CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA TÜRKİYE’DE KARAYOLU ULAŞIMINA GENEL BİR BAKIŞ VE KÖYDE ULAŞIM

Yıl 2012, Cilt: 12 Sayı: 24, 171 - 188, 01.06.2012

Erdal İnce

Öz

Toplumların gelişmesinin öncül kaynağı ulaşım ağının iyileştirilmesinde yatmaktadır. Kalkınma ve yapılanma sürecinde gerek kitlelerin gerekse yapı malzemelerinin sevk ve idaresinde ulaşımın nitelikli olması şarttır. Cumhuriyetin kurucu kadrosu ulusal kalkınma hamlelerinin köylerden başlamasının gerekli olduğunu düşünüyordu. Bu düşünüşte özellikle o dönemin köyde yaşayan nüfus verileri oldukça etkiliydi. Kalkınma ancak, köylüye projelerin iyi anlatılıp, benimsetilmesiyle mümkün olabilirdi. Bu amaçla köylüye ulaşılması şarttı. Amacı gerçekleştirmeye yönelik ilk çalışma ise köylünün öncelikle ulaşımına yönelik çalışmalar yapmaktı.Bu çalışmada Cumhuriyetin ilk yıllarında köylerin çevreleriyle ulaşımının tarihsel değişim süreci anlatılıp, köylerdeki mahsulün pazarlara geliş yolculuğu üzerinde durulmuştur

Anahtar Kelimeler

Ulaşım, Köy, Yol, Ulaşım Araçları

AN OVERVİEW TO HIGHWAY TRANSPORTATION AND VILLAGE TRANSPORTATION IN TURKEY DURING THE INITIAL YEARS OF THE REPUBLIC

Öz

Transportation network should be good for the development of communities. Development and restructuring process in the management of both the masses and the transportation of building materials must be qualified.National economic development efforts of the Republic the founding staff felt it was necessary to begin first villages. İn this thought, data in the population of the village is very effective. Development would have been possible with best explained of the Project to villagers. This purpose, was essential to reach the villagers. Founding of the Republic of staff, moves to national development, population data also considering first the head of the village believed in the necessity transposition. Development, however, whether the villagers to explain the project well, you may be able was adopted. The aim of the peasants of the first studies for gerçekleştrmeye primarily for transportation studies was done.The early years of this study, explained the process of historical change of transportation of their surroundings villages, villages, crop markets, focused on the coming voyage

Anahtar Kelimeler

Transportation, Village, Way, Vehicles

Kaynakça

• ALTINKURT, Lale, “Türkiye’de Sanat Eğitiminin Gelişimi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.12, 2005.
• ARI, Kemal, Türk Ticaret-i Bahriyesi ve Mübadele Gemileri, Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi yay., İzmir, 2008.
• ARSLAN, Ali, “Bir Köy Sosyolojisi Çalışması: Kavaközü Köyü’nün SosyoEkonomik Yapısı ve Sorunları”, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.IV, S.I, 2003.
• AYBARS, Ergün, Atatürk, Çağdaşlaşma ve Laik Demokrasi, İleri Kitabevi Yayınları, 1.baskı, İzmir, 1994.
• ------------ Türkiye İktisad Mecmuası, II/13 (17 Mart 1923).
• ------------ İstatistik Göstergeler 1923–1998, Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara, Ocak 2001
• ------------ KGM (2006), Stratejik Plan (2006-2010), www.kgm.gov.tr.(Erişim Tarihi 06.10.2006).
• BEDİRHAN, Yaşar, “Türk Tarihinde İpek Yolu Hakimiyeti ve Çin’in Türkistan’ı ilk İstila Projesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.1-8, 1992.
• BORATAV, Korkut, Türkiye İktisat Tarihi (1908–2002), İmge Kitabevi,   7.baskı, Ankara, Ekim 2003.
• ÇETİN, Türkan, “Cumhuriyetin İlk Yıllarında Köy Sorununa Bakış: Köy Kanunun Çıkarılması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C.II/4–5 (1994–1995).
• ÇETİN, Türkan, Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Köylü Politikası (1923–1950), (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İzmir, 1997.
• ÇETİN, Birol – BARIŞ, Serap – SAROĞLU, Serap, “Türkiye’de Karayollarının Gelişimine Tarihsel Bir Bakış”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.1, S.1.
• DURGUN, Bülent, “Cumhuriyetin İlk Yıllarında Türkiye’de Karayolu Ulaşımı Ve İzmir Uygulamaları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Enstitüsü Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, C.V, S.13, 2006.
• DURGUN, Bülent, Atatürk Döneminde İzmir Ekonomisi 1923–1938, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İzmir, 2006
• GÖKDAĞ, Mahir, “Kentsel Ulaşımda Karayolu ve Raylı Taşıma Sistemlerinin Bazı Önemli Faktörlere Göre Karşılaştırılması”, II. Ulaşım ve Trafik Kongresi – Sergisi, Türkiye Makine Mühendisleri Odası Bildiriler Kitabı, Yayın No: 242, Ankara, 1999.
• HALAÇOĞLU, Yusuf, Osmanlılarda Ulaşım ve Haberleşme (Menziller), Ankara, 2002
• HEATON, Herbert, Avrupa İktisat Tarihi, C.II, (Çev: M.A.KILIÇBAY, Osman AYDOĞUŞ), Teori Yayınları, Ankara, 1985.
• İNAN, Afet, İzmir İktisat Kongresi (17 Şubat–4 Mart 1923), T.T.K. Basımevi, 2.baskı, Ankara, 1989.
• İNAN, Afet, Cumhuriyetin 50. Yılı için Köylerimiz, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1978.
• İŞBİLİR, Ömer, “Osmanlı Ordularının İaşe ve İkmâlı: I. Ahmed Devri İran Seferleri Örneği” Türkler, C.X, Ankara, 2002
• KARACAN, Ö., “Atatürk Döneminde Yapılan Karayolları, Barajlar ve Limanlar(1923-1938)”, Ankara Üniversitesi, Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, A.İ.İ.T Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2005.
• KARAÖMERLİOĞLU, Asım, Orada Bir Köy Var Uzakta –Erken Cumhuriyet Dönemi Köycü Söylem, İletişim yay., İstanbul, 2006. KAYIKÇI, Sabrina, “Cumhuriyet’in Kuruluşundan Günümüze Kadar Köye ve Köylüye Yönelik Olarak İzlenen Politikalar”, Türk İdare Dergisi, S.448.
• KOÇER, Hasan Ali, “Türkiye’de Köy Eğitim ve Öğretimi”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, C.7 S.1, 1974.
• KÖYMEN, Oya, Cumhuriyet Döneminde Tarımsal Yapı ve Tarım Politikaları, 75 Yılda Köylerden Şehirlere, İş Bankası Kültür Yay., İstanbul, 1999.
• MÜDERRİSOĞLU, Alptekin, Cumhuriyetin Kurulduğu Yıl Türkiye Ekonomisi, T.C. Ziraat Bankası Yayınları, Ankara, 1998.
• ÖZCAN, Koray, “Anadolu’da Selçuklu Dönemi Yerleşme Tipolojileri Pazar ya da Panayır Yerleşmeleri”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.XI, S.1, 2006.
• ÖZCAN, Koray, “Anadolu’da Selçuklu Kentler Sistemi ve Mekânsal Kademelenme”, METU-JFA, S.2, 2006.
• ÖZCAN, Koray, “Ortaçağda Anadolu’nun İdarî Coğrafyasına Bakış Anadolu’da Selçuklu İdarî Birimleri”, Ankara Üniversitesi Coğrafi Bilimler Dergisi, C.III, S.1, 2005.
• PURTAŞ, Furat, “Türk Cumhuriyetlerinin Bağımsızlıklarının 20. Yılında Orta Asya İle Güney Asya Arasında Modern İpek Yolu Projesi”, Ahmet Yesevi Üniversitesi, Ankara, 2011
• SERÇE, Erkan, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e İzmir’de Belediye (1868–1945), Dokuz Eylül Yayınları, İzmir, Ocak 1998.
• TAMER, Aytül – BOZBEYOĞLU, A. Çavlin, “1927 Nüfus Sayımının Türkiye’de Ulus Devlet İnşasındaki Yeri: Basında Yansımalar”, Nüfusbilim Dergisi\ Turkish Journal of Population Studies, 2004.
• TEZEL, Y. Sezai, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 3.baskı, İstanbul, Kasım 1994.
• TÖKİN, İ. Hüsrev, Türkiye’de Köy İktisadiyatı, Şefik Matbaası, 2.baskı, İstanbul, 1990.
• ÜLKÜ, Candan, “Sanat Eğitimi, Sanat ve Köy Enstitüleri”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C.IV, S.II, 2008.
• YAZICI, Nesimi, “Tanzimatta Haberleşme ve Kara Taşımacılığı”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, S.3
• YAZMAN, M. Öğüt, Türkiye’nin Ekonomik Gelişmesi, TİSA Matbaacılık, Ankara, 1974.
• YUCA, Sami, “Cumhuriyet Döneminin İlk Nüfus Sayımına (1927) Göre Muş İlinin Nüfus Özelikleri”, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Akademik Bakış Dergisi, S.24, 2011.
• YÜCEŞAHİN, M. Murat – BAYAR, R. – ÖZGÜR, E. Murat, “Türkiye’de Şehirleşmenin Mekânsal Dağılışı ve Değişimi”, Ankara Üniversitesi Coğrafi Bilimler Dergisi, C.II, S.I, 2004.