A SYSTEMATIC REVIEW OF THE STUDIES FOCUSING ON ATTITUDES TOWARD INDIVIDUALS WITH DISABILITIES IN TURKIYE

Yıl 2024, Cilt: 33 Sayı: 2, 720 - 737, 20.10.2024

Merve Ebrar Karakaya , Saliha Arabacı , Elif Emir Öksüz

https://doi.org/10.35379/cusosbil.1421593

Öz

Attitudes play a crucial role in understanding individuals’ behaviors and judgments regarding disability. There have been a lot of studies conducted to assess attitudes toward disability in Türkiye. However, there is a need to examine the objectives, methods, and results of the conducted studies and suggest implications for future studies. The current paper aims to systematically review attitudes toward general disability research that was conducted using the available scales for assessing attitudes toward disabilities in general. For this aim, four attitudes toward disability scales that were developed in Türkiye or translated into Turkish were determined: Attitude Toward Disabled Persons Scale (ATDP), Attitudes Towards Disabled Persons (ATD), Attitudes towards Persons with Disabilities Inventory (APDI), and Multidimensional Attitude Scale toward Persons with Disabilities (MAS). 68 research studies using one of these scales were identified and examined on the basis of four determinants: research, sample, methods, and results. Results showed that most of the studies were descriptive and quasi-experimental and found positive attitudes towards IWDs. Even though there are contrasting findings for sociodemographic variables, having contact with IWDs and taking courses about disability might be effective in increasing positive attitudes. The limitations and implications for future studies are also discussed.

Anahtar Kelimeler

Attitude, Disability, Systematic literature review, Attitudes toward disability questionnaires

TÜRKİYE'DE ENGELLİ BİREYLERE YÖNELİK TUTUMLARA ODAKLANAN ÇALIŞMALARIN SİSTEMATİK BİR İNCELEMESİ

Öz

Tutumlar bireylerin engelliliğe yönelik davranış ve yargılarını anlamakta önemli bir rol oynarlar. Türkiye’de engelliliğe yönelik tutumları ölçmek üzere pek çok araştırma yürütülmüştür. Ancak, bu çalışmaların amaçlarını, yöntemlerini ve sonuçlarını incelemeye ve gelecekteki çalışmalar için öneriler geliştirmeye ihtiyaç vardır. Bu makale, engelliliğe yönelik tutum ölçeklerini kullanarak Türkiye'de yürütülen engelliliğe yönelik tutum araştırmalarını sistematik olarak gözden geçirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, Türkçeye çevrilmiş veya Türkiye'de geliştirilmiş dört engellilik tutumu ölçeği belirlenmiştir: Yetersizlikten Etkilenmiş Kişilere Yönelik Tutum Ölçeği (YEKYTÖ), Engellilere Yönelik Tutum Ölçeği (EYTÖ), Özürlülere Yönelik Tutum Ölçeği (ÖYTÖ) ve Engellilere Yönelik Çok Boyutlu Tutum Ölçeği (EYÇBTÖ). Bu ölçeklerden birini kullanan 68 makale belirlenerek araştırma, örneklem, yöntem ve sonuç başlıkları altında incelenmiştir. Çalışmaların çoğunun tanımlayıcı ve yarı deneysel olduğu ve genel anlamda engellilere yönelik olumlu tutumlar bulunduğu gözlemlenmiştir. Sosyodemografik değişkenler için karşıt bulgular olmasına rağmen, engellilerle temas etmek ve engellilikle ilgili dersler almak olumlu tutumların artırılmasında etkili olabilir. Sınırlılıklar ve gelecekteki çalışmalar için öneriler tartışılmıştır

Anahtar Kelimeler

tutum, engellilik, sistematik literatür taraması, Engellilere yönelik tutum ölçekleri

Etik Beyan

Makale için Etik Kurul onayına gerek yoktur. Etik Beyan formu dosyalar bölümüne eklenmiştir.

Kaynakça

• Aberson, C. L. (2015). Positive intergroup contact, negative intergroup contact, and threat as predictors of cognitive and affective dimensions of prejudice. Group Processes & Intergroup Relations, 18(6), 743-760. https://doi.org/10.1177/1368430214556699
• Acak, M., Karakaya, Y. M., Tan, Ç., & Coşkuner, Z. (2016). Engellilerde egzersiz ve spor eğitimi bölümü öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarinin incelenmesi. Turkish Studies, 11(19), 1-8. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.10045
• Ajzen, I. (2001). Nature and operation of attitudes. The Annual Review of Psychology, 52(1), 27-58.
• Akyıldız, S. (2017). Öğretmen adaylarinin engelli bireylere yönelik tutumlarının incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17(39), 141-169. https://doi.org/10.21560/spcd.vi.338158
• Albarracin, D. & Shavitt, S. (2018). Attitudes and attitude change. The Annual Review of Psychology, 69, 4.1–4.29. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-122216-011911
• Altıparmak, S., & Yıldırım-Sarı, H. (2012). Manisa ilinde engelli bireylere karşı toplumsal tutum. Anatolian Journal of Psychiatry, 13, 110-116.
• Altunhan, A., Bayer, R. & Açak, M. Z. (2021). Mardin Artuklu Üniversitesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 61-70.
• Apaydın, R., & Barış, İ. (2021). Toplumda engelli bireylere yönelik tutumun sağlık çalışanları bağlamında değerlendirilmesi. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 21(1), 22-39.
• Arısoy, A. (2022). Sosyal hizmetle ilgili eğitim alma durumuna göre gençlerin engelli bireylere yönelik tutumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 6(2), 294-308. https://doi.org/10.31200/makuubd.1141151
• Aşık, E., Erdem, Y., Elibol, F., Çakmak, A., Akoğlu, G., & Albayrak, S. (2021). Examining the attitudes of universıty students in the faculty of health sciences toward disabılity. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 105-116.
• Baykan, Z., Naçar, M., Şenol, V., & Çetinkaya, F. (2018). Erciyes Üniversitesi akademik personelinde engellilik farkındalığı. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), 50–61. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.329821
• Becker, J. C. & Sibley, C. G. (2016). Sexism. In T. D. Nelson (Ed.), Handbook of prejudice, stereotyping, and discrimination (pp. 315-332). Psychology Press.
• Bucuka, Y. (2015, 26-28 November). Engellilerle sosyal hizmet dersi alan öğrencilerin engellilere yönelik tutumlarına uygulamalı çalışmaların etkisi. Sosyal Hizmet Sempozyumu 2015 Türkiye'de Sosyal Hizmet Uygulamasının 50. Yılı: İnsan Değer ve Onurunu Yüceltmek. Manisa, Türkiye.
• Çakırer-Çalbayram, N., Aker, M. N., Akkuş, B., Durmuş, F. K. & Tutar, S. (2018). Sağlık bilimleri fakültesi öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 30-40.
• Cameron, C. D., Brown-Iannuzzi, J. L., & Payne, B. K. (2012). Sequential priming measures of implicit social cognition: A meta-analysis of associations with behavior and explicit attitudes. Personality and Social Psychology Review, 16(4), 330–350. https://doi.org/10.1177/1088868312440047
• Çavuşoğlu, G., Ünver, S., İslamoglu, İ. & Makaracı, Y. (2014). A research of the attitudes of sports sciences students towards disabled people. Turkish Journal of Sport and Exercise, 16(3), 26-30. https://doi.org/10.15314/tjse.62260
• Çelik, F., Terkeş, N., Uslular, E., Şahin, Ö., Savaş, L., Karateke, A., Duygun, G., & Kahraman, H. (2017). Hemşirelerin işitme engelli bireylere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 244-253.
• Chen, R. K., Brodwin, M. G., Cardoso, E. & Chan, F. (2002). Attitudes toward people with disabilities in the social context of dating and marriage: A comparison of American, Taiwanese, and Singaporean college students. Journal of Rehabilitation, 68(4), 5–11.
• Çitil, M., Karakoç, T. & Küçüközyiğit, M. S. (2018). Özel eğitim lisans dersinin öğretmen adaylarının bilgi düzeylerine ve engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 815-833.
• Cuddy, A. J., Fiske, S. T., Kwan, V. S., Glick, P., Demoulin, S., Leyens, J. P., Bond, M. H., Croizet, J. C., Ellemers, N., Sleebos, E., Htun, T. T., Kim, H. J., Maio, G., Perry, J., Petkova, K., Todorov, V., Rodríguez-Bailón, R., Morales, E., Moya, M., … Ziegler, R. (2009). Stereotype content model across cultures: towards universal similarities and some differences. The British journal of social psychology, 48, 1–33. https://doi.org/10.1348/014466608X314935
• Daşbaş, S., Kesen, F. N., & Eryılmaz, C. (2013). Eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin engellilere yönelik tutumları. Sağlık ve Toplum, 23(1), 39-46.
• Dökmen, Z. Y. (2000). Engellilere yönelik tutum ölçeği: Geliştirilmesi, geçerliği ve güvenirliği. XI Ulusal Psikoloji Kongresi (Turkish), İzmir.
• Dunn, D. S. (2019). Understanding the experience of disability: Perspectives from social and rehabilitation psychology. In D. S. Dunn (Ed.), Understanding the experience of disability: Perspectives from social and rehabilitation psychology (pp. 1–8). Oxford University Press.
• Efendioğlu, K., & Emir Öksüz, E. (2024). Implicit attitudes towards people with disabilities. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 33(1), 31-46. https://doi.org/10.35379/cusosbil.1295030
• Ergin, M. & Bozdağ, B. (2021). Beden eğitimi öğretmenlerinin zihinsel yetersizliği olan öğrencilere ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2), 1286-1310.
• Fethi, A. (2015). Examination of physical education teacher candidates’ attitudes towards individuals with physical disability by visual information. The Anthropologist, 21(1,2), 197-201. https://doi.org/10.1080/09720073.2015.11891808
• Findler, L., Vilchinsky, N., & Werner, S. (2007). The multidimensional attitudes scale toward persons with disabilities (MAS). Rehabilitation Counseling Bulletin, 50(3), 166–176. https://doi.org/10.1177/00343552070500030401
• Florian, V. (1982). Cross-cultural differences in attitudes towards disabled persons. International Journal of Intercultural Relations, 6(3), 291–299. https://doi.org/10.1016/0147-1767(82)90035-9
• Forgas, J. P. (2010). Affective influences on the formation, expression, and change of attitudes. In J. P. Forgas, J. Cooper, & W. D. Crano (Eds.), The psychology of attitudes and attitude change (pp. 141–160). Psychology Press.
• Gawronski, B., Hofmann, W., & Wilbur, C. J. (2006). Are "implicit" attitudes unconscious? Consciousness and cognition, 15(3), 485–499. https://doi.org/10.1016/j.concog.2005.11.007
• Geçkil, E., Kaleci, E., Cingil, D., & Hisar, F. (2017). The effect of disability empathy activity on the attitude of nursing students towards disabled people: a pilot study. Contemporary Nurse, 53(1), 82-93. https://doi.org/10.1080/10376178.2017.1292143
• Gedik, Z. & Toker, H. (2018). Üniversite öğrencilerinin engelli bireylere yönelik tutumları ve sosyal beğenirlik düzeyleri. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, (1), 111-116.
• Gençtürk, Z. & Korkut, G. (2020). Üniversite öğrencilerinin engelli bireylere yönelik tutumlarının incelenmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 105-126. https://doi.org/10.29029/busbed.638308
• Girli, A., Yıldırım-Sarı, H., Kırkım, G., & Narin, S. (2016). University students’ attitudes towards disability and their views on discrimination. International Journal of Developmental Disabilities, 62(2), 98-107. https://doi.org/10.1179/2047387715Y.0000000008
• Glock, S., & Kovacs, C. (2013). Educational psychology: Using insights from implicit attitude measures. Educational Psychology Review, 25(4), 503–522. https://doi.org/10.1007/s10648-013-9241-3
• Greenwald, A. G., Banaji, M. R., & Nosek, B. A. (2015). Statistically small effects of the Implicit Association Test can have societally large effects. Journal of personality and social psychology, 108(4), 553–561. https://doi.org/10.1037/pspa0000016
• Gürsel, F. (2006). Engelliler için beden eğitimi ve spor dersinin öğrencilerin engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 67-73.
• Hannon, F. (2007). Literature Review on Attitudes Towards Disability. National Disability Authority.
• İçağasıoğlu-Çoban, A., Attepe Özden, S., Tekindal, M.A. & Polat, G. (2017). Assessing health science students’ attitudes towards persons with disabilities. Biomedical Research, 28(12), 1-8.
• İlhan-Ildız, G. & Tezel, D. (2018). Engelli bireylere yönelik tutumlara ilişkin Türkiye’de gerçekleştirilen çalışmaların incelenmesi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3(2), 599-609. https://doi.org/10.21733/ibad.428743
• Jaques, M. E., Linkowski, D. C., & Sieka, F. L. (1970). Cultural attitudes toward disability: Denmark, Greece, and the United States. International Journal of Social Psychiatry, 16(1), 54–62. https://doi.org/10.1177/002076407001600106
• Kaner, S., Öğülmüş, S., Büyüköztürk, Ş., & Dökmen, Z. (2009). Toplum Özürlülüğü Nasıl Anlıyor? Ankara T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları.
• Karademir, T., Açak, M., Türkçapar, Ü. & Eroğlu, H. (2018). Beden eğitimi öğretmen adaylarinin zihinsel engellilere yönelik tutumlarinin belirlenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20 (3), 103-112.
• Karataş, Z. (2020). Sosyal hizmet ve ilahiyat lisans programı öğrencilerinin engelli bireylere ilişkin tutumları. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 15, 65-79. https://doi.org/10.46218/tshd.710073
• Keklicek, İ., & Ünsar, A. (2021). Üniversite düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin engelli bireylere yönelik tutumlarının incelenmesi: Sağlık alanında eğitim görmenin pozitif bir etkisi var mıdır? bir gözlemsel çalışma. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(3), 149-157.
• Küçükşen, K., Kaya, Ş. D., Uludağ, A., Yüceler, A., İleri, Y. Y., & Tekin, H. H. (2017). Sağlık çalışanlarının engellilere yönelik tutumlarının örgüt kültürü açısından değerlendirilmesi. The Journal of Academic Social Sciences, 42, 91-101. https://doi.org/10.16992/ASOS.11996
• Kürkçüoğlu, I., Ergan, M., Elmas-Alsını, T.G., Keskin, T., Alsını, A.M., & Başkurt, F. (2021). Determination of the attitudes of dentistry students towards disabled people. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 28(3), 433-440. https://doi.org/10.17343/sdutfd.903561
• Malak-Akgün, B. (2021). İşaret dili eğitimi almış ve almamış üniversite öğrencilerinin engelli bireylere yönelik tutumlarının ve uyum düzeylerinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(41), 1247-1272. https://doi.org/10.21550/sosbilder.900971
• Ministry of Family and Social Services. (2022). Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni Ocak’22 [Disabled and Elderly Statistical Bulletin January'22]. https://www.aile.gov.tr/media/98625/eyhgm_istatistik_bulteni_ocak_2022.pdf
• Moriña, A. (2017). Inclusive education in higher education: challenges and opportunities. European Journal of Special Needs Education, 32(1), 3-17. https://doi.org/10.1080/08856257.2016.1254964
• Nalbant, S. (2018). Spor yoluyla farkındalık gelişimi etkinliğinin özel gereksinimli bireylere yönelik tutuma etkisi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 24-36.
• Nario-Redmond, M. R. (2019). Ableism: The causes and consequences of disability prejudice. John Wiley & Sons. Özcan, A., Özdil, K., Kaya, Ş., & Küçük, G. (2016, 2-3-4 May). Üniversite öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları. II. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu. Nevşehir, Türkiye.
• Özdemir, T. & Karadağ, G. (2021). Hemşirelik öğrencilerinin özel gereksinimi olan bireylere ilişkin tutumlarını etkileyen faktörler. Halk Sağlığı Hemşireliği Dergisi, 3(2) ,96-106.
• ÖZİDA. (2008). Toplum özürlülüğü nasıl anlıyor? Ankara: T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı Yayınları.
• Özkan, F., Uslu, N., & Zincir, H. (2020). Effect of practices for mentally disabled children on attitudes of nursing students. Cukurova Medical Journal, 45, 851-859. https://doi.org/10.17826/cumj.715000
• Özyürek. M. (1988). Engelli kişilere yönelik değiştirilen tutumların sürekliliği. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Paçal, A., Altun, M., & Kurak, K. (2021). Lise Öğrencilerinin Engelli Bireylere Yönelik Tutumlarının İncelenmesi (İstanbul Avrupa Yakası İl Örneği). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 10-22.
• Paksoy-Erbaydar, N., Karadag Caman, O. & Cilingiroglu, N. (2013). How do municipality employees in Ankara approach persons with disabilities? Disability and Health Journal, 6(4), 391–398.
• Palad, Y. Y., Barquia, R. B., Domingo, H. C., Flores, C. K., Padilla, L. I., & Ramel, J. M. D. (2016). Scoping review of instruments measuring attitudes toward disability. Disability and Health Journal, 9(3), 354–374. https://doi.org/10.1016/j.dhjo.2016.01.008
• Plous, S. (2003). The psychology of prejudice, stereotyping, and discrimination: An overview. In S. Plous (Ed.), Understanding prejudice and discrimination (pp. 3–48). McGraw-Hill.
• Sarı, P. D. H., Yılmaz, E., Aslan Bağcı, Ö. & Gökdağ, H. (2021). Çocuk gelişimi programı öğrencilerinin engellilere yönelik tutumları ile iletişim becerileri arasındaki ilişki. Milli Eğitim Dergisi, 50(230), 57-73. https://doi.org/10.37669/milliegitim.691828
• Sezer, F. (2012). Engelli bireylere karşı olumlu tutum geliştirmeye yönelik önleyici rehberlik çalışması; deneysel bir uygulama. Education Sciences, 7(1), 16-26.
• Stangor, C. (2016). The study of stereotyping, prejudice, and discrimination within social psychology: A quick history of theory and research. In T. D. Nelson (Ed.), Handbook of prejudice, stereotyping, and discrimination (pp. 3–16). Psychology Press.
• Subay, N., Demircioğlu, A., Karakaya, Ş., Güler, A., Bayram, N., İntepe, S. S., Sadak, E., İlhan, M., Kiraz, E., Nirgiz, C. & Gür, K. (2022). Bir devlet üniversitesinde okuyan hemşirelik öğrencilerinin engelli bireylere karşı tutum ve davranışları. Journal of Health Sciences and Management, 2(3), 53-59.
• Swim, J. K., & Hyers, L. L. (2009). Sexism. In T. D. Nelson (Ed.), Handbook of prejudice, stereotyping, and discrimination (pp. 407–430). Psychology Press.
• Şahin, F. & Güldenoğlu, B. (2013). Engelliler konusunda verilen eğitim programının engellilere yönelik tutumlar üzerindeki etkisi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 214-239.
• Şahin, H. & Bekir, H. (2016). Üniversite öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 20(3), 767-779.
• Şahin, H. (2018). Üniversite personelinin engelli bireylere yönelik tutumlarının belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 3, 315-325. https://doi.org/10.9761/JASSS7359
• Şahin, H., & Akyol, A. D. (2010). Evaluation of nursing and medical students' attitudes towards people with disabilities. Journal of clinical nursing, 19(15-16), 2271–2279. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2009.03088.x
• Şimşek. Ç., Çavdar, S., Temiz, E., Gündüz, B. & Yılmaz-Yalçınkaya, E. (2020). The attitude of healthcare professionals towards disabled individuals. Jaren, 6(3), 545-53. https://doi.org/10.5222/jaren.2020.82435
• Top, E. (2018). 14 haftalık özel eğitim dersi uygulamasının üniversite öğrencilerinin empatik eğilim ve engellilere yönelik tutumlarına etkisi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 9(3), 174-183. https://doi.org/10.17155/omuspd.416474
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2015). Dünya nüfüs günü raporu [World population day report]. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2015-18617
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). İstatistiklerle kadın, 2021 [Women, with 2021 statistics]. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2021-45635
• Uçar, D. E., Yıldızer, G., Özböke, C., Yılmaz, İ. & Kocaekşi, S. (2019). Öğretmen adaylarının özel gereksinimli bireylere yönelik tutumlarının öğretmenlik branşları ve cinsiyetleri açısından incelenmesi: Anadolu Üniversitesi örneği. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-13.
• Uysal, A., Albayrak, B., Koçulu, B., Kan, F. & Aydın, T. (2014). Attitudes of nursing students toward people with disabilities. Nurse education today, 34(5), 878–884. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2013.09.001
• Ünal, V. & Yıldız, M. (2017). Üniversite gençliğinin engellilere yönelik tutumlarının incelenmesi: Sivas örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 4, 341-358. https://doi.org/10.9761/JASSS7010
• van Steen, T. & Wilson, C. (2020). Individual and cultural factors in teachers’ attitudes towards inclusion: A meta-analysis. Teaching and Teacher Education, 95, 103-127. https://doi.org/10.1016/j.tate.2020.103127
• Vezne, R. & Sardohan-Yıldırım, E. (2022). Unpacking early memories: Pre-school teacher candidates’ attitudes towards special needs. Southeast Asia Early Childhood Journal, 11(1), 61-75.
• Visser, P. S., Krosnick, J. A. & Norris, C. J. (2016). Attitude importance and attitude-relevant knowledge: motivator and enabler. In J.A. Krosnick, I.C. Chiang & T. Stark (Eds), Explorations in Political Psychology (pp. 203-245). Psychology Press.
• Vural-Batık, M. (2018). Psikolojik danışman adaylarının lisans eğitimi sonunda özel gereksinimli bireylere yönelik tutumlarındaki değişimin incelenmesi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(3), 27-36. https://doi.org/10.31461/ybpd.399799
• Wang, Z., Xu, X., Han, Q., Chen, Y., Jiang, J. & Ni, G. X. (2021). Factors associated with public attitudes towards persons with disabilities: a systematic review. BMC public health, 21(1), 1058. https://doi.org/10.1186/s12889-021-11139-3
• Westbrook, M. T., Legge, V. & Pennay, M. (1993). Attitudes towards disabilities in a multicultural society. Social Science & Medicine, 36(5), 615–623. https://doi.org/10.1016/0277-9536(93)90058-c
• Yaralı, D. (2015). Özel gereksinimli bireylere yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(3), 1-11.
• Yelpaze, İ. & Türküm, A. S. (2018). Adaptation and validation of Turkey version of multidimensional attitudes toward persons with disabilities. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 167-187. https://doi.org/10.26466/opus.377906
• Yıldırım-Gürkan, D., Başar-Kara, B., Kitiş, Y. & Dülger, H. (2020). Sağlık alanında önlisans düzeyinde eğitim gören ve engellilerle çalışan öğrencilerin engellilere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Jass Studies- The Journal of Academic Social Science Studies, 80, 395-406. http://dx.doi.org/10.29228/JASSS.37023
• Yıldırım-Sarı, H., Bektaş, M. & Altıparmak, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin engellilere yönelik tutumlarının belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi, 27, 80-83.
• Yuker, H. E., Block, J. R. & Younng, J. H. (1970). The Measurement of attitudes toward disabled persons. Human Resources Foundation.