LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BİYOLOJİ ÖZ-YETERLİK DÜZEYLERİNİN FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ DİYARBAKIR İLİ ÖRNEĞİ

Yıl 2010, Sayı: 3, 1 - 10, 01.06.2010

Gülay Ekici Murat Hevedanlı

Öz

Bu araştırma, lise öğrencilerinin biyoloji öz-yeterlik düzeylerini farklı değişkenler açısından belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2007–2008 eğitim-öğretim yılı II. yarıyılında, Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ortaöğretim kurumlarına devam eden toplam 1257 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, Baldvin, Ebert-May ve Burns 1999 tarafından geliştirilen ve Ekici 2005 tarafından Türkçeye adapte edilen “Biyoloji Öz-Yeterlik Ölçeği” ve Kişisel Bilgi Anketiyle toplanmıştır. Bu araştırmada ölçeğin Cronbach-Alfa güvenirlik katsayısı 0.94 olarak hesaplanmıştır. Araştırmada verilerin analizi için betimsel istatistik, güvenirlik katsayısı alfa analizi, bağımsız gruplar t-testi, varyans analizi ve Tukey HSD testi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonunda öğrencilerin biyoloji öz-yeterlik puanları orta düzeyde hesaplanmıştır. Öz-yeterlik puanı cinsiyete, sınıfa, başarı düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterirken, öğrencilerin öğrenim gördükleri öğretim kurumuna, öğrencilerin mezun oldukları ilköğretimin bulunduğu yerleşim birimine ve öğrencilerin ailelerinin aylık gelirlerine göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Biyoloji, öz-yeterlik, biyoloji öz-yeterliği

ANALYSING BIOLOGY SELF EFFICACY LEVELS OF HIGH SCHOOL STUDENTS IN TERMS OF DIFFERENT VARIABLES THE CASE OF DİYARBAKIR

Öz

This research is done for determining biology self efficacy levels of high school students. The descriptive survey method is used in the research. Working group of the study is 1257 students who study in secondary education institutes related to Diyarbakır Directory of Education in 2007-2008 education-instruction years. Research data are summed up with “Biology Self Efficacy Scale” developed by Baldvin, Ebert-May and Burns 1999 and adapted-tested its validity and reliability by Ekici 2005 . Cronbach-Alfa reliability coefficient of the scale is figured out 0.94. Data are analyzed using the techniques of descriptive statistics, reliability coefficient of internal consistency, independent groups t-test, variance analysis and test of Tukey HSD. According to the overall results, students’ self efficacy levels are determined as medium leveled. Although students’ biology self efficacy levels depend on sexes, classes, overall success level; it does not show a meaningful difference according to the high school they have been educated, the primary school they were educated and monthly incomes of families

Anahtar Kelimeler

Biology, self-efficacy, biology self-efficacy

Kaynakça

• Atav, E. & Morgil, F. İ. (1999).1974–1997 yıllarında ÖSYM sınavlarında sorulan biyoloji sorularının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:15, 24–29.
• Baldwin, J. A., Ebert-May, D. & Burns, D, J, (1999), The development of a college biology self- efticacy instrument for nonmajors, Science Educatian, 83,397-408.
• Bandura, A. (1977). Self-Efficacy: Toward A Unifying Theory of Behavioral Change. Psychological Review, 84, 191-215.
• Bandura, A. (1995). Exercise of Personal and Collective Efficacy in Changing Societies. Self-efficacy in changing societies. Albert Bandura, Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1997). Self- efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bong, M. (2001). Role of Self-Efficacy and Task-Value in Predicting College Students’ Course Performance and Future Enrollment Intentions. Contemporary Educational Psychology, 26 (4), 553-570.
• Eaton, M. J. & Dembo, M. H. (1996). Differences in the Motivational Beliefs of Asian American and Non-Asian Students. Journal of Educational Psychology, 3, 433-440.
• Ekici, G. (2005). Biyoloji Öz-Yeterlik Ölçeğinin Geçerlik Ve Güvenirliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 85-94.
• Ekici, G. (2009). Biyoloji Öz-Yeterlik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1): 111–124.
• Ekici, G. & Çevik, M. (2008). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Biyoloji Öz-Yeterlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. VIII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Özetler Kitabı, s:71, Bolu: İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 27–29 Ağustos, 2008.
• Gawith, G. (1995). A Serious Look at Self-Efficacy: Or Waking Beeping Slooty. Online: Retrieved on 10 October 2004, at URL:.
• Kear, M. (2000). Concept analysis of self-efficacy. Graduate research in nursing. Web: [Erişim tarihi: 10 Ekim 2004]. 10
• Kiremit, H., Ö. (2006). Fen Bilgisi Öğretmenliği Öğrencilerinin Biyoloji İle İlgili Öz-Yeterlik İnançlarının Karşılaştırılması. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Köksal, M.S. (2009).Vocational High School Students’ Sense of Self-Efficacy and Test Anxiety Regarding Biology Learning. İnönü University Journal of the Faculty of Education, 10 (1): 57-67.
• Lawson, A. E., Banks, D. L. & Logvin, M. (2007). Self-efficacy, reasoning ability, and achievement in college biology. Journal of Research in Science Teaching, 44 (5), 706-724.
• Pajares, F. & Schunk, D. H. (2001). Self-Beliefs and School Success: Self-Efficacy, Self-Concept, and School Achievement. In R. Riding & S. Rayner (Eds.), Perception (pp.239-266). London: Abex Publishing.
• Pajares, F. (2002). Overview of Social Cognitive Theory and of Self-efficacy.
• Schunk, D. H. (1990). Goal Setting and Self-Efficacy During Self-Regulated Learning. Educational Psychologist, 25(1), 71-86.
• Sharp, C. (2002). Study Support and the Development of Self-Regulated Learner. Educational Research, 44 (1), 29-42.
• Wood, R. E. & Bandura, A. (1989). Effect of Perceived Controllability and Performance Standards an Self-Regulation af Complex Decision-Making. Journal of Personality and Social Psychology, 56 (5), 805-814.
• Yumuşak,N., Sungur,S. & Çakıroğlu, J. (2007).Turkish high School Students2 Biology Achievement in Relation to Academic Self-Regulation. Educational Research and Evaluation, 13 (1)-53-69.
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-Efficacy and Educational Development. Self-Efficacy in Changing Societies. (Edit. A. Bandura). New York: Cambridge University Pres.
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An Essential Motive to Learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82-91.