İKİ KISA ÖYKÜNÜN DİZGESEL-İŞLEVSEL ÇÖZÜMLEMESİ

Yıl 2012, Sayı: 7, 74 - 96, 01.06.2012

Meliha Şimşek

Öz

Çoğu metinsel çözümlemedeki eksiklik edebiyat eleştirmenlerinin tartışılabilir değer yargılarına dayanmalarıdır. Ancak bu tür buyurgan yorumlar dilbilgisine kodlanmış çoğul anlamları araştırmada yararlı değildir. Bunun için bir metnin nasıl ve neden o biçimi aldığını ve okuyucunun belirli bir biçimde yorumladığını gösteren dilbilimsel bir çözümleme gereklidir. Bu nedenle, bu çalışmada uygulanan işlevsel metin çözümlemesi iki kısa öykü arasındaki benzerlik ile farklılıkları araştırmayı amaçlamış ve Halliday’in İşlevsel Dilbilgisine göre gerçekleştirilmiştir. Dilsel veriler işlevsel dilbilgisel çözümleme yöntemi kullanılarak çözümlenirken her işlevsel ulam için sıklık ve yüzdeler Excel kullanılarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak, metinlerde kişilerarası ilişkilerin nasıl yaratıldığı, bilginin nasıl düzenlendiği ve yazarların ideolojik görüşlerinin metinlere nasıl işlendiği ortaya konmuş ve açıklanmıştır

Anahtar Kelimeler

İşlevsel Dilbilgisi, İşlevsel Dilbilgisel Çözümleme Yöntemi

A SYSTEMIC-FUNCTIONAL ANALYSIS OF TWO SHORT STORIES

Öz

The shortcoming in most textual analyses is their dependence on contestable and value judgments of literary critics. However, such prescriptive commentary is not instrumental in exploring multiple meanings encoded in grammar. This necessitates a linguistic analysis of texts, which demonstrates how and why a text gets to be the way it is as well as the reader interprets it in the particular way. For this reason, the functional text analysis undertaken in this study aims to investigate the similarities and differences between two short stories and is performed with regard to Halliday’s Functional Grammar. The linguistic data were analyzed by using the functional grammatical analysis method, while frequencies and percentages were calculated for each functional category by using Excel. Consequently, how interpersonal relationships are created within texts, how information is organized in texts and how the ideological positions of writers are implanted in texts were shown and interpreted

Anahtar Kelimeler

Functional Grammar, Functional Grammatical Analysis Method

Kaynakça

• Bloor, T. & Bloor, M. (1995). The Functional Analysis of English. London: Arnold.
• Brown, G. & Yule, G. (1989). Discourse Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.
• Cook, G. (2003). Applied Linguistics. Hong Kong: Oxford University Press.
• Eggins, S. (2000). An Introduction to Systemic-Functional Linguistics. London: Continuum.
• Ghadessy, M. (Ed.). (1995). Thematic Development in English. London: Pinter Publishers.
• Goatly, A. (2000). Critical Reading and Writing. London: Routledge.
• Halliday, M. A. K. (1987). Language as Social Semiotic. London: Edward Arnold.
• Halliday, M. A. K. (1990). An Introduction to Functional Grammar. London: Edward Arnold.
• Halliday, M. A. K. & Hasan, R. (1985). Cohesion in English. New York: Longman Inc.
• Halliday, M. A. K. & Hasan, R. (1990). Language, Context, and Text: Aspects of Language in a Social-Semiotic Perspective. Hong Kong: Oxford University Press.
• Hasan, R. (1989). Linguistics, Language, and Verbal Art. Hong Kong: Oxford University Press. Infoplease. (2000). “Gothic”. Retrieved January 25, 2012 from http://dictionary.infoplease.com/gothic
• Kress, G. (1990). Linguistic Processes in Sociocultural Practice. Hong Kong: Oxford University Press.
• Martin, J. R., Matthiessen, C. M. I. M. & Painter, C. (1997). Working with Functional Grammar. London: Arnold.
• Morley, G. D. (1985). An Introduction to Systemic Grammar. Hong Kong: Macmillan.
• Poe, E. A. (1845). “The Black Cat”. Retrieved January 13, 2012 from http://www.poestories.com/text.php?file=blackcat
• Poynton, C. (1989). Language and Gender: Making the Difference. Hong Kong: Oxford University Press.
• Shelley, M. W. (1833). “The Mortal Immortal”. Retrieved January 10, 2012 from http://www.sff.net/people/DoyleMacdonald/l_mortal.htm