Öz
The meaning of a word can be marked and intensified through various ways in Turkish; particularly adjectives and adverbs’ meanings are increased via intensivity Such a usage has a wide usage scope in both historical and contemporary Turkic written languages When the texts related with written languages are examined it can be said that these intensifications have been done via reduplication or affix On the other hand the words done with syllable reduplication have had an important place since Turkish’s first written texts Such kind of intensified words are generally created via reduplicating the first syllable of adjectives and adverbs finishing them with a consonant used for this purpose and taking it to the beginning of the word For some instances it can be observed that some other sounds are added to this structure and the intensification is extended Among the examples of intensified words done with syllable reduplication in Turkic written languages there are words either parallel or unique when compared with Turkey Turkish Thus the present study tries to identify which words are intensified through reduplication and what kind of changes these words illustrate in line with the periods in historical Turkic written languages via comparing with the standard language Key Words: reduplication intensity of meaning intensive word Old Turkic Middle Turkic Turkic languages
Anahtar Kelimeler
reduplication intensity of meaning intensive word Old Turkic Middle Turkic Turkic languages
Öz
Türkçede bir sözcüğün anlamı türlü yollarla pekiştirilmekte ve kuvvetlendirilmektedir Özellikle sıfat ve zarfların pekiştirilerek anlam yoğunluğunun arttırılması Türkçenin tarihi ve çağdaş yazı dillerinde geniş bir kullanım alanına sahiptir Bu yazı dillerine ilişkin metinler incelendiğinde söz konusu pekiştirmelerin ekle ya da yineleme yoluyla yapıldığı görülmektedir Hece yinelenmesi ile pekiştirilen sözcükler ise Türkçenin ilk yazılı metinlerinden beri görülen pekiştirme örnekleri içinde önemli bir yer tutar Bu tür pekiştirmeler sıfat ve zarfların genellikle ilk hecesinin yinelenerek bu amaç için kullanılan belli ünsüzlerden biri ile sonlandırılması ve sözcüğün başına getirilmesi ile oluşmaktadır Kimi zaman başka seslerin de bu yapıya eklendiği ve pekiştirmenin genişletildiği görülür Hece yinelenmesi ile pekiştirilmiş sözcüklerin tarihi Türk yazı dillerinde belirlenen örnekleri arasında Türkiye Türkçesindeki biçimlerle koşutluk taşıyanlar bulunduğu gibi özgün biçimler de görülmektedir Bu çalışmada Türkçenin tarihi yazı dillerinde kullanılan sözcüklerin hangilerinin hece yinelenmesi yoluyla pekiştirildiği ve bu sözcüklerin dönemlere göre ne tür değişiklikler sergilediği Türkiye Türkçesinin ölçünlü dilindeki biçimlerle karşılaştırılarak incelenmeye çalışılmıştır Anahtar Sözcükler: yineleme pekiştirme pekiştirilmiş sözcük Eski Türkçe Orta Türkçe Türk dilleri INTENSIFIED WORDS DONE VIA REDUPLICATION IN HISTORICAL TURKIC WRITTEN LANGUAGES
Anahtar Kelimeler
yineleme pekiştirme pekiştirilmiş sözcük Eski Türkçe Orta Türkçe Türk dilleri
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2013 |
| Gönderilme Tarihi | 29 Aralık 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Cilt: 22 Sayı: 1 |