ÇOCUKLUK ÇAĞI YARALANMALARI: GÜVENLİ EV ORTAMI OLUŞTURMA

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 1, 40 - 46, 10.07.2015

Zehra Kan Öntürk Serap Balcı

Öz

Kaza/yaralanmalar çocuk sağlığını tehdit etmesi, sık görülmesi, önlenebilir olması, bedensel ve ruhsal kayıplara sebep olması nedeniyle toplumun tüm üyelerini ilgilendiren önemli bir konudur.  Bugün için gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler arasında bebek ve çocuk ölüm nedenleri arasında farklılıklar bulunmasına rağmen kazalar/yaralanmalar en çok görülen 10 ölüm nedeni arasında yer almaktadır. Yaralanma rastgele ya da kader sonucu karşılaşılan bir olay değildir. Sık görülmesinin en temel nedenlerinden biri toplumda kazaların rastgele, şans eseri olup öngörülemediği, önlenemeyeceği inancının olmasıdır. Özellikle bu inancın değiştirilmesi konusunda farkındalık yaratabilmek amacıyla makalede çocukluk çağı yaralanmaların büyük kısmını oluşturan ev yaralanmalarına, epidemiyolojisine, risk faktörlerine ve güvenli ev ortamının oluşturulmasında hemşirenin sorumluluklarına yer verildi.

Anahtar Kelimeler

Yaralanmalar, ev yaralanmaları, ev, hemşire

Childhood Injuries: Creating Safe Home Environment

Öz

Accidents/injuries are very important issues which concerns all the members of community due to their threat to children’s health, frequent occurrence, easy preventability and the physical and psychological damages they cause. Today, although there are different main causes for the infant and child dead, accidents/ injuries are among the top 10 causes. Injury is not a random event or fate. One of the main reasons for the frequent occurrence of injuries is the belief that it is a random event which occurs by chance and which we can not foresee and avoid. In order to raise awareness to amend this belief in the society, home injuries, which is a majör part of childhood injuries, its epidemiology, its risk factors and the creation of a safe home environment are discussed in this article. Pediatric nurses have important responsibilities in order to create awareness about the implementation of these measures by family

Anahtar Kelimeler

Injuries, home injuries, home, nurse

Kaynakça

• Ademola AS, Dedeke IO, Oyelami OA (2010). Childhood injuries in Ilesa, South-Western Nigeria: causes, pattern, andoutcome. West African Journal Medicine. 29(4):253-8.
• Aktaş B (2010) 0-6 Yaş grubu çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanımlama durumu. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 19(4):146-9.
• Aktürk Ü, Erci B (2012). 0 - 5 yaş grubu çocuğa sahip annelerin ev kazalarına neden olan faktörler ve önlemeye yönelik bilgi tutum ve davranışlarının saptanması. Halk Sağlığı Etkinlikleri - Hasuder, 15.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi,Bursa http://uhsk.org/uhsk15/index.php/uhsk15/ uhsk15/paper/view/686 15.04.2013 Erişim tarihi:
• Al-Khameesa NA (2006) Prevention of home- related injuries of preschoolers: Safety measures taken by mothers. Health Education Journal, 65(3): 211-222
• Altundağ S, Öztürk MC (2007) Ev kazalarına yönelik eğitimin, güvenlik önlemleri alınması ve kaza görülme sıklığına etkisi. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisi.13 (3): 180-5.
• Alptekin F (2004) Aksaray il merkezinde ev kazaları epidemiyolojisi, korunmaya yönelik tutum ve davranışlar, ev kazalarına yönelik ilk yardım bilgi düzeyi. Yüksek lisans tezi, Isparta, Süleyman Demirel Üniversitesi
• Aşirdizer M, Yavuz MS, Albek E ve ark. (2005) Infant and adolescent deaths due to home accidents in Istanbul. Turkish Journal of Pediatrics, 47(2): 141-9.
• Bahadır GB, Oral A, Güven A. (2011) The Role of Preventive Medicine in Childhood Trauma TAF Preventive Medicine Bulletin 10(2): 243-250.
• Balibey M, Polat S, Ertem İ ve ark. (2011) Çocuk- luk çağında ev kazalarına yol açan etmenler. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 20 (3): 89-97.
• Baran Aksakal FN, Çetin FE, Özdemirkan T ve ark. (2012) 0-6 yaş çocuğu olan ebeveynlerin ev kazaları konusunda bilgi, tutum ve davranışlarının saptanması. Halk Sağlığı Etkinlikleri - Hasuder, 15.Ulusal Halk Sağlığı Kongresi,Bursa http://uhsk.org/uhsk15/index.php/uhsk15/ uhsk15/paper/view/697 15.04.2013 Erişim tarihi:
• Charles B. Wang Community Health Center (2010) Preventing Childhood Accidents for Toddlers and Preschoolers 1 to 5 years. http://www. cbwchc.org/HEMaterials/docs/Preventing%20 Childhood%20Accidents_Toddlers_Web_Eng.p df Erişim tarihi: 16.06.15
• Chini F, Farchi S, GiorgiRossi P et al. (2006) Road and home accident injuries of infants and adolescents in the Lazio region. Results of an integrated surveillance system. Epidemiologia & Prevenzione 30(4-5):255-262.
• Cleugh FM, Maconochie IK. (2005) Injury preven- tion in children.Current Paediatrics, 15 (7): 569–574.
• Çelik İnanç D, Uğur Baysal S, Coşgun L ve ark. (2008) Çocukluk hazırlayıcı nedenler. Türk Pediatri Arşivi 43: 84-8. yaralanmalarında
• Çelik İnanç D, Uğur Baysal S, Çetin Z ve ark. (2008). Çocukluk çağında yaralanma kontrolü: Ailenin davranışı ve güvenlik danışmanlığı. Türk Pediatri Arşivi 43: 127-34.
• Dede Çınar N (2004) 0-6 Yaş grubu çocukların ev kazalarından korunmasında ailenin rolü. Klinik Çocuk Forumu, 4(2): 62-66.
• Karataş D, Kettaş E, Yurtsever S (2006) İnterventions by mothers of 1-6 year old children after home accidents. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 3(2): 1-14.
• Kendrick D, Watson MC, Mulvaney CA et al. (2008)Preventing childhood falls at home meta-analysis and meta-regression. American Journal of Preventive Medicine 35(4): 370-9.
• Kendrick D, Coupland C, Mason-Jones AJ et al. (2010) Home safety education and provision of safety equipment for injury prevention (Review) The Cochrane Collaboration. Publis- hed by John Wiley&Sons, Ltd. 1-106.
• Kenneth D, Kochanek MA, Jiaquan XU et al. (2011) Deaths: Preliminary Data for 2009. National Vital Statistics Reports. 59 (4): 1-51.
• Khoon WC (2002) Home safety and prevention of home accidents in young children. Bulletin, January 24: 1-6.
• King JW, Klassen TP, LeBlanc J et al. (2001) The effectiveness of a home visit to prevention child hood injury. Pediatrics, 108(2): 382-8.
• Köse OÖ, Bakırcı N (2007) Çocuklarda ev kazaları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 16 (3): 31-5
• MacKay M, Vincenten J, Brussoni M et al. (2006) Child safety good practice guide: Good investments in unintentional child injury prevention and safety promotion. Amsterdam: European Child Safety Alliance, Eurosafe http: //www.childsafetyeurope.org/publications/go odpracticeguide/info/good-practice-guide.pdf (Erişim tarihi 23.06.2015)
• Morrongiello BA, Corbett M (2006) The parent supervision attributes profile questionnaire: a measure of supervision relevant to children’s risk of unintentional injury. Injury Prevention, 12 (1): 19–23.
• Öztürk C, Bektaş M (2013). Çocukluk çağı acil sorunlar ve hemşirelik yaklaşımı. İçinde: Conk Z, Başbakkal Z, Bal Yılmaz H, Bolışık B (Editör). matbaacılık. Ankara Özyurt
• Phelan KJ, Khoury J, Xu Y et al. (2011) A rando- mized controlled trial of home injury hazard reduction: the home injury study. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine. 165(4): 339- 345.
• Rivara FP, Grossman D (2007) Injury Control. In: Nelson Textbook of Pediatrics. Kliegmen RM, Behrman RE, Jenson HB, Stanton BF (Eds). 18.Baskı. Philadelphia: Saunders-Elsevier
• Schmertmann M, Williamson A, Black D (2008)Stable age pattern supports role of development poisoning. Injury Prevention 14(1): 30-3.
• Sengoelge M, Bauer R, Laşamme L (2008) childhood Unintentional child home injury incidence and patterns in six countries in Europe. Internat- ional Journal of Injury Control and Safety Promotion. Sep, 15(3): 129-139.
• Stephens K (2002) Safety and accident prevention starts at home. Parenting Exchange Health& Safety Library Child Care Information Ex- change, 6: 1-2.
• Stratton H, Moore TH (2005) Consumer Product Safety Review. U.S. Consumer Product Safety Commission, 9(4): 1-3.
• Turan T, Altundağ Dündar S, Yorgancı M ve ark. (2010) 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kaza- larının önlenmesi. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisi 16 (6): 552-557
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK, 2011) Ölüm istatistikleri. 2009, Sayı:173, Ankara
• Tsoumakas C (2005) Management of the child with multiple trauma. Basic principles. Annals of Clinical Pediatrics of the University of Athens,52 (2), 128–135.
• Törüner KE, Büyükgönenç L (2012) Çocuk Sağlığı Temel Hemşirelik Yaklaşımları. Göktuğ Yayın- cılık. Ankara.
• Uğur Baysal S (2004) Yaralanma Kontrolü (ya da HaddonMatriksi). Klinik Çocuk Forumu, 4(2): 55-61.
• Uğur Baysal S, Yıldırım F, Bulut A (2005) Çocuk güvenliği yaralanmalardan ve zehirlenmeler- den korunma güvenlik kontrol listesi. T.C. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Kadın ve Çocuk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Birimi İstanbul Tıp Fakültesi Basımevi.
• Vincenten JA, Sector MJ, Rogmans W et al. (2005) Parents’ perceptions, attitudes and behaviours towards child safety: a study in 14 European countries. International Journal of Injury Control and Safety Promotion, 12 (3), 83–9.
• Woods AJ (2006) The role of health professionals in childhood injury prevention: A systematic review of the literature. Patient Education and Counseling 2006; 64(1-3): 35–42.
• World Health Organization (1993) International classification of diseases and related health problems, Tenth Revision (ICD-X), Geneva http://www.who.int/classifications/icd/en/ (Erişim tarihi 23.06.2015)
• Yalaki Z, Taşar MA, Kara N ve ark. (2010) Sosyoekonomik düzeyi düşük olan ailelerin ev kazaları hakkında bilgi düzeylerinin ölçülmesi. Journal of Academic Emergency Medicine, 9(3): 129-133.