Öz
18th century Divan literature poet and author Tokatlı Ebûbekir Kânî known mostly with his letters in the “Münşeât” in literature history These letters attract attention with their different features from the usual letter examples In his letters Kânî used different styles including peculiar humor and satire elements In the Münşeât’s of Kânî there is found an example of letter with a heading “Bir Hediye Esb Hakkında Tahrîr İtdükleri Kâ’ime i Latîfe âmîz” author wrote this letter for a horse given him as a gift In this letter Kânî described the situation of horse which is not available for given as a gift with using humor and satire elements he mentioned the horse and using some words related to horse by using some idioms and proverbs In this article Kânî’s subject matter letters’ text will given and will evaluated with its format content language and exposition properties Key words: Kânî humor satire letter münşeât
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akıncı, Sırrı; (1971), “Hekimoğlu Ali Paşa ve Kânî Efendi , Hayat Tarih Mecmuası C.II, S.9, s.14-17.
- Batislam, H. Dilek; (1997), Kânî’nin Mensur Letâifnâmesi ve Hezliyyâtı, (Basılmamış Doktora Tezi), Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Derdiyok, İ.Çetin; (1999), “Osmanlı Devrinde Mektup Yazma Geleneği”, Osmanlı Ansiklopedisi Kültür ve Sanat, C.9, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, s.731-740
- Ebuzziyâ Tevfik; (1330), Numûne-i Edebiyât-ı Osmaniye, 6. Baskı, İstanbul.
- El-Hâc Nûrî, (1289), Münşeât-ı Azîziye fi Âsâr-ı Osmâniye, Vezirhanı Matbaası, İstanbul.
- İstanbul Kitaplıkları Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu, (1947), C.I-V, MEB. Kütüphaneler Katalogları Yayınlarından, İstanbul.
- Kânî Ebûbekir Tokâdî, (1206 H.)Yz. A.2606, Külliyât 236 yk. T 811.21808. (Millî Kütüphane)
- Kayaalp, İsa, (2001), “Kânî” mad., Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C.24, İstanbul, s.306-307.
- Küçük, Sabahattin; (1988), “Tokatlı Kânî’nin Bir Mektubu Hakkında”, I.Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri, (13-17 Ekim 1986), Samsun, s.393-396.
- Mehmed Süreyyâ; (1308), Sicill-i Osmânî, C.IV, İstanbul.
- Refik, (1281), Letâif-i İnşâ, C.I, İstanbul.
- İslâm Ansiklopedisi, (Tarihsiz), “Kânî” mad., C.VI, MEB. Basımevi, İstanbul,. s.158- 159.
- a/5 temhîr-i şukka-i: R ve N’de temhîd-i vesîka-i
- a/6 kabûl: R ve N’de tevkîf
Öz
18 yüzyıl divan edebiyatı şair ve yazarlarından Tokatlı Ebûbekir Kânî edebiyat tarihinde daha çok Münşeâtı’ndaki mektuplarıyla tanınmıştır Bu mektuplar alışılmış mektup örneklerinden farklı özellikler taşımalarıyla dikkat çekerler Kânî mektuplarında mizah ve hiciv unsurlarının sıklıkla yer aldığı kendine özgü bir üslûp kullanmıştır Kânî’nin Münşeâtı’nda “Bir Hediye Esb Hakkında Tahrîr İtdükleri Kâ’ime i Latîfe âmîz” başlıklı yazarın kendisine hediye edilen at dolayısıyla yazdığı bir mektup örneği bulunmaktadır Mektupta Kânî hediye edilebilecek özelliklere sahip olmayan atın durumunu mizah ve hiciv ögelerine başvurarak anlatmakta ayrıca at ve atla ilgili kimi kelimelere atasözü ve deyimlere yer vermektedir Bu makalede Kânî’nin söz konusu mektubunun metni verilerek mektup biçim içerik dil ve anlatım özellikleri açısından değerlendirilecektir Anahtar Kelimeler: Kânî mizah hiciv mektup münşeât
Kaynakça
- Akıncı, Sırrı; (1971), “Hekimoğlu Ali Paşa ve Kânî Efendi , Hayat Tarih Mecmuası C.II, S.9, s.14-17.
- Batislam, H. Dilek; (1997), Kânî’nin Mensur Letâifnâmesi ve Hezliyyâtı, (Basılmamış Doktora Tezi), Adana, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Derdiyok, İ.Çetin; (1999), “Osmanlı Devrinde Mektup Yazma Geleneği”, Osmanlı Ansiklopedisi Kültür ve Sanat, C.9, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, s.731-740
- Ebuzziyâ Tevfik; (1330), Numûne-i Edebiyât-ı Osmaniye, 6. Baskı, İstanbul.
- El-Hâc Nûrî, (1289), Münşeât-ı Azîziye fi Âsâr-ı Osmâniye, Vezirhanı Matbaası, İstanbul.
- İstanbul Kitaplıkları Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu, (1947), C.I-V, MEB. Kütüphaneler Katalogları Yayınlarından, İstanbul.
- Kânî Ebûbekir Tokâdî, (1206 H.)Yz. A.2606, Külliyât 236 yk. T 811.21808. (Millî Kütüphane)
- Kayaalp, İsa, (2001), “Kânî” mad., Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C.24, İstanbul, s.306-307.
- Küçük, Sabahattin; (1988), “Tokatlı Kânî’nin Bir Mektubu Hakkında”, I.Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri, (13-17 Ekim 1986), Samsun, s.393-396.
- Mehmed Süreyyâ; (1308), Sicill-i Osmânî, C.IV, İstanbul.
- Refik, (1281), Letâif-i İnşâ, C.I, İstanbul.
- İslâm Ansiklopedisi, (Tarihsiz), “Kânî” mad., C.VI, MEB. Basımevi, İstanbul,. s.158- 159.
- a/5 temhîr-i şukka-i: R ve N’de temhîd-i vesîka-i
- a/6 kabûl: R ve N’de tevkîf
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2006 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Aralık 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2006 Cilt: 15 Sayı: 1 |