Üniversite Öğrencilerinde Kişilerarası Problem Çözme

Yıl 2006, Cilt: 15 Sayı: 2, 119 - 131, 01.06.2006

Yrd. Doç. Dr. Sabahattin Çam Yrd. Doç. Dr. Songül Tümkaya

Öz

This study aimed at comparing university students’ interpersonal problem solving approaches and skills regarding their gender age and the field of the study Sample for this study consisted of 623 308 female and 315 male undergraduate and graduate students attending 15 different programs at Çukurova University Data were gathered through the Interpersonal Problem Solving Inventory developed by Çam and Tümkaya 2006 Results revealed that for female students the mean scores of approaching problems in a negative way and insistent persevering approach were higher than those of male students It is also found that the mean scores of Lack of Self Confidence for male students were higher than those of female students There is no gender difference regarding Constructive Problem Solving and Unwillingness to Take Responsibility It was observed that in terms of Constructive Problem Solving the mean scores of students aged between 23 30 years old were higher than those of aged between 18 20 years old For the subscale of Unwillingness to Take Responsibility students aged between 18 20 years old got higher scores than those aged between 23 30 years old When the mean scores of subscales were compared on the basis of students field of the study eg Social Sciences Science and Technical Sciences it was found that there was no significant difference in the scores obtained from all the sub scales Key Words: University Students Interpersonal Problem Solving

Anahtar Kelimeler

-

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE KİŞİLERARASI PROBLEM ÇÖZME

Öz

Araştırma, üniversite öğrencilerinin cinsiyet, yaş ve öğrenim görülen alan
değişkenlerine göre kişilerarası problem çözme yönelim ve becerilerinin karşılaştırıldığı
betimsel bir çalışmadır. Çalışma grubu, Çukurova Üniversitesi’nde farklı 15 programda
öğrenim gören öğrencilerden 308’i kız, 315’i erkek olmak üzere 623 lisans ve yüksek
lisans öğrencisinden oluşmaktadır. Veriler Çam ve Tümkaya (2006) tarafından
geliştirilen Kişilerarası Problem Çözme Envanteri ile toplanmıştır. Yapılan analizler
sonucunda, kız öğrencilerin Probleme Olumsuz Yaklaşma, ve Israrcı-Sebatkar
Yaklaşım puan ortalamalarının erkeklerinkinden; Kendine Güvensizlik puanlarında ise
erkeklerin ortalama değerinin kızlarınkinden yüksek olduğu bulunmuştur. Yapıcı
Problem Çözme ve Sorumluluk Almama puanlarında ise cinsiyete göre anlamlı bir
farklılık bulunmamıştır. Yaş değişkenine göre bakıldığında, Yapıcı Problem Çözme
puanları açısından 23-30 yaş grubundaki öğrencilerin puan ortalamasının, 18-20 yaş
grubunun ortalamasından yüksek olduğu gözlenmiştir. Sorumluluk Almama
puanlarında ise tersi bir bulgu elde edilmiştir. Öğrencilerin fen-teknik ve sosyal
alanlarda öğrenim görmelerine göre puan ortalamalarının karşılaştırılması sonucunda
tüm alt ölçek puanları açısından anlamlı farkın olmadığı bulunmuştur.
Anahtar Sözcükler:

Anahtar Kelimeler

Üniversite Öğrencileri, Kişilerarası Problem Çözme

Kaynakça

• Alver, B. (2005). Üniversite öğrencilerinin problem çözme becerileri ve akademik başarılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitapçığı, Marmara Üniversitesi, 21-23 Eylül, İstanbul,188-189.
• Anderson , J.R. (1980). Cognitive Psychology and It’s Implications. San Fransisco: Freeman.
• Bandura, A. (1997). Self-Efficacy, New York: W. H. Freeman and Company.
• Baumgardner, A.H., Heppner, P. P. ve Arkin, R.M. (1986). Role of causal attribution in personal problem solving. Journal of Personality and Social Psychology, 50, 636-643.
• Bilge, F. ve Aslan, A. (2000). Akılcı olmayan düşünce düzeyleri farklı üniversite öğrencilerinin problem çözme becerilerini değerlendirmeleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, (13), 7-18.
• Bingham, A. (1998). Çocuklarda Problem Çözme Yeteneklerinin Geliştirilmesi. (Çev. A. F. Oğuzhan). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Çam, S. (1995). Öğretmen adaylarının ego durumları ile problem çözme becerisi algısı ilişkisinin incelenmesi, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 6, (2), 37-42.
• Çam, S. (1997). Öğretmenlik formasyonu eğitimi programının öğretmen adaylarının problem çözme becerisi algılarına etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 15, 52-61.
• Çam, S. ve Tümkaya, S. (2006). Kişilerarası Problem Çözme Envanteri’nin
• geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik Çalışması, Türk Psikolojik Danışma
• ve Rehberlik Dergisi (Hakem değerlendirmesinde)
• Dikici, H., Yavuzer, Y. ve Demir, Z. (2001). Üniversite öğrencilerinin uyum düzeyleri ile problem çözme yeteneklerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. X.Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi’nde sunulmuş bildiri, A.İ.Baysal Üniversitesi. 7-9 Haziran, Bolu.
• D’Zurilla, T.J. ve Nezu, M. (1990). Development and preliminary evaluation of the Social Problem-Solving Inventory: Psychological assessment. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 2(2),156-163.
• D’Zurilla, T.J., Maydeu-Olivares, A. ve Kant, G. L. (1998). Age and gender differences in social problem-solving ability, Personality and Individual Differences, 25, 241-252.
• Ferah, D. (2000). Kara Harp Okulu Öğrencilerinin Problem Çözme Becerilerini Algılamalarının ve Problem Çözme Yaklaşım Biçimlerinin Cinsiyet, Sınıf, Akademik Başarı ve Liderlik Yapma Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Gökçakan, Z. ve Nadir, B. (2001). Ergende problem çözme becerisini yordayıcı bir değişken olarak benlik imgesi. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, ODTÜ, 5-7 Eylül, Ankara,17.
• Graf, A. (2003). Psychometrische Überprüfun einer deutschsprachigen Übersetzung des SPSI-R. Psychologie, 24, (4), 277-291.
• Heppner, P. (1978). A review of the problem solving literatüre and it’s relatıonships to the counseling process. Journal of Counseling Psychology, 25, 366
• Heppner. P. P. ve Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a Personal Problem Solving Inventory. Journal of Counseling Psychology. 29 (1), 66-75.
• Heppner, P. P., Reeder, B.L. ve Larson, L.M. (1983). Cognitive variables associated with personal problem-solving appraisal: Implications for counseling, Journal of Counseling Psychology, 30(4), 537-545.
• Heppner, P. P., Baumgardner, A. H. ve Jakson, J. (1985). Depression and attributional style: Are they related? Cognitive Therapy and Research. 9, 105-113.
• Heppner, P. P. ve Krauskopf, C. J. (1987). The integration of personal problem solving processes within counseling. The Counseling Psychologist, 15, 371-447.
• Heppner, P. P. ve Baker, C. E. (1997). Applications of the Problem Solving Inventory. Measurement & Evaluation in Counseling & Development. 29 (4), 229- 313.
• Jerath, J. M., Hasija, S. ve Malhotra, D. (1993). A study of state anxiety score in a problem solving situation, Studia Psychological, 35(2), 143-150.
• Johnson, D. W. ve Johnson, R. T. (1995). Teaching Students to be Peacemakers, Minnesota: Interaction Book Company.
• Koberg, D. ve Bagnal, J. (1981). The Universal Traveler. California: Kaufman Inc.
• Korkut, F. (2002). Lise öğrencilerinin problem çözme becerileri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 177-184.
• Morgan, C. T. (1999). Psikolojiye Giriş. (Çev. H.Arıcı ve diğ.). Ankara: Meteksan Matb.
• Nezu, A. M. (1985). Differences in psychological distress between effective and ineffective problem solvers. Journal of Counseling Psychology, 42, 42-48.
• Nezu, A. M., Ronan, G. F. (1985). Life stress, current problems, problem solving and depressive symptoms: An integrative model, Journal of Consulting and Clinical Psychology, 53, 693-697.
• Öğülmüş, S. (2001). Kişilerarası Sorun Çözme Becerileri ve Eğitimi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Saygılı, H. (2000). Problem Çözme Becerisi ile Sosyal ve Kişisel Uyum Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şahin, N., Şahin, N. ve Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish university students. Cognitive Therapy and Research, 17, 379-396.
• Taylan, S. (1990). Heppner’in Problem Çözme Envanteri’nin Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tümkaya, S. ve İflazoğlu, A. (2000). Ç.Ü. sınıf öğretmenliği öğrencilerinin otomatik düşünce ve problem çözme düzeylerinin bazı sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(6), 143-158.