Yabancılaşma Ve iş Tatmini ilişkisi: Bir Devlet Üniversitesi idari Personeli Üzerinde Araştırma

Yıl 2011, Cilt: 20 Sayı: 2, 1 - 20, 01.06.2011

Yrd. Doç. Dr. Mehmet Turan Gülşah Parsak

Öz

For individuals who spends very large part of his her life in organizations his her work is of great importance An individual’s working life can not be considered as is isolated from other areas of his her life Anything that affects an individual in organizations may spread out and affect his her life outside the organizations Individuals who are not satisfied with their work because of some organizational factors and are alienated may experience physical and mental disorders Individuals who try to work along with all those problems becomes an unhappy person both at work and outside the work As a matter of fact this situation is not a one sided problem It affects all parties including individual organization and society In this respect this study examined the effects of job satisfaction on alienation To do that a research has been conducted on Cukurova University administrative personnel Reserach findings indicated that there is a negative relationship between job satisfaction and alienation Among other demographic variables alienation level seems to be affected by only income level Keywords: Alienation Job Satisfaction Alienation in organizations Job Satisfaction in organizations

Anahtar Kelimeler

-

Yabancılaşma Ve iş Tatmini ilişkisi: Bir Devlet Üniversitesi idari Personeli Üzerinde Araştırma

Öz

Yaşamının çok büyük bir kısmını örgütlerde geçiren birey için yaptığı iş büyük önem arz etmektedir Bireyin çalışma yaşamı keskin sınırlarla diğer yaşam alanlarından ayrılmamakta dolayısıyla bireyin örgüt içerisinde yaşadığı her durum çalışma hayatının dışına sıçrayarak bireyi işgöreni kuşatmaktadır Örgüt içi pek çok etmene bağlı olarak işinden doyum sağlayamayan ve yabancılaşmaya maruz kalan bireylerde birtakım bedensel ve ruhsal rahatsızlıklar ortaya çıkmaktadır Çeşitli bunalımlarla birlikte ‘iş’ görmeye çalışan birey hem çalışırken hem de çalışma hayatı dışında mutsuz bir birey olmaktadır Nitekim bu durum tek taraflı değildir; bireyin içine düştüğü durum birey örgüt toplum ekseninde etkileşmektedir Bu bağlamda bu çalışma iş tatminin tatminsizliğinin yabancılaşma üzerindeki etkisini ortaya koymaktadır Bu çerçevede Çukurova Üniversitesi Rektörlük Çalışanları üzerinde bir araştırma yapılmıştır Araştırma bulgularına göre yabancılaşma ve iş tatmini arasında anlamlı ters yönlü bir ilişki bulunmuştur Çalışanlarda yabancılaşma düzeyi demografik değişkenlerden sadece gelir düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermiştir Anahtar Kelimeler: Yabancılaşma İş Tatmini Örgütlerde Yabancılaşma Örgütlerde İş Tatmini The Relationship Between Job Satisfaction And Alienation: A Research On A State University Admınistrative Personnel

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, İş Tatmini, Örgütlerde Yabancılaşma, Örgütlerde İş Tatmini

Kaynakça

• Aiken M.;Hage, J., (1966), “Organizational Alienation, Comparative Analysis”,
• American Sociological Reiew, Vol. 31, pp. 487-507. Aytaç, Ömer (2005), “Modern Bürokrasiler ve Yabancılaşma Ethosu”, Fırat
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:15, Sayı:2, S.319-348. Banai, Moshe; Weisberg, Tocob (2003), “Alienation in state-owned and private companies in Russia”,
• Scandinavion Journal of Management, Vol.19, pp. 359-383. Başaran, İ.Ethem (2008), Örgütsel Davranış-İnsanın Üretim Gücü, Siyasal Basın Yayın Dağıtım, Ankara.
• Çetinkanat, Canan (2000), Örgütlerde Güdülenme ve İş Doyumu, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Erdoğan, İlhan (1996), İşletme Yönetiminde Örgütsel Davranış, Avıcıol Basım Yayın, İstanbul.
• Eren, Erol (2004), Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Beta Basım, İstanbul.
• Erkal, Mustafa E. (1999) ,Sosyoloji (Toplumbilim), Der Yayınları, İstanbul.
• Fusillo,Edith (1994), An examination of Public University Staff in Georgia, Georgia State University, Ph.D.,Georgia
• Giddens, Anthony (2000a), Sosyoloji, (Çev: Hüseyin Özel, Cemal Güzel), Ayraç Yayınevi, Ankara.
• Giddens, Anthony (2000b), Politics, Sociology and Social Theory Encounters With
• Classical and Contemporary Social Thought (Çev:Tuncay Birkan), Politicy Press. Gilmer, Haller B.Von, Deci L. Edward (1977), Industrial And Organizational
• Psychology, Fourth Edition, McGraw- Hill Book Company, New York Groot,W.,Brink, Van Den H.M. (1999) “Job Satisfaction Of Older Workers”,
• International Journal of Manpower, Vol.20, No:6, p.334 Huang, Ya-Chen (2006), “The Relationship Among Job Satisfaction, Professional Commitment,
• Organizational Alienation and Coaching Efficacy of School Voleybol Coaches InTaiwan”, Doctoral Dissertation, United States Sports Academy, Taiwan. Jenkins, D.C. (1971). Psychological and Social Precursors of Coroner Disease II. New England Journal of Medicine, 284, 207-217.
• Karasar, Niyazi (2000), Bilimsel Araştırma Yöntemi, 10.Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Keser, Aşkın (2006), Çalışma Yaşamında Motivasyon, Alfa Aktüel Yayınevi, İstanbul.
• Kohn, Melvin L. (1976) "Occupational Structure and Alienation", American Journal of Sociology, Cilt. 82, Sayı. 1, July , s. 111-131.
• Kök, B.Sabahat (2006), “İş Tatmini Ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir
• Araştırma”, Pamukkale Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:20, Sayı:1,s.292- Luthans, Fred (1995), Organizational Behavior, Seventh Edition, McGraw- Hill ,Inc, New york.
• Mahmud, Zahratul Kamar (1993), “Work Alienation and Training: A Study of Florida
• Correctional Officers and Correctional Officer Sergantes”, Doctor Of Philosophy, The Florida State Mottaz,C.J.,(1981), “Some determinants of work alienation”, The Sociological Quarterly, Vol.22,pp.512-529.
• Organ,Dennis W.;Hamner, Clay W. (1982), Organizational Behaviour An Applied
• Psychological Approach, Revised Edition, Business Publications, INC, Plano Texas. Örnek, Ali Şahin; Aydın, Şule (2008), Kriz ve Stres Yönetimi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Pars, Esin (1982), İş Bölümü, Yabancılaşma ve Sosyal Politika Kuramsal Bir Yaklaşım, Ankara
• Phillips, L. Veronica Arikian (2001), “ A Model Of Alienation from Nursing Work”,
• Doctor Of Philosophy, Virginia Commonwealth University, Virginia. Sabuncuoğlu, Zeyyat (1984), Çalışma Psikolojisi, Uludağ Basımevi, 2. Baskı, Bursa.
• Sarros, J.C. ; Tanewski, G. A. ; Winter R. P. ; Santora, J. C. ; Destent, I.L. (2002),
• “Work Alienation and Organizational Leadershiph”, British Journal Of Manegement, Vol.13, pp285- Seeman, Melvin (1967), “On The Consequences of Alienation in Work”, American Sociological Rewiew, Vol:32, pp:273-285.
• Seeman, M. (1972), “Alienation and Engagement,” Campbell, A./ Converse, P. E. (eds.), The Human Meaning of Social Change (New York: Russell Sage Foundation).
• Seybolt, W. John; Gruenfeld, Leopold (1976), “The Discriminant Validity of Work Alienation and Work
• Satisfaction Measures”, J. Occup. Psychol., 49,193-202. Shepard, John M., (1971), Automation and Alienation: A Study of Office and Factory Workers, The M.I.T., Cambridge.
• Şimşek, M.Şerif; Akgemci, Tahir; Çelik Adnan (1998), Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış,
• Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.