Ekonomik Krizlerin Küçük ve Orta Ölçekli işletmeler Üzerindeki Yönetsel ve işlevsel Etkilerini Belirlemeye Yönelik Ampirik Bir Araştırma

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 2, 433 - 448, 01.06.2008

Doç. Dr. Azmi Yalçın Şahin Gafuroğlu

Öz

The main aim of this research is to determine the effects of economic crises on the financial administrative and organizational structure of Small and Medium Size Enterprises SMEs Crises leave a permanent mark on national economy and businesses Crises threat existence of businesses without distinction of size While large size businesses take conscious precaution to crises majority of small and medium size enterprises could not catch that kind of consciousness SMEs are accepted an important part of national economy because of the roles economic sizes employment rate the influence of change and adaptation of technologic development of SMEs in market The well organized management of SMEs does not only provide a contribution to SMEs but also provide an important contribution to general economy of the nation In this research 62 Small and Medium Size Enterprises were chosen which are working inside and near of the Iskenderun industrial zone First made a face to face interview with responsible person and then research survey applied the owner and top management level of SMEs The findings supported the theoretical frame of the research Key Words: Crisis SMEs Managerial Effects

Anahtar Kelimeler

-

EKONOMİK KRİZLERİN KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELER ÜZERİNDEKİ YÖNETSEL VE İŞLEVSEL ETKİLERİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Öz

Bu çalışma, ekonomik krizlerin, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) finansal,
yönetsel ve örgütsel yapıları üzerine etkilerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Ölçek farkı
gözetmeksizin yaşanılan kriz süreci işletmelerin yaşamlarını tehdit etmektedir. Büyük ölçekli
işletmeler krizler karşısında gerekli önlemleri bilinçli olarak alırken KOBİ niteliğindeki
işletmelerin çoğunluğu bu bilinci henüz yakalayamamıştır. KOBİ’ler, gerek sayıları, gerek
istihdam sağlama oranları ve gerekse değişimi etkileme gücü ve teknolojik gelişmelere uyum
konusundaki rolleri nedeniyle ülke ekonomisinin önemli yapı taşlarından biri olarak kabul
edilmektedir. KOBİ’lerin etkin yönetimi ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır.
Bu araştırma için İskenderun Organize Sanayi Bölgesi içerisinde ve yakın çevresinde
faaliyet gösteren altmış iki küçük ve orta ölçekli işletme seçilmiştir. İlk olarak patron/yöneticiler
veya üst düzey yöneticiler ile yüz yüze görüşme yapılmıştır. Daha sonra araştırma anketi işletme
sahiplerine ve işletmenin üst kademe yöneticilerine uygulanmıştır. Araştırma bulguları,
çalışmanın teorik bölümlerini desteklemektedir.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Kobi’ler, Yönetsel Etkiler

Kaynakça

• Altan, M., Bezirci, M., (2001). Ekonomik Krizlerin KOBİ’ler Üzerine Etkisi: Karaman Örneği. I. Orta Anadolu Kongresi, KOBİ’lerin Finansman ve Pazarlama Sorunları, KOSGEB, Nevşehir.
• Arslan, H., Akdemir, A., (2007). The Strategies of Crisis Management under Normal Conditions. Journal of Naval Science and Engineering. Kocaeli Üniversitesi, Türkiye.
• Aydemir, M., (2002). Küçük İşletmelerde İş Ahlakının Kurumsallaştırılmasında Önder-İzleyen İlişkilerinin Rolü. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, S.6, Kütahya.
• Ayvazova, Z., (2002). İşletmelerde Kriz Yönetimi: Teorik ve Uygulamalar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Canbaş, S., (1989). Küçük ve Orta Sanayii İşletmelerinin Finansal Sorunları ve Türkiye’de ve Avrupa’da Küçük ve Orta Sanayi İşletmelerine Sağlanan Finansal Destekler. 3. Ulusal İşletmecilik Kongresi, Kapadokya
• Danışman, A. (2002). Culture and Structure in Organizations: Investigating the Effects of Industry and Contextual Factors on Their Relationships Across Turkish and Canadian Firms. Doctorate Dissertation, Çukurova University.
• Darling, J. S., (1994). Crisis Management in International Business: Keys to Effective Decision Making. New York: Leadership & Organization Development Journal, Vol. 15 No. 8, MCB University Press Limited, s.15., USA
• Erkoç, S., (2006). KOBİ’lerin Büyüme Yönelimlerinin Büyüme Stratejileri Açısından Değerlendirilmesi ve Aydın İlinde Yapılan Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Eroğlu, Ö., Albeni, M., (2002). Küreselleşme, Ekonomik Krizler ve Türkiye, Bilim Kitabevi Yayınları, Isparta.
• European Commission (2003), Recommendation 2003/361/EC: SME Definition, http://europa.eu.int/comm/enterprise/enterprise_policy/sme_definition/ index_en.htm. Retrieved on 24 May 2007 (Erişim Tarihi: 30.04.2008)
• Karabıçak, M., Altuntepe, N., (2001). KOBİ’lerin Kredi Yolu İle Finansmanı, 1. Orta Anadolu Kongresi, 18-21 Ekim, KOSGEB-Erciyes Üniversitesi, Nevşehir.
• Kernisky, D. A., (1997). Proactive Crisis Management and Ethical Discourse: Dow Chemical’s Issues Management Bulletins 1979-1990, Journal of Business Ethics, 16(8), s.s. 843-853
• Kılıç, K. C., (2003). Güç Yönetimi: İşletmelerde Gücün Yapısal/Davranışsal Boyutlarının Belirlenmesi ve İzlenebilecek Alternatif Güç Yönetim Stratejilerinin Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi, sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Kim, D. W., Lee, Y. S., Park, K. S., (2002). Credit Crunch and Shocks to Firms: Korean Experience Under The Asian Financial Crisis. Economics Department, The University of Suwon, South Korea
• Kuklan, H. (1988). Crisis Confrontation in International Management: Consequences and Coping Actions. Management International Review, V.28/N. 23
• Murat, G., Mısırlı, K., (2005). Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerde Kriz Yönetimi: Çaycuma Örneği. Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Müftüoğlu, T., (1991). Türkiye’de Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler Sorunlar Öneriler, II.Baskı, S. Yayınları, Ankara.
• Tağraf, H., Arslan, N. T., (2003). Kriz Oluşum Süreci ve Kriz Yönetiminde Proaktif Yaklaşım”, Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt:4 S.1, Sivas
• Yücel, T., (2001). Küçük Ve Orta Ölçekli İşletmelerde Çalışma Sermayesi ve Finansal Yönetim Uygulamaları, 1. Orta Anadolu Kongresi, 18–21 Ekim, KOSGEB- Erciyes Üniversitesi, Nevşehir.
• Titiz, İ., Çarıkçı, İ., (2001). Krizlerin İşletmeler Üzerindeki Etkileri ve Küçük İşletme Yöneticilerinin Kriz Dönemine Yönelik Stratejik Düşünce ve Analizleri. Cumhuriyet Üniversitesi, İİBF Dergisi, http//www.cumhuriyet.edu.tr/ edergi/makale/100.pdf (Erişim Tarihi:10-02-2007)
• Tüz, M. V., (1996). Kriz Dönemlerinde İşletme Yönetimi, Ekin Kitapevi, Bursa.
• Yeniçeri, Ö., (1993). İşletmelerde Yönetim, Organizasyon ve Davranış, Tutibay Basım A.Ş., Ankara.
• Zerenler, M., İraz, R., (2006). Kriz Dönemlerinde Ürün ve Süreç Esnekliğinin İşletme Performansına Etkileri: Küçük ve Orta Ölçekli Tekstil İşletmelerinde Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Zhang, B., Bi, J., Yuan, Z., Ge, J., Liu, B., Bu, M., (2007) Why do firms engage in environmental management? An empirical study in China, Journal of Cleaner Production, Volume 16, Issue 10, Nanjing University, Nanjing 210093, PR China