PARANIN YANSIZLIĞI HİPOTEZİNİN TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN TESTİ

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 1, 163 - 182, 25.05.2020

Onur Oğuz

https://doi.org/10.37880/cumuiibf.518999

Öz

Parasal büyüklükler ile reel ekonomik değişkenler
arasındaki etkileşim, iktisat okullarınca farklı yorumlanmaktadır. Klasik ve Neoklasik
okullar paranın yansızlığını savunurken, Keynesyen, Monetarist, Yeni Klasik ve
Yeni Keynesyen okullar ise görüş farklılıklarıyla birlikte değişkenler arasında
ilişki olduğunu savunmaktadırlar. Bu çalışma Türkiye için 2006:Q1-2016Q2
döneminde yabancı para mevduatlardan arındırılmış M2 parasal büyüklüğü ile Reel
GSYH arasındaki ilişkiyi test etmektedir. Bu amaçla yapısal kırılmaları dikkate
alan ve almayan birim kök testleri ile eşbütünleşme analizleri yapılmıştır.
Yapısal kırılmaları dikkate almayan test sonuçları M2 ve Reel GSYH arasında
eşbütünleşme ilişkisi tespit edememiştir. Yapısal kırılmalara izin veren test
sonuçlarına göre eşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Bu durum analiz
dönemi içerisinde yaşanan finansal kriz dikkate alındığında; ülkemiz
şartlarında paranın yansızlığı hipotezinin M2 para arzı açısından
reddedildiğini; para arzındaki değişimlerin, ekonomik büyüme üzerinde etkisinin
olduğu şeklinde yorumlanabilir. Elde edilen sonuçlar, para politikası
yöneticilerinin aktif bir para politikası sayesinde TCMB’nin ikincil
hedeflerinden biri olan istikrarlı büyümeye de katkı sağlayabilecekleri
şeklinde yorumlanabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Para Politikası, Reel GSYH, Paranın Yansızlığı Hipotezi, Eşbütünleşme, Yapısal Kırılma

TESTING OF THE MONEY NEUTRALITY HYPOTHESIS FOR TURKISH ECONOMY

Öz

The effect of monetary aggregates on real economic
variables is an issue that is interpreted differently. While Classics and
Neoclassics teaches the neutrality of money, but schools such as Keynesian,
Monetarist, New Classical and New Keynesian argue that there is a relationship.
This study aims to test this issue for 2006:Q1-2016:Q2 with M2 minus foreign
deposits and Real GDP. Cointegration analyzes were carried out with unit root
tests, which take into structural breaks and non-structural breaks. According
to the test results that did not take into consideration the structural breaks,
The cointegration between M2 and Real GDP could not be determined; but on the
other hand, it was. Considering the Turkish economy in the period; the
neutrality of money was rejected. So changes in money supply can be interpreted
as having an impact on economic growth.

Anahtar Kelimeler

Monetary Policy, Real GDP, Money Neutrality Hypothesis, Cointegration, Structural Break

Kaynakça

• AKDİŞ, Muhammet (2011), Para Teorisi ve Politikası, Gözden Geçirilmiş 2. Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• ASLAN, Özgür; Levent Korap (2007), “Testing Quantity Theory of Money for the Turkish Economy”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 2, 93-109.
• ASTERİOU, Dimitrios; Stephen G. Hall (2007), Applied Econometrics: A Modern Approach Using Eviews and Microfit Revised Edition, Palgrave Macmillan, ABD.
• BOZKURT, Eda (2018), “The Hypothesis of Neutrality of Money: Panel Data Analysis”, Journal of Yasar University, 13/52, 322-327.
• BÜYÜKILGAZ, Utku (2016), “Paranın Yansızlığı Hipotezinin Orta Doğu Ülkeleri İçin Test Edilmesi”, Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1-2, 6-12.
• ÇAĞLAYAN, Ebru; İrem SAÇAKLI (2006), “Satın Alma Gücü Paritesinin Geçerliliğinin Sıfır Frekansta Spektrum Tahmincisine Dayanan Birim Kök Testleri İle İncelenmesi”, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 20, Sayı :1; 131-137.
• ÇİÇEK, Macide (2011), “Paranın Miktar Teorisi ve Türkiye’de Geçerliliği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 16, Sayı: 3, 87-115.
• DICKEY, David A.; Wayne A. Fuller (1979), “Distribution of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Journal of the American Statistical Association, Vol: 74, Issue: 366a, 427-431.
• DICKEY, David A.; Wayne A. Fuller (1981), “Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series With A Unit Root”, Econometrica: Journal of the Econometric Society, Vol: 49, No:4, 1057-1072.
• DOĞAN, Çetin (2005), “Para Politikasının Etkinliği: Türkiye Açısından Bir Değerlendirmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 1, 25-42.
• ENDERS, Walter (2015), Applied Econometric Time Series, 4th Ed., Wiley Publishing, USA.
• ERDEM, Ekrem (2005), “Yeni Klasik ve Reel Konjonktür Yaklaşımlara Göre Paranın Yansızlığı ve Para Politikasının Etkinliği”, Para Teorisi ve Politikasında Son Gelişmeler Sempozyumu II, Muğla; 203-234.
• GREGORY, Allan W.; Bruce E. Hansen (1996), “Residual-based Tests For Cointegration in Models With Regime Shifts”, Journal of Econometrics, Vol: 70 No: 1, 99-126.
• HISCOCK Robert; Jagdish Handa (2013), “Long-run neutrality and superneutrality of money in South American economies”, Applied Financial Economics, Vol: 23 Issue: 9; 739-747.
• JOHANSEN, Søren (1991), “Estimation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models”, Econometrica, Vol: 59, No: 6, 1551-1580.
• LEE, Junsoo; Mark C. Strazicich (2003), “Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test With Two Structural Breaks”, Review of Economics and Statistics, Vol: 85 No: 4, 1082-1089.
• LEE, Junsoo; Mark C. Strazicich (2004), “Minimum LM Unit Root Test With One Structural Break”, Manuscript, Department of Economics, Appalachian State University, 1-16.
• LEE, Junsoo; Mark C. Strazicich (2013), “Minimum LM Unit Root Test With One Structural Break”, Economics Bulletin, Vol :33, No:4, 2483-2492.
• MOREİRA, Tito Belchior Silva; Benjamin Miranda Tabak, vd. (2016), “An Evaluation of the Non-Neutrality of Money”. PLoS ONE 11(3): e0145710. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0145710
• PHILLIPS, Peter CB (1987), “Time Series Regression with a Unit Root”, Econometrica, Vol: 55, Issue: 2, 277-301.
• PHILLIPS, Peter CB; Pierre Perron (1988), "Testing For A Unit Root In Time Series Regression”, Biometrika, Vol: 75 Issue: 2, 335-346.
• SAATÇİOĞLU, Cem; Levent Korap (2009), “The Search for Co-Integration Between Money, Prices and Income: Low Frequency Evidence From the Turkish Economy”, Panoeconomicus, Sayı: 1, 55-72.
• SERLETİS, Apostolos; Zisimos Koustas (2017), “Monetary Neutralıty”, Macroeconomic Dynamics, 1-17.
• SULKU, Seher Nur (2011), “Testing the Long Run Neutrality of Money in a Developing Country: Evidence from Turkey”, Journal of Applied Economics and Business Research, Cilt: 1, Sayı: 2, 65-74.
• SUN’AN Muammil; Amran Husen (2017), “The Testing Of Money Neutrality In Economic Growth Of Indonesia”, Management and Economic Journal, Vol: 1, Issue: 1, 13-22.
• ŞAHİN, Afsin; Imdat Dogan (2017), “Analysis of the Neutrality of Money for the US Economy”, Journal of Applied Sciences, Vol:17; 365-373
• OKTAYER, Asuman (2010), “Türkiye’de Bütçe Açığı, Para Arzı ve Enflasyon İlişkisi”, Maliye Dergisi, Sayı: 158; 431-447.
• SNOWDON, Brian; Howard R. Vane (2012), Modern Makro Ekonomi (çev.) Efil Yayınevi, Ankara.
• TUĞCU, Can Tansel (2015), “Paranın Yansızlığı Hipotezinin Testi: Türkiye Ekonomisi İçin Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi”, İktisat Politikaları Araştırmaları Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, 17-31.
• ÜNSAL, Erdal (2009), Makro İktisat, Gözden Geçirilmiş 8. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara.
• WESTERLUND, Joakim; Mauro Costantini (2009), “Panel Cointegration and the Neutrality of Money”, Empir Econ, Issue: 36, 1-26.
• www.tcmb.gov.tr
• www.tuik.gov.tr
• YILANCI, Veli (2009), “Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin İşsizlik Histerisinin Sınanması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 2, 324-335.
• YILANCI, Veli; Burcu Özcan (2010), “Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin Savunma Harcamaları ile GSMH Arasındaki İlişkinin Analizi”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 1, 21-33.
• ZIVOT, Eric; Donald W.K. ANDREWS (1992), “Further Evidence of the Great Crash, The Oil-Price Shock and The Unit Root Hypothesis”, Journal of Business and Economic Statistics, Vol: 10, No: 3; 251-270.