SAMUEL BECKETT’İN OYUN SONU ADLI TİYATRO OYUNUNDA ‘VAROLUŞUN PATINI’ ‘ÖLÜM MATININ’ YERİNE KOYMAK

Yıl 2016, Sayı: 17, 72 - 84, 01.12.2016

Volha Korbut Salman

Öz

‘Oyun sonu’ terimi satranç oyununun son aşaması anlamına gelir. Bu son aşama ya oyunu bitiren mat la sonuçlanır ya da oyunun sürekli devam etmesini sağlayan pat la sonuçlanır. Bu da Samuel Beckett’in Oyun Sonu adlı aynı adı taşıyan tiyatro oyununun gelişmesidir. Soğuk Savaşın ve karşılıklı nükleer cepheleşmenin en çok kızıştığı 1957’de yazılan tiyatro oyunu, gittikçe artan bir varoluşun değersizliği hissini yansıtmaktadır. Eser, sonu yaklaşan ama yine de tekrar etme olasılığı olan bir nükleer facia sonrasında evrenin kalıntılarını sergilemektedir. Dolayısıyla, bu çalışmanın amacı, edebi analiz yöntemi kullanarak, bir nükleer sığınakta mahsur kalmış ve eski benliklerinin zavallı gölgeleri dışında hiçbir şey yansıtmayan ve anlamı olmayan bir dünyada inatla kendi kimliklerini savunmaya çalışan Beckett’in karakterlerini incelemektir. Bununla birlikte, bu makale hiçlik korkusu ve yaşama isteği onlara ölümü mat etmenin yerine anlamsız varoluşun patını tercih etmelerine neden olmasını savunmaktadır

Anahtar Kelimeler

Oyun Sonu, Beckett, anlam, pat, mat

SUBSTITUTING THE ‘CHECKMATE OF DEATH’ BY THE ‘STALEMATE OF EXISTENCE’ IN SAMUEL BECKETT’S PLAY ENDGAME

Öz

The term ‘endgame’, standing for the final stage of the game of chess, which might end either in a checkmate terminating the game, or a stalemate leading to its endless continuation, received its development in the play carrying the same name Endgame by Samuel Beckett. Published in 1957, the zenith of the Cold War and nuclear conflict, the play is permeated with the feeling of emptiness of existence and depicts a universe after a nuclear disaster that is coming to its end, but which might, nevertheless, keep on replicating itself. Consequently, by employing the method of literary analysis, the paper aims to examine the ways Beckett’s characters, confined in a nuclear shelter and representing nothing but wretched shadows of their former selves, are obstinately trying to assert their identities in the world devoid of meaning. In addition, the paper argues that the fear of nothingness and desire to live makes them prefer the stalemate of meaningless existence to the checkmate of death

Anahtar Kelimeler

Endgame, Beckett, meaning, stalemate, checkmate

Kaynakça

• Adorno, Theodor. (1997), Aesthetic Theory, Minneapolis, The Regents of the University of Minnesota.
• Adorno, Theodor, Tiedemann, Rolf. (2003), Can One Live After Auschwitz?: A Philosophical Reader, Stanford, Stanford University Press.
• Beckett, Samuel. (1958), Endgame: A Play in One Act, Followed by Act Without Words, a Mime for One Player, New York, Grove Press.
• Blau, Herbert. (2000), Sails of the Herring Fleet. Essays on Beckett, Ann Arbor, The University of Michigan Press.
• Brater, Enoch. (1990), Around the Absurd: Essays on Modern and Post-Modern Drama, Ann Arbor, The University of Michigan Press.
• Brecht, Bertolt. (1964), Brecht on Theatre: The Development of an Aesthetic, Methuen, The University of Michigan.
• Cavell, Stanley. (1969), Must We Mean What We Say?: A Book of Essays, Cambridge, Cambridge University Press.
• Gontarski, Stanley. (2010), A Companion to Samuel Beckett, Oxford, Blackwell Publishing.
• Kennedy, Andrew. (1989), Samuel Beckett, Cambridge, Cambridge University Press.
• Kiberd, Declan. (1996), Inventing Ireland: The Literature of the Modern Nation, London, Vintage.
• Lyons, Charles. (1988), Samuel Beckett, London, Macmillan Education.
• Rabatѐ, Jean-Michel. (1996), The Ghosts of Modernity, Gainesville, University Press of Florida.
• Riva, Raymond. (1970), “Beckett and Freud”, Criticism, 12 (2), p. 159-165.
• Schields, Paul. (2010), “What We Are Given to Mean: Endgame”, A Companion to Samuel Beckett, (Editor) Stanley Gontarski, Chichester, Wiley-Blackwell, p. 296-307.
• Stevenson, Angus, Waite, Maurice (Editors). (2011), Concise Oxford English Dictionary, Oxford, Oxford University Press.