TARIM SEKTÖRÜNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA İÇİN EKOSİSTEM TABANLI UYUM (ETU) FAALİYETLERİ

Yıl 2023, Sayı: 3, 132 - 157, 31.01.2023

Abdüssamet Aydın

Öz

İklim değişikliğinin etkileri dünya genelinde hissedilmekle birlikte, bu etkilerin önümüzdeki yıllarda daha fazla artacağı öngörülmektedir. Güncel verilere göre 1,2 0C ye kadar ulaşan küresel ısınma, bütün doğal yapıları etkilemeye başlamıştır ve ne yazık ki yaşamın hassas dengelerini ciddi bir biçimde tehdit etmektedir.

Tarım sektöründe ise iklim değişikliği tarımsal üretimde ve kalitede azalma riskini ortaya çıkartmaktadır. İklim değişikliği etkilerinin yanı sıra yoğun tarım tekniklerinin kullanılması da tarımsal üretimin direncini düşürmektedir. Eğer bu ifadeyi “iklim değişikliği etkilerine karşı dirençli bir tarımsal üretim yapısı oluşturmak tarımsal üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında akılcı bir yaklaşımdır” şeklinde olumlarsak, aslında “dirençli bir tarımsal üretim yapısı oluşturmak” ifadesi ile çözüm yaklaşımını da bulmuş oluruz.

Günümüzde bu yapıyı oluşturmak üzere iklim dostu tarım anlayışı geliştirilmekte ve bu yaklaşım yaygın olarak ekosistem tabanlı uygulamalar terimi altında toplanmaktadır. Tarımda Ekosistem tabanlı uyum; ekosistem işlevlerini tarla, çiftlik, peyzaj, ekosistem gibi seviyelerde yerine getirirken; biyolojik çeşitlilik ve ekosistem hizmetlerinden faydalanarak, tarımsal faaliyetlerin iklim değişikliğine ve değişkenliğine uyumunu arttıracak süreçleri oluşturan tarımsal yönetim uygulamaları şeklinde tanımlanmaktadır.

Bu çalışmada, giderek etkisini daha fazla hissetmeye başladığımız iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini tarım sektöründe azaltmak için bütünleşik bir yaklaşım öneren ekosistem tabanlı uyum faaliyetleri hakkında bilgilendirme yapmak ve ülkemizdeki gelişmeleri ortaya koymak amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, tarım, iklim değişikliği, ekosistem hizmetleri, uyum, azaltım.

Destekleyen Kurum

Tarım ve Orman Bakanlığı

Kaynakça

• Aydın. A., 2022. Küresel İklim Krizinin Tarım, Gıda Sektörü ile Su Kaynaklarına Etkisi. Küresel İklim Değişikliği ve Sosyo-Ekonomik Etkileri Kitabı (85-116). https://www.tasav.org/media/k2/attachments/Kitap_K%C3%BCresel_%C4%B0klim_De%C4%9Fi%C5%9Fikli%C4%9Fi.pdf.
• CBD (1992). United Nations Convention on Biological Diversity, Article 2
• CBD (2009). United Nations Convention on Biological Diversity. Connecting biodiversity and climate change mitigation and adaptation: Key messages from the report of the Second Ad Hoc Technical Expert Group on Biodiversity and Climate Change. Secretariat of the Convention on Biological Diversity.
• CBD (2009). United Nations Convention on Biological Diversity. Connecting biodiversity and climate change mitigation and adaptation: Key messages from the report of the Second Ad Hoc Technical Expert Group on Biodiversity and Climate Change. Secretariat of the Convention on Biological Diversity.
• Common International Classification of Ecosystem Services (CICES) Version 4.3. https://cices.eu/ Critchley, W. and Siegert, K. (1991). Water harvesting (AGL/MISC/17/91). [online] Fao.org. Available at: http://www.fao.org/docrep/u3160e/u3160e00.htm#Contents [Accessed 23 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. Agroforestry, a new fashion of old tradition?¹. [online] Available at: http://www.fao.org/docrep/u2246e/u2246e06.htm [Accessed 23 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. Agroforestry. [online] Available at: http://www.fao.org/forestry/agroforestry/80338/en/ [Accessed 23 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. Conservation Agriculture | Food and Agriculture Organization of the United Nations. [online] Available at: http://www.fao.org/conservation-agriculture/en/ [Accessed 22 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. EX-ACT: Field windbreaks. [online] Available at: http://www.fao.org/tc/exact/sustainable-agriculture-platform-pilot-website/erosion-management/field-windbreaks/en/ [Accessed 23 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. Mixed crop-livestock farming. A review of traditional technologies based on literature and field experience. [online] Available at: http://www.fao.org/docrep/004/Y0501E/y0501e00.htm#toc [Accessed 23 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. Plant Production and Protection Division: Integrated Plant Nutrient Management. [online] Available at: http://www.fao.org/agriculture/crops/thematic-sitemap/theme/spi/scpi-home/managing-ecosystems/integrated-plant-nutrient-management/en/ [Accessed 23 Jul. 2018].
• FAO (2018). Food and Agriculture Organization. Plant Production and Protection Division: More about IPM. [online] Available at: http://www.fao.org/agriculture/crops/thematic-sitemap/theme/pests/ipm/more-ipm/en/ [Accessed 23 Jul. 2018]. https://www.cbd.int/convention/articles/default.shtml?a=cbd-02
• Mollison, B. (1988). Permaculture: A Designers' Manual, Tagari Publications, Tasmania, Australia. R. Haines-Young and M. Potschin, “Common International Classification of Ecosystem Services (CICES): Consultation on Version 4”, Rep., 2013.
• Savory, A, Butterfield, J. (2016). A Commonsense Revolution to Restore Our Environment, 3rd ed., Island Press. Seddon, N., H. J., Xiaoting, Pye, T., Reid, H., Roe, D., Mountain, D., Rizvi, A. R. (2016). Ecosystem-based adaptation: a win-win formula for sustainability in a warming world? Briefing July 2016, IUCN.
• UNFCCC 2011 Ecosystem-based approaches to adaptation: compilation of information.Note by the Secretariat to Subsidiary Body for Scientifi c and Technological Advice, Thirty-fi fth session, Durban, 28 November to 3 December 2011. Item 3 of the provisional agenda Nairobi work programme on impacts, vulnerability and adaptation to climate change. (online) URL: http://unfc- cc.int/resource/docs/2011/sbsta/ eng/inf08.pdf.
• UNFCCC. 2012. National Adaptation Plans. Technical guidelines for the national adaptation plan process. Least Developed Countries Expert Group, Bonn: UNFCCC Secretariat. Bonn, Germany. December 2012. Available at.
• World Bank Group., World Wildlife Fund., 2013, Operational framework for ecosystem-based adaptation implementing and mainstreaming ecosystem-based adaptation responses in the Greater Mekong Sub-Region. THE WORLD BANK GROUP, Washington, DC 20433, USA.
• World Wildlife Fund, 2013, Operational framework for ecosystem-based adaptation implementing and mainstreaming ecosystem-based adaptation responses in the Greater Mekong Sub-Region. THE WORLD BANK GROUP, Washington, DC 20433, USA.