (TURKSTAT), the Automotive Distributors and Mobility Association (ODMD), and Indicata. All the data used can also be easily obtained and used by other authors (users), free of charge, if desired. Therefore, there is no situation that would constitute an ethical violation within the scope of the article. Otherwise, all responsibility belongs to me.

Kaynakça

• Kaynakça Ahmed, M. S., Alsamman, A., and Chebbi, K. (2023). Feedback trading in the cryptocurrency market. Studies in Economics and Finance, 1086-7376, 40 (4). Ahead of Printing.
• Altay, E. (2006). Autocorrelation in capital markets: Feedback trading in Istanbul Stock Exchange. Journal of Financial Management and Analysis, 19 (2), 10-21.
• Bohn, H. and Tesar, L. L. (1996). US. Equity investment in foreign markets: Portfolio rebalancing or return chasing? American Economic Review, 86, 77-81.
• Brennan, M.J. and Cao, H.H. (1997). International portfolio investment flows. The Journal of Finance, 52 (5), 1851-1880.
• Choe, H., Kho, B. C. ve Stulz, R. M. (1999). Do foreign investors destabilize stock markets? The Korean Experience in 1997. NBER working paper 6661, https://www.nber.org/system/files/working_papers/w6661/w6661.pdf adresinden 18.07.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Froot, K. A., O’Connell, P. G. J. and Seasholes, M. S. (2001). The portfolio flows of international investors. Journal of Financial Economics, 59 (2), 151-193.
• Froot, K. A. and Ramadorai, T. (2001). The information content of international portfolio flows. NBER working paper series, Working Paper 8472, https://www.nber.org/system/files/working_papers/w8472/w8472.pdf adresinden 20.07.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Grinblatt, M., Titman, S., and Werner, R. (1995). Momentum investment strategies, portfolio performance and herding: A study of mutual fund behavior. American Economic Review, 85, 1088-1105.
• Han, B. Y., and Makarov, I. (2021). Feedback trading and bubbles. SSRN 3796200, 1-40, https://personal.lse.ac.uk/makarov1/index_files/FeedbackTradingBubbles.pdf adresinden 15.07.2023 tarihinde erişilmiştir.
• İndicata Part of Autorola Group (2023). https://www.indicata.com.tr/download/Mayis2023_Turkiye_Otomotiv_2El_Online_Pazar_Analiz_Raporu.pdf (Erişim Tarihi: 7 Temmuz 2023).
• Kaminsky, G., Lyons, R. and Schmukler, S. (2000). Managers, investors, and crises: Mutual fund strategies in emerging markets. NBER Working Paper 7855, https://www.nber.org/system/files/working_papers/w7855/w7855.pdf adresinden 12.08.2023 tarihinde erişilmiştir.
• Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kim W. and Wei, S. J. (2002). Offshore investment funds: monsters in emerging markets? Journal of Development Economics, 68 (1), 205-224.
• Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) (2023). https://www.odmd.org.tr/folders/2837/categorial1docs/3455/ODMD%20Bas%c4%b1n%20Bulteni%202%20Nisan%202023%20ODMD.pdf Erişim Tarihi: 7 Temmuz 2023).
• Salm, C. A. and Schuppli, M. (2010). Positive feedback trading in stock index futures: international evidence. International Review of Financial Analysis, 19 (5), 313-322.
• Somuncu, K. (2021). Yerli ve yabancı yatırımcıların BIST-100 Endeksi üzerindeki etkilerinin incelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 13(4), 2962-2975.
• Somuncu, K. ve Karan, M. B. (2010). The impacts of international portfolio investments on Istanbul Stock Exchange Market. Sayıştay Dergisi, 77, 149-168.
• Tesar, L. L., and Werner, I. M. (1995). US. Equity investment in emerging stock markets. World Bank Economic Review, 9(1), 109-130.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) (2023). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Motorlu-Kara-Tasitlari-Mayis-2023-49426 (Erişim Tarihi: 30 Haziran 2023).
• Wan, D., Liu, W., Wang J. and Yang, X. (2016). Asymmetries of positive feedback trading individual stocks: Evidences from China. Journal of Management Science and Engineering (JMSE), 1(1), 3-27.