BibTex RIS Kaynak Göster

Two Divan Poets in Kelâmî Appellation: Kelâmî Cihan Dede and Kelâmî-i Rûmî

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 1, 205 - 240, 01.12.2008
https://doi.org/10.15247/dev.29

Öz

There are four divan poets known in the appellation of Kelâmî. In this article two of these four are discussed: Kelâmî Cihan Dede who died in 1004/1595 and Kelâmî-i Rumi who lived in the very beginning of 17th century and had a considerable work named as “Vekayi-i Ali Paşa”. The Works of Kelâmî from Kerbela are Divan and Kıssa-i Ebu Ali Sina. As a more fertile poet, Kelâmî-i Rumi has the works: Kelâmî Mecmuası, Vekayi-i Ali Pasha and Sehername. Among these works, Vekayi-i Ali Pasha is more important than the others, for it gives historical information and comprises some poets who are not included in tezkires (encyclopedic biographies of poets).

Kaynakça

  • Ak, Coşkun (2001), Bağdatlı Ruhi Divanı, 2 cilt, Bursa.
  • Akalay, Zeren (1973), XVI. “Yüzyıl Nakkaşlarından Hasan Paşa ve Eserleri” 1. Milletler arası Türkoloji Kongresi, X, 15-20.
  • Blochet, E. (1932), Catalogue des Manuscrits Turcs de la bibliotheque Nationale, I, nr. 77, Paris.
  • Genç, İlhan (2000), Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviye, Ankara: AKMB Yay.
  • İpekten, Halûk ve Mustafa İsen vd. (1988), Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yay.
  • Kahire Üniversitesi Türkçe Elyazmaları Fihristi, I-X, Fotokopi, III, nr.237
  • Karlıtepe, Mustafa (2007), “Kelâmî Cihan Dede: Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanının Tenkitli Metni”, Y.Lisans Tezi, Gazi Üniv.
  • M. Süreyya (1996), Sicill-i Osmanî, (haz. Nuri Akbayar), 3 cilt, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
  • Okuyucu, Cihan (2000-2001), “Tunus Milli Kütüphanesindeki Türkçe El- yazmaları”, Akademik Araştırmalar Dergisi, 7-8,135-169.
  • Okuyucu, Cihan (2003), “Vekâyî-i Ali Pasha”, Kelâmî’s Work And Its Importance in The Classical Turkish Poetry (26-28 Mayıs), Association Europenne des Bibliothecaires du Moyen-Orient (MELCOM ).
  • Okuyucu, Cihan (2004), “Kelâmî Mahlaslı Şairler ve Kerbelalı Kelâmî”, CİEPO, Warşav, Polonya.
  • Ravza, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar 181, 72 vr.
  • Seyhan, Nezihe (1991), “Süleymaniye Kütüphanesindeki Minyatürlü Yazma Eserlerin Kataloğu”, Master of Art, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Seyyid Muhammed es-Seyyid Muhammed (1990), 16. Asırda Mısır Eyaleti, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
  • Solmaz, Süleyman (2005), Ahdî ve Gülşen-i Şuarâsı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.
  • Tuman, M. Nail (2001), Tuhfe-i Naili, 2 cilt, Ankara: Bizim Büro Yay.
  • Uzunçarşılı, İ. H. (1983), Osmanlı Tarihi, III, Ankara: TTK Yay.
  • Vekâyi-i Ali Paşa, Süleymaniye Kütüphanesi, Hâlet Efendi Bölümü 612, 149 vr.

Kelâmî Mahlaslı İki Divan Şairi: Kelâmî Cihan Dede ve Kelâmî-i Rûmî

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 1, 205 - 240, 01.12.2008
https://doi.org/10.15247/dev.29

Öz

Klasik şiirimizde Kelâmî mahlasıyla bilinen toplam dört divan şairi mevcuttur. Bu yazıda bu dört şairden ilk ikisini; 1004/1595 tarihinde vefat eden Kerbelalı Kelâmî Cihan Dede ile 17.yy.ın hemen başında yaşayan ve “Vekâyî-i Ali Paşa” isimli mühim bir eser yazmış olan Kelâmî-i Rumi ele alınmıştır. Kerbelalı Kelâmî’nin “Divan”ı ile “Kıssa-i Ebu Ali Sina” isimli eserleri vardır. Daha velût olan Kelâmî-i Rûmî’nin eserleri ise; “Kelâmî Mecmuası”, “Vekâyî-i Ali Paşa” ve tarafımızdan tespit edilen “Sehername”’den meydana gelmektedir. Bu eserler arasında “Vekâyî-i Ali Paşa” verdiği tarihî bilgiler ve bazıları tezkirelere geçmemiş bilinmeyen şairlere yer vermesi bakımından bilhassa önemlidir.

Kaynakça

  • Ak, Coşkun (2001), Bağdatlı Ruhi Divanı, 2 cilt, Bursa.
  • Akalay, Zeren (1973), XVI. “Yüzyıl Nakkaşlarından Hasan Paşa ve Eserleri” 1. Milletler arası Türkoloji Kongresi, X, 15-20.
  • Blochet, E. (1932), Catalogue des Manuscrits Turcs de la bibliotheque Nationale, I, nr. 77, Paris.
  • Genç, İlhan (2000), Esrar Dede, Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviye, Ankara: AKMB Yay.
  • İpekten, Halûk ve Mustafa İsen vd. (1988), Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yay.
  • Kahire Üniversitesi Türkçe Elyazmaları Fihristi, I-X, Fotokopi, III, nr.237
  • Karlıtepe, Mustafa (2007), “Kelâmî Cihan Dede: Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanının Tenkitli Metni”, Y.Lisans Tezi, Gazi Üniv.
  • M. Süreyya (1996), Sicill-i Osmanî, (haz. Nuri Akbayar), 3 cilt, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
  • Okuyucu, Cihan (2000-2001), “Tunus Milli Kütüphanesindeki Türkçe El- yazmaları”, Akademik Araştırmalar Dergisi, 7-8,135-169.
  • Okuyucu, Cihan (2003), “Vekâyî-i Ali Pasha”, Kelâmî’s Work And Its Importance in The Classical Turkish Poetry (26-28 Mayıs), Association Europenne des Bibliothecaires du Moyen-Orient (MELCOM ).
  • Okuyucu, Cihan (2004), “Kelâmî Mahlaslı Şairler ve Kerbelalı Kelâmî”, CİEPO, Warşav, Polonya.
  • Ravza, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar 181, 72 vr.
  • Seyhan, Nezihe (1991), “Süleymaniye Kütüphanesindeki Minyatürlü Yazma Eserlerin Kataloğu”, Master of Art, Boğaziçi Üniversitesi.
  • Seyyid Muhammed es-Seyyid Muhammed (1990), 16. Asırda Mısır Eyaleti, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
  • Solmaz, Süleyman (2005), Ahdî ve Gülşen-i Şuarâsı, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay.
  • Tuman, M. Nail (2001), Tuhfe-i Naili, 2 cilt, Ankara: Bizim Büro Yay.
  • Uzunçarşılı, İ. H. (1983), Osmanlı Tarihi, III, Ankara: TTK Yay.
  • Vekâyi-i Ali Paşa, Süleymaniye Kütüphanesi, Hâlet Efendi Bölümü 612, 149 vr.
Toplam 18 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Kitap Tanıtımları
Yazarlar

Cihan Okuyucu Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Aralık 2008
Yayımlandığı Sayı Yıl 2008 Cilt: 1 Sayı: 1

Kaynak Göster

ISNAD Okuyucu, Cihan. “Kelâmî Mahlaslı İki Divan Şairi: Kelâmî Cihan Dede Ve Kelâmî-I Rûmî”. Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi 1/1 (Aralık 2008), 205-240. https://doi.org/10.15247/dev.29.

Makale gönderme ve takip:

Makalelerinizin gönderimini dergimizin dergipark web ana sayfasından "Makale Gönder" seçeneği ile yapabilirsiniz. Daha sonraki süreci ise “Dergipark Sistemi”nden takip edebilirsiniz. Herhangi bir sorun yaşamanız halinde lütfen aşağıdaki adreslere bilgi veriniz.

Nihat Öztoprak (Başeditör): noztoprak@fsm.edu.tr

Bünyamin Ayçiçeği (Editör): bunyamin.aycicegi@istanbul.edu.tr

Nusret Gedik (Editör Yardımcısı): nusret.gedik@marmara.edu.tr