SCIENCES THAT THE EXAMINER SHOULD KNOW: A COMPARISON OF ISFAHANÎ AND SUYÛTÎ

Yıl 2022, Cilt: XXV Sayı: 2, 495 - 513, 04.01.2023

Hacı Önen

Öz

What the sources of tafsir are and who can make tafsir is a matter that has been discussed since the early period. In the historical process, people who are not competent in their own personal, sectarian, etc. their interpretations from different angles caused reactions. This situation has resulted in the search for some conditions in the mufessir. Because of these conditions, the idea that the mufessir should know some sciences has emerged. Different opinions have been expressed about the sciences that the mufessir should know. The sciences that the mufesir should know vary according to time and conditions. In this respect, there are differences between the views of the scholars of the classical period and those of the thinkers who lived recently. Therefore, while the subject of sciences that the müfesir should know, different periods should be evaluated within the framework of their own period. In this regard, Süyûtî (d. 911/1505) and Râgıb al-Isfahani (d. 400/1010?) are among the most important scholars who expressed their views on this issue. In this study, we will try to compare the views of the two mufessirs on the sciences that the mufessir should know.

MÜFESSİRİN BİLMESİ GEREKEN İLİMLER: İSFAHÂNÎ VE SÜYÛTÎ

Öz

Tefsir ilminin kaynaklarının neler olduğu ve kimlerin tefsir yapabileceği hususu erken dönemden itibaren tartışılmıştır. Tarihi süreç içinde ehil olmayan kişilerin kendi şahsî, mezhebî vb. açılardan tefsir yapmaları tepkilere neden olmuştur. Bu durum müfessirde bazı şartların aranması sonucunu doğurmuştur. Bu şartlardan dolayı müfessirin bazı ilimleri bilmesi gerektiği fikri ortaya çıkmıştır. Müfessirin bilmesi gereken ilimler hususunda ihtilaflı birçok görüş ortaya çıkmıştır. Müfessirin bilmesi gereken ilimler, zamana ve şartlara göre değişmektedir. Bu bakımdan klasik dönem âlimlerinin görüşleri ile yakın zamanda yaşamış düşünürlerin görüşleri arasında farklılıklar görünmektedir. Bundan dolayı Müfessirin bilmesi gereken ilimler konusu ele alınırken farklı dönemler, kendi dönemi çerçevesinde değerlendirilmelidir. Bu hususta Râgıb el-İsfahânî (ö.400/1010 ?) ve Süyûtî (ö. 911/1505) görüşlerini ifade eden en önemli âlimler arasındadır. Bu çalışmada bahsi geçen iki müfessirin, müfessirin bilmesi gereken ilimler hususundaki görüş ve yaklaşımlarını mukayeseli bir şekilde ele almaya çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Müfessir, İlim, Süyûtî, İsfahanî

Kaynakça

• KAYNAKÇA Ateş, Şule Yüksel. Klasik ve Modern Dönemde Müfessirde Aranan Şartlar ve Değişimi. Yalova Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Birışık, Abdülhamit. “Müfessir”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, ts. Erişim 07 Eylül 2022
• Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Usûlü. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 31. Baskı., 2018.
• Ebû Hayyân, Esiruddin Muhammed el-Endelûsî. el-Bahru’l-Muhît fi’t-Tefsîr. Beyrût: Daru’l-Fikr, 2002.
• Ercan, Bilal. Tefsir Gelenğinde Müfessirde Aranan Şartlar. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• Huvvârî, Hûd b. Muhakkem el-. Tefsîru Kitâbi’llâhi’l-ʻAzîz. thk. el-Hâcc b. Saîd Şerifî. Beyrût: Dâru’l-Ğarbi’lİslâmî, 1990.
• İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal er-Râgıb. Mukaddimetu Camiu’t-Tefasir. Beyrût: Daru’d-Da’va, 1983.
• İsfahânî, Ebü’l-Kâsım Hüseyn b. Muhammed b. el-Mufaddal er-Râgıb el-. Tefsiru’r-Râgıb el-İsfahânî min Evveli sûreti Âli İmrân ve hatte’l-Aye 113 mine’n-Nisâ. thk. Muhammed Abdulaziz el-Bisyunî. Riyad: Kulliyetu’l-Adab, 1999.
• Kadı Abdülcabbar, Ebu’l-Hasen b. Ahmed. Şerhu ’l-Usûli’l- Hamse. thk. AbdulKerîm Osman. Kahire, 1996.
• Kâfiyecî, Muhyiddîn Muhammed b. Süleyman el-. et-Teysîr fî Kavâʿidi ʿİlmi’t-Tefsîr. çev. İsmail Cerrahoğlu. Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1989.
• Kayhan, Veli. Kur’ân’ı Tefsirde Usûl ve Gerekli İlimler. Bursa: Kurav Yayınları, 2007.
• Süyûtî, Ebü’l-Fazl Celâlüddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr es-. el-İtkan fi Ulûmi’l-Kur’ân. Beyrut: Dâru İbn Kesir, 2006. Şimşek, Mehmet Said. Günümüz Tefsir Problemleri. Konya: Kitap Dünyası, ts.
• Taberî, Ebu Cafer Muhammed b. Cerîr et-. Câmiu’l-Beyân ’an Te’vili Âyi’l-Kur’ân. 30 Cilt. Beyrut: Dâru’l-İhyâ, ts.
• Zemahşerî, Ebüʼl-Kasım Cârullah Mahmud b. Ömer. Tefsîruʼl-Keşşâf ‘an Hakaikiʼt-Tenzîl ve ‘Uyûniʼl-Ekavîl fî Vücûhiʼt-Teʼvîl. Beyrût: Daru’l-Ma’rife, 2022.
• Zerkeşî, Bedreddin Muhammed b. Abdullah ez-. el-Burhan fî Ulûmi’l-Kur’ân. thk. Mustafa Abdulkadir Atâ. 4 Cilt. Beyrût: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1988.