Yapı Yüzeylerinde Bitki Kullanımı, Dikey Bahçeler ve Kent Ekolojisi

Yıl 2013, Yıl: 2013 Sayı: 1, 23 - 27, 01.02.2013

Elmas Erdoğan Parisa Aliasghari Khabbazi

Öz

Dünya’da değişen koşullar sonucunda, kentlerde nüfus artmakta, teknolojik gelişmeler yaşanmakta ve buna bağlı olarak kentsel alanlarda yapısal yoğunluk artarak kentsel kurgu ve yapılanma da değişime uğramaktadır. Bu kapsamda daha çok araç, bina ve çevresel kaynak kullanımı söz konusu olmaktadır. Bütün bu değişimler kentlerde hava kirliliği ve insan sağlığına zararlı birçok unsuru da beraberinde getirmektedir. Bugün çevre sorunları olarak nitelendirilen konuların başında; hızlı nüfus artışı, sanayileşme ve hatalı kentleşme sonucunda doğal ve kültürel değerlere sahip alanlar yerini yapı kitlelerine ve yoğun bir yapısal çevreye bırakmaktadır. Özellikle kent dokusundaki yeşil alanların hızla azalması ekolojik dengenin bozulmasına neden olmaktadır. Bitkiler dinamik özellikler gösteren ve sürekli gelişen canlı varlıklar olarak yaşamsal ve estetik nitelik ve katkıları ile günlük yaşamın bir parçası olarak son derece önemli kaynaklardır. Estetik değerler açısından; doku, çizgi, form, vurgu, uyum, renk ve işlevsel anlamda ise iklim düzenleyici, gürültü ve kirlilik kontrolü, yaşam koşulları ve çevre kalitesini arttırma gibi işlevleri gereği kentsel mekanlarda insan konforuna katkı sağlayıcı etkileri olan yaşamın özüdürler. Çağdaş yapı kültürüne yeni bir anlayış getiren dikey bitkilendirme çalışmaları konsept olarak “bahçe” olgusunun bir bina cephesine ya da duvar yüzeyinde uygulanmasıdır. Yapılarda dikey yüzeylerin bitkilendirilmesi, estetik ve görsel değerin yanında, yapıların korunması, iklim etkilerinin insan için daha uygun hale getirilmesi, çevre koşullarının iyileştirilmesi ve bazı çevre sorunlarının azaltılması gibi işlevleri nedeni ile kent ekolojisine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı; kent içinde önemli işlevleri olan yeşil dokunun ekolojik özelliklerinin saptanarak, tırmanıcı ve sarılıcı bitkilerin önem ve kentsel alanlara katkılarının ortaya konmasıdır. Bu kapsamda kentlerde yaşanabilir ve ideal çevreler yaratarak gelecek nesillere sürdürülebilir çevreler ve sağlıklı ortam oluşturmak amacı ile yapı yüzeylerinde bitki kullanımının kent ekolojisine katkıları vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kent Ekolojisi, Dikey Bahçeler, Yapı Yüzeyleri