TEVFİK FİKRET’İN ŞİİRİNDE AİLE

Yıl 2019, Cilt: 43 Sayı: 2, 9 - 28, 26.12.2019

Cengiz Eken

Öz

İlk gençlik yıllarında mutlu,
neşeli bir insan olarak sunulan Tevfik Fikret oğlu Halûk’un dünyaya geleceği
haberini aldığı andan itibaren dikkatini sosyal çevreye yöneltmeye başlamış,
II. Abdülhamit Dönemi’nin siyasî ve sosyal koşulları karşısında derin bir
ümitsizliğe kapılan şair, uzun süre kötümser bir ruh haline bürünmüş ve yavaş
yavaş varoluşsal değerlerini kaybetmeye başlamıştır. “Gayyâ-yı Vücûd” adlı
manzumede de görüldüğü gibi yaşamla bağını iyice gevşeyen şair, oğluna olan
sevgisi ve babalık mes'uliyeti sayesinde kendisini bir süreliğine hapsettiği ‘gayya’
kuyusundan çıkaracak yaşam enerjisine kavuşmuş ve Batılı değerlerden oluşan bir
gelecek tasarımı inşa etmeye başlamıştır. Yani Halûk şair için ‘boşluğu fark
ediş’ ve ‘diriliş’ olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Tevfik Fikret, Halûk

Kaynakça

• AKAY, Hasan, “‘Haluk'un Amentüsü’ndeki İnsanlık İdealine Dair”, İlmi Araştırmalar, S. 9, 2000, s. 23-32.AKGÜL, Alphan, “Fuad Köprülü’nün Tevfik Fikret Eleştirileri”, Karadeniz Araştırmaları, S. 36, 2013, s. 277-286. ARSLAN, Fatih, “Tevfik Fikret Evreninde Gözden Kaçan Bir Küçük Kitap: Fuad Köprülü’nün ‘Tevfik Fikret ve Ahlâkı’”, Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, C.7, S.4, 2012, s. 783-798. BOZDOĞAN, Ahmet, “Samed Vurgun’un Bakış Açısıyla On Bir Türk Şairi”, Bilig, S. 34, 2005,s. 91-115.BUDAK, Ali, Batılılaşma ve Türk Edebiyatı Lale devrinden Tanzimat’a Yenileşme, Bilge Kültür Sanat, 2013.DAYANÇ, Muharrem, “Balıkesir İle Türkistan’da Deprem ve Tevfik Fikret’e Sitem”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S. 2, 2012, s. 123-140.ENGİN, Ertan, “Anılardaki Fikret”, Türkoloji Araştırmaları, C. 2, S. 3, 2007, s. 230-248. ERHAT, Azra, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1996.ERTAYLAN, İsmail Hikmet, Tevfik Fikret, Hayatı, Şahsiyeti ve Eserleri, T. Emekli Öğretmenler Cemiyeti, İstanbul, 1963.KANTER, Beyhan, “Tevfik Fikret’in “Şermin”den Önceki Şiirlerinde Çocuk Teminin İşlenişi”, TÜBAR, S. 24, 2008, s. 37-52.KAPLAN, Mehmet, Şiir Tahlilleri 1, Tanzimat’tan Cumhuriyete, Dergâh, İstanbul, 1997.KAPLAN, Mehmet, Tevfik Fikret, Devir-Şahsiyeti- Eser, Dergâh, İstanbul, 1993.KARACA, Alaattin, “Edebiyat-ı Cedide Şiiri”, II. Abdülhamit Dönemi Türk Edebiyatı, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 2011, s. 20-47.KOLCU, Ali İhsan, Servet-i Fünûn Edebiyatı, Salkımsöğüt, Erzurum, 2015.KORKMAZ, Ramazan, “Servet-i Fünûn Edebiyatı”, (Ed: Ramazan Korkmaz), Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839-2000, Grafiker Yayınları, Ankara, 2006.OKAY, Orhan, Sanat ve Edebiyat Yazıları, Dergâh, İstanbul, 1998.PARLATIR, İsmail, Tevfik Fikret, Akçağ, Ankara, 2012.SAĞLAM, Nuri, “Servet-i Fünun’a Kadar Tevfik Fikret ve Bilinmeyen Şiirleri”, İÜ Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C.30, S. 30, 2003, s. 403-444.SAMSAKÇI, Mehmet, "Hayriye Ve Haluk’un Defteri Şairlerinin Oğullarına Nasihatnameleri ve Aradaki Zihniyet Farklılaşması", 38. Uluslararası ICANAS Sempozyumu, Ankara, 10-15 Eylül 2007, s.1365-1382.Tevfik Fikret, Rübâb-ı Şikeste, Çağrı Yayınları, İstanbul, 2005.TÖRENEK, Mehmet, “Fikret-Halûk İlişkisi ve Şiirine Yansımaları”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.11 (Tevfik Fikret Özel Sayısı), 2015, s. 1-12. ÜLKEN, Hilmi Ziya, Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2014.YÜKSEL, Süheyla, “Şairlerimizde Anne Hasretinin Sembolü Olarak Mezar”, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, S. 2, 2011, s. 1-17.