Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2023, Sayı: 1, 85 - 91, 27.07.2023
https://doi.org/10.59849/2663-4414.2023.1.85

Öz

Kaynakça

  • Haqverdiyev, Ə. (2018). Həyatı və yaradıcılığı. Bakı: Elm və təhsil. Haqverdiyev, Ə. (Bakı). Seçilmiş əsərləri 2 cilddə II cild. 2005: Lider. Məmmədov, K. (1955). Əbürrəhim bəy Haqverdiyev . Bakı: Azərnəşr . Məmmədov, M. (2008). Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev Həyatı və yaradıcılığı. Bakı: Nurlan. Şərif, Ə. (1975). Keçmiş günlərdən . Bakı: Gənclik .

ƏBDÜRRƏHİMBƏY HAQVERDİYEVİN BƏDİİ TƏRCÜMƏLƏRİ

Yıl 2023, Sayı: 1, 85 - 91, 27.07.2023
https://doi.org/10.59849/2663-4414.2023.1.85

Öz

Bədii tərcüməədəbiyyatımızın ən mühüm vəmürəkkəb yaradıcılıq sahələrindən biridir. Tarixi çox qədimlərəgedib çıxan tərcüməyaradıcılığı ictimai-siyasi şəraitdəxüsusi məna vəəhəmiy-yət kəsb edir.Ə.Haqverdiyev həm Avropa ədəbiyyatından, həm dəözbək, gürcü, tatar vəbaşqa xalqların ədəbiyyatlarından tərcümələr etmişdir. Tərcüməetmək üçün yazıçı öz ruhuna uyğun parçalar seçirdi. Bu parçalar,hər şeydən əvvəl, öz dövründən narazı qalan, xalq üçün azadlıq axtaran yazıçıların əsərlərindəndir.Ə.Haqverdiyev tərcüməçilik işiniyaradıcılığı iləbərabər davam etdirmişdir. Onun tərcüməetdiyi dram əsərləri inqilabdan əvvəlki illərdəfəaliyyət göstərən Azərbaycan teatrının repertuarında gör-kəmli yer tutmuşdur: Şillerin “Məkr vəməhəbbət”, “Qaraçılar”, “Vilhelm Tel”,Şekspirin “Hamlet”(1908), S.V.Lanskoyun “Qəzavat”, “Hürriyyət uğrunda”(1908), Çirikovun “Yəhudilər”(1909),erməni dramaturqu Q.Sundukyanın “Pero”vəs. Butərcümələrdən “Yəhudilər”1909-cu, “Qəzavət”və“Pero”isə1927-ci ildəçap olunmuşdur.Tərcüməədəbiyyatı hər bir xalqın həyatına, onun mədəni inkişafına qüvvətlitəsir göstərən amildir. Vaxtiləböyük rus yazıçısı N.O.Çernışevski tərcümənin nəinki orijinal ədəbiyyatla, həm dəictimai fikrin müxtəlif sahələri iləyaxından əlaqədar olduğunu nəzərəalaraq tələb edirdi ki, tərcüməədəbiyyatı xalq fikrinin oyanmasına, ən qabaqcıl, mütərəqqi ideyaların yayılmasına xidmət etməlidir. Rusiyanın ən qabaqcıl adamları –M.Lomonosovdan başlamış M.Qorki vəV.Mayakovskiyəqədər bütün mütərəqqi rus şairləri vəədibləri tərcüməədəbiyyatına, tərcüməişinəhəmişəməfkurəvi mübarizəsahəsi kimi baxmışlar.

Kaynakça

  • Haqverdiyev, Ə. (2018). Həyatı və yaradıcılığı. Bakı: Elm və təhsil. Haqverdiyev, Ə. (Bakı). Seçilmiş əsərləri 2 cilddə II cild. 2005: Lider. Məmmədov, K. (1955). Əbürrəhim bəy Haqverdiyev . Bakı: Azərnəşr . Məmmədov, M. (2008). Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev Həyatı və yaradıcılığı. Bakı: Nurlan. Şərif, Ə. (1975). Keçmiş günlərdən . Bakı: Gənclik .

ƏBDÜRRƏHİMBƏY HAQVERDİYEVİN BƏDİİ TƏRCÜMƏLƏRİ

Yıl 2023, Sayı: 1, 85 - 91, 27.07.2023
https://doi.org/10.59849/2663-4414.2023.1.85

Öz

Bədii tərcüməədəbiyyatımızın ən mühüm vəmürəkkəb yaradıcılıq sahələrindən biridir. Tarixi çox qədimlərəgedib çıxan tərcüməyaradıcılığı ictimai-siyasi şəraitdəxüsusi məna vəəhəmiy-yət kəsb edir.Ə.Haqverdiyev həm Avropa ədəbiyyatından, həm dəözbək, gürcü, tatar vəbaşqa xalqların ədəbiyyatlarından tərcümələr etmişdir. Tərcüməetmək üçün yazıçı öz ruhuna uyğun parçalar seçirdi. Bu parçalar,hər şeydən əvvəl, öz dövründən narazı qalan, xalq üçün azadlıq axtaran yazıçıların əsərlərindəndir.Ə.Haqverdiyev tərcüməçilik işiniyaradıcılığı iləbərabər davam etdirmişdir. Onun tərcüməetdiyi dram əsərləri inqilabdan əvvəlki illərdəfəaliyyət göstərən Azərbaycan teatrının repertuarında gör-kəmli yer tutmuşdur: Şillerin “Məkr vəməhəbbət”, “Qaraçılar”, “Vilhelm Tel”,Şekspirin “Hamlet”(1908), S.V.Lanskoyun “Qəzavat”, “Hürriyyət uğrunda”(1908), Çirikovun “Yəhudilər”(1909),erməni dramaturqu Q.Sundukyanın “Pero”vəs. Butərcümələrdən “Yəhudilər”1909-cu, “Qəzavət”və“Pero”isə1927-ci ildəçap olunmuşdur.Tərcüməədəbiyyatı hər bir xalqın həyatına, onun mədəni inkişafına qüvvətlitəsir göstərən amildir. Vaxtiləböyük rus yazıçısı N.O.Çernışevski tərcümənin nəinki orijinal ədəbiyyatla, həm dəictimai fikrin müxtəlif sahələri iləyaxından əlaqədar olduğunu nəzərəalaraq tələb edirdi ki, tərcüməədəbiyyatı xalq fikrinin oyanmasına, ən qabaqcıl, mütərəqqi ideyaların yayılmasına xidmət etməlidir. Rusiyanın ən qabaqcıl adamları –M.Lomonosovdan başlamış M.Qorki vəV.Mayakovskiyəqədər bütün mütərəqqi rus şairləri vəədibləri tərcüməədəbiyyatına, tərcüməişinəhəmişəməfkurəvi mübarizəsahəsi kimi baxmışlar.

Kaynakça

  • Haqverdiyev, Ə. (2018). Həyatı və yaradıcılığı. Bakı: Elm və təhsil. Haqverdiyev, Ə. (Bakı). Seçilmiş əsərləri 2 cilddə II cild. 2005: Lider. Məmmədov, K. (1955). Əbürrəhim bəy Haqverdiyev . Bakı: Azərnəşr . Məmmədov, M. (2008). Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev Həyatı və yaradıcılığı. Bakı: Nurlan. Şərif, Ə. (1975). Keçmiş günlərdən . Bakı: Gənclik .
Toplam 1 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Azerice
Konular Güney-Batı (Oğuz) Türk Lehçeleri ve Edebiyatları
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Solmaz Həyatova Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 27 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Həyatova, S. (2023). ƏBDÜRRƏHİMBƏY HAQVERDİYEVİN BƏDİİ TƏRCÜMƏLƏRİ. Müqayisəli Ədəbiyyatşünaslıq(1), 85-91. https://doi.org/10.59849/2663-4414.2023.1.85