ZÂTÎ’NİN BİR GAZELİNİN GÖSTERGEBİLİM AÇIDAN İNCELENMESİ

Yıl 2014, Sayı: 12, 68 - 82, 01.12.2014

Mustafa Uğurlu Arslan

Öz

Göstergebilim üzerine çağdaş araştırmalar, Amerika‟da Charles S.Peirce, Avrupa‟da Saussure ile başlar ve 1960‟lı yıllardan günümüze kadar büyük gelişmeler kaydeder. A.J. Greimas ise ilk defa bir metnin işleyiş biçimlerini ve göstergeler sistemindeki anlamsal yapıların eklemlenişlerini ortaya koymuştur. Türkiye‟de ise son yıllarda edebi eserlerin yapısalcılık, psikanaliz ve Epiküryen yaklaşımların yanı sıra göstergebilim açısından da incelendiği ve tahlil edilmeye çalışıldığı görülmektedir. Edebiyat araştırmacıları tarafından dîvân şiiri metinlerinin de sıklıkla göstergebilim açısından incelendiği gözden kaçmaz. Bu çalışmanın amacı klasik şiirimizin önemli isimlerinden biri olan Zâtî‟nin bir gazelini, göstergebilimin “gönderge, gösterge, kavram alanı ve çağrışım değerleri” açısından ele alıp incelemektir

Anahtar Kelimeler

Göstergebilim, Gönderge, Zâtî, Gazel

SEMIOTICS ANALIZE OF A ONE OF ZÂTÎ’S GHAZEL

Öz

Contemporary researches on semiotics have begun by Charles S. Peirce in America and Saussure in Europe. Thereafter semiotics has made progress from 1960‟s to present. Firstly A.J.Greimas has carried out text machinery and semantic structures of articulation in sings system. It has been seen that try to analiz literary works by semiotics also structuralism, psychoanalysis and Epicurean methot in Turkey recently. Besides Dîvân poetry often has been analized by semiotics by researchers. The aim of this work is to analize Zâtî‟s poem by referent, indicators, concepts and connotations values in semiotics

Anahtar Kelimeler

Semiotics, Referent, Zâtî, Ghazel

Kaynakça

• ALTUĞ, Taylan (2008) Dile Gelen Felsefe, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• DEVELLİOĞLU, Ferit (1993) Osmanlıca Türkçe Lugat, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
• GENÇ, İlhan, (2009) III. Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu Bildiriler, Kayseri
• Erciyes Üniversitesi Yayınları. OKUYUCU, Cihan (2006) Gazel Bahçesi, İzmir: Sütun Yayınları.
• PALA, İskender (2004) Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü, İstanbul: Kapı Yayınları.
• RİFAT, Mehmet (1983) Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (Temel Metinlerin Çevirisi). İstanbul: Yazko Yayınları.
• RİFAT, Mehmet (2007) Homo Semioticus, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• RİFAT, Mehmet, (2009) Göstergebilimin ABC’si, İstanbul: Say Yayınları.
• ROUSSEAU, J.Jacques (2007) Dillerin Kökeni Üstüne Bir Deneme, İstanbul
• Türkiye İş Bankası Yayınları. ŞEMSEDDİN SAMİ (2010) Kamus-ı Türkî, Ankara: TDK.
• TOKLU, Osman (2011) Dilbilime Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
• UÇAN, Hilmi (2006) Yazınsal Eleştiri ve Göstergebilim, Ankara: Hece Yayınları.