“İnsanlık Durumu” ve “Umut”’da Malraux Aktivizmi

Yıl 2011, Cilt: 35 Sayı: 1, 38 - 45, 04.07.2011

Tülinay Dalak

Öz

Bir insan yazgısı olarak bütün bir yaşamı serüven olarak gören Malraux, yapıtları yaşamına tanıklık eden 20. Yüzyılın en önemli Fransız yazarlarından biridir. “Eylem”’i romanlarının ana çatısı olarak düşünsel bir kimlikle ortaya koyan yazar, « İnsanlık Durumu » ve « Umut » adlı romanlarında da eylem-düşünce birlikteliğini çarpıcı bir biçimde dile getirmiştir. Biz bu çalışmada yazarın bu iki romanında Malraux aktivizmini çeşitli yönleriyle ortaya koymaya çalıştık. Malraux aktivizminin sahnesi tarihtir, olayları da büyük oranda “harita da iz bırakan” olaylardır. Yazarın yapıtlarında yer olan büyük tarihsel olaylara katılmış olması yaşamını da yapıtlarının “işbirlikçisi” yapmaktadır. Malraux aktivizmi kahramanlık, yiğitlik, ölüme meydan okuma, gözünü sakınmadan serüvene atılma gibi erdem sayılabilecek özellikleri ile öne çıkan kişiler aracılığıyla yaşama geçirilmekte ve yaşama bir anlam vermenin ve yazgıya karşı koymanın bir yolu olarak ortaya çıkmaktadır. Kendine layık görülmüş önemsiz bireysel bir mutluluk özlemi ile yetinmeyen Malraux kişilerinin aktivizmi, duyarsızlığını yalnızlığı ile bilemiş bilgi çağı insanı için de umut ışığı olabilecek gizil bir güce işaret ederek her şeye karşın insana güvenmek gerektiğini öğütlemekte ve insanın kendinden başka kurtarıcısı olmadığı yönünde bir “hümanizma”yı pekiştirmektedir.

Anahtar Kelimeler; André Malraux, Aktivizm, Eylem, Kahramanlık, Savaş, Mücadele

Malraux whose works witness his life is one of the outstanding French authors. Action which is the backbone of his novels also constructs the dimension of the exercise of his thoughts. The author stunningly displays this unity of action-thought in his works called “The Condition of Human Being” and “Hope”. These two novels also spark interest about Malraux activism. In this study, we tried to exhibit Malraux activism in various aspects. The motivating power of this activism is the adventures challenging to death. Its scene is history. Its actions are those which “trace in the map”. In our study, we emphasized Malraux activism which is experienced by the characters who exhibit themselves with the virtues such as heroism, bravery, challenging to death and bursting into adventures regardless of fear. We pointed out that the activism also appeared as a way of giving a meaning to life and objecting to fate. In conclusion, we stressed that man, who believes in his own strength and other people and is conscious that man does not have any savers except himself, will overcome all negations and we underlined the humanism which embraces all people.

Key Words; André Malraux, Activism, Action, Heroism, War, Challenging

Anahtar Kelimeler

-

“İnsanlık Durumu” ve “Umut”’da Malraux Aktivizmi

Öz

Bir insan yazgısı olarak bütün bir yaşamı serüven olarak gören Malraux, yapıtları yaşamına tanıklık eden 20. Yüzyılın en önemli Fransız yazarlarından biridir. “Eylem”’i romanlarının ana çatısı olarak düşünsel bir kimlikle ortaya koyan yazar, « İnsanlık Durumu » ve « Umut » adlı romanlarında da eylem -düşünce birlikteliğini çarpıcı bir biçimde dile getirmiştir. Biz bu çalışmada yazarın bu iki romanında Malraux aktivizmini çeşitli yönleriyle ortaya koymaya çalıştık. Malraux aktivizminin sahnesi tarihtir, olayları da büyük oranda “harita da iz bırakan” olaylardır. Yazarın yapıtlarında yer olan büyük tarihsel olaylara katılmış olması yaşamını da yapıtlarının “işbirlikçisi” yapmaktadır. Malraux aktivizmi kahramanlık, yiğitlik, ölüme meydan okuma, gözünü sakınmadan serüvene atılma gibi erdem sayılabilecek özellikleri ile öne çıkan kişiler aracılığıyla yaşama geçirilmekte ve yaşama bir anlam vermenin ve yazgıya karşı koymanın bir yolu olarak ortaya çıkmaktadır. Kendine layık görülmüş önemsiz bireysel bir mutluluk özlemi ile yetinmeyen Malraux kişilerinin aktivizmi, duyarsızlığını yalnızlığı ile bilemiş bilgi çağı insanı için de umut ışığı olabilecek gizil bir güce işaret ederek her şeye karşın insana güvenmek gerektiğini öğütlemekte ve insanın kendinden başka kurtarıcısı olmadığı yönünde bir “hümanizma”yı pekiştirmektedir

Anahtar Kelimeler

André Malraux, Aktivizm, Eylem, Kahramanlık, Savaş, Mücadele

Kaynakça

• Authier, F-J. (1966). André Malraux, L’Espoir, Paris : Ellipses.
• Bıasını, E. (1999). Sur Malraux, Paris : Editions Odile Jacop.
• Carduner, J. (1968). La Création Romanesque chez Malraux, Paris : Librairie A-G Nizet.
• Cazeneve, M. (1985). André Malraux, Paris : Ballond.
• Dorenlot, F. E. (1970). Malraux ou l’Unité de Pensée, Paris : Gallimard.
• Gümüş, H. (1992). Problèmes de Narrations dans les Romans d’André Malraux, İstanbul : Marmara Üniversitesi Yayınları.
• Larrot, J-C. (1966). L’Espoir, Malraux, Paris : Nathan.
• Larrot, J-C. (1996). Les Romans d’André Malraux, Paris : Presses Universitaires de France.
• Malraux, A. (1937). L’Espoir, Paris : Gallimard.
• Malraux, A. (1946). La Condition Humaine, Paris : Gallimard.
• Malraux, A. (1987). İnsanlık Durumu, İstanbul : Oda Yayınları.
• Malraux, A. (1998). Umut, İstanbul : İletişim Yayınları.
• « Malraux », Gelişim Hachette, p. 2940
• Meyer, A. (1991). La Condition Humaine d’André Malraux, Paris : Gallimard.
• Moatti, C. (1966). L’Espoir, Malraux, Paris : Hatier.
• Moatti, C. (1991). La Condition Humaine, André Malraux, Paris : Nathan.
• Mossuz-Lavau, J. (1970). André Malraux et le Gaullisme, Paris : Presses de la Fondation Nationale des Sciences Politiques.
• Sellier, P. (1970). Le Mythe du Héros ou le Désir d’Etre Dieu, Paris : Bordas.
• Vacher, P. (1997). La Condition Humaine, Malraux, Paris : Hatier.
• Valtat, J-C. (1966). L’Espoir d’André Malraux, Paris : Presses Universitaires de France.