COĞRAFYA DERSİ YAZILI SINAV SORULARININ YENİLENMİŞ BLOOM TAKSONOMİSİ’NE GÖRE ANALİZİ

Yıl 2016, Cilt: 40 Sayı: 1, 243 - 258, 12.07.2016

Ayla Arseven Ufuk Şimşek Mustafa Güden

Öz

Araştırmanın amacı, Coğrafya dersi yazılı sınav sorularının yenilenmiş bloom taksonomisi bilişsel alan düzeyi açısından sınıflandırmaktır. Araştırmada nitel araştırma deseninden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada Sivas ili merkezde 2015-2016 öğretim yılında farklı türde okullarda görev yapan öğretmenlerden alınan son üç öğretim yılına ait yazılı örneklerinde yer alan 1011 soru örneği çözümlenmiştir. Araştırmadan elde edilen verilere göre; sınav sorularının %59,6’sı hatırlama, %34,5’i anlama, %4,8’i uygulama, %0,9 çözümleme ve %0,1 değerlendirme basamağında  yer aldığı tespit edilmiştir.Yaratma basamağında değerlendirilebilecek soru tipi bulunmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin yazılı sınavlarda ilk 3 basamakta yer alan ,alt düzey bilişsel alana ait soruları (%98,9) tercih ettiklerini, son üç basamakta yer alan ve üst düzey bilişşsel alana ait soruların (%1.1) ise  oldukça az olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yenilenmiş Bloom Taksonomisi, Coğrafya yazılı sınav soruları

Kaynakça

• AKBAŞ,Y., GENÇTÜRK, E. (2013), “Coğrafya Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri ile İlgili Görüşleri, Kullanma Düzeyleri, Sorunlar ve Sınırlılıkları” Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 30, s. 331-356
• AYDOĞAN, A. (2008), “Lise giriş sınavları (LGS-OKS) coğrafya sorularının bilişsel alan basamaklarına göre değerlendirilmesi (2003 - 2007)” Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• AYVACI, H., ŞAHİN, Ş. (2009), “Fen Bilgisi Öğretmenlerinin Ders Sürecinde ve Yazılı Sınavlarda Sordukları Soruların Bilişsel Seviyelerinin Karşılaştırılması” Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XX11, s. 441-445.
• AYVACI, Ş., TÜRKDOĞAN, A. (2010), “Yeniden Yapılandırılan Bloom Taksonomisine Göre Fen ve Teknoloji Dersi Yazılı Sorularının İncelenmesi”, Türk Fen Eğitim Dergisi, yıl 7, sayı 1, s. 13-25.
• BALCI, Ali. (2002) “Coğrafya Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirme Üzerine Bir Örnek Çalışma” Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı 5, s. 135-153
• BİRGİN, Osman, GÜRBÜZ, Ramazan. (2008), “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi’’, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, s. 164-181.
• https://www.researchgate.net/profile/Ramazan_Guerbuez/publication/26589386_
• BÜMEN, N. (2006), “Program Geliştirmede Bir dönüm Noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi”, Eğitim ve Bilim, cilt 31, sayı 142, s. 3-14.
• ÇALIŞKAN, Hüseyin. (2011), “Öğretmenlerin hazırladığı Sosyal bilgiler dersi sınav sorularının değerlendirilmesi” Eğitim ve Bilim, Cilt 36, sayı: 160, s . 120-132
• ÇİFÇİ, T. (2016), Coğrafya’da Değer Eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• DELİBAŞ, Murat. (2013), “Yabancı Dil Öğretiminde Ortak Eylem Odaklı Yaklaşıma Göre Sınıf içi Hedef ve Etkinliklerin Hazırlanması (Yenilenmiş Bloom Taksonomisi)” Turkish Studies, vol: 8, no:10, p.241-249.
• DEMİRKAYA, H. (2008), “Coğrafya Öğretiminde Eleştirisel Düşünme Stratejileri ve Sorgulama Yoluyla Öğrenmenin Kullanımı”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı:1, s. 89-116
• GEÇİT, Y., YARAR, S. (2010), “9. Sınıf Coğrafya Ders Kitaplarındaki Sorular ile Çeşitli Coğrafya Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Analizi” Marmara Coğrafya Dergisi, ISNN: 1303-2429. Sayı, 22, s. 154-167. http://www.marmaracografya.com
• GÜLER, G., ÖZDEMİR, E., DİKİCİ, R. (2012), “İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin Sınav soruları ile SBS Matematik sorularının Bloom Taksonomisi’ne göre karşılaştırmalı analizi” Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 14, Sayı 1, s. 41-60
• KOCALAR, A.O., DEMİRKAYA, H. (2014), “Coğrafya Öğrenmek Niçin Önemlidir? Lise Öğrencilerinin Algıları” Doğu Coğrafya Dergisi Sayı 32, s. 123-143
• LASH, J (2013), “Situating Texas’ World Geography End-Of-Course Exam in the Ecosystem of American Geography Education”. Review of International Geographical www.rigeo.org Online 3(3): 266-298. ISNN: 2146-0353.
• Ortaöğretim Coğrafya Dersi (9,10,11,12. Sınıflar) Öğretim Programı (2015) TC MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. http://ttkb.meb.gov.tr
• ÖZBEK, Ö.Y., YAŞAR, M. (2014). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Ankara: Pegem Akademi.
• PATTON, MİCHEAL Q. (2014), Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri (Çev. M. Bütün ve S. B. Demir) Ankara: Pegem Akademi.
• SÖNMEZ, Ömer Faruk, KOÇ, Hakan, ÇİFÇİ, Taner (2013), “ÖSS, YGS VE LYS Sınavlarındaki Coğrafya Sorularının Bloom Taksonomisi Bilişsel Alan Düzeyi Açısından Analizi” Karadeniz Araştırmaları, Sayı 36, s. 257-275.
• ŞAHİN, G.M, ÖZTÜRK, N. TEKER G. (2015), “Öğretmen Adaylarının Başarılarının Değerlendirilmesinde Tercih Ettikleri Ölçme Araçlarının Belirlenmesi” Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, Cilt 6 , sayı 1, s. 96-106.
• TEKİN, Halil. (1991), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Ankara: Yargı Kitap ve Yayınevi.
• TEKİNDAL, S., BİLİCAN DEMİR, S., ÇAKAN, M., GÜLER, N., KAN, A., KARACA, E., TEMEL, A. (2010), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, İstanbul: T.C.Maltepe Üniversitesi.
• TUTKUN, Ö.F. (2012), “Bloom’un Yenilenmiş Taksonomisi Üzerine Genel Bir Bakış” Sakarya University Journal of Education, Sayı 14, s. 14-21
• TUTKUN, Ö.F., DEMİRTAŞ, Z., ARSLAN, S., ERDOĞAN, D.G (2015), “Revize Bloom Taksonomisinin Genel Yapısı: Gerekçeler ve Değişiklikler” The Journal of Academic Social Science Studies, sayı 32, s. 57-62.
• YILDIRIM, Ali, ŞİMŞEK, Hasan. (2013), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri Ankara: Seçkin yayınları.