CENAB ŞAHÂBEDDİN’İN ŞİİRLERİNDE KONTEMPLASYON

Yıl 2016, Sayı: 17, 103 - 114, 01.12.2016

Ferhat Korkmaz

Öz

Immanuel Kant’ın henüz aydınlanma çağında evreni seyir ve Yüce Yaratıcı’dan hareketle tefekkürî düşünme mânâsında kullandığı bir kavram olan “contemplation”, başta Romantik Çağ sanatçıları daha sonra da Parnas akımına ait bir anlayışla eser veren Batılı şairlerin eserlerinde çeşitli şekillerde yer bulur. Edmund Burke’un ilk olarak ortaya attığı “yüce” kavramıyla da ilişkilendirilebilecek “temâşâ”, yenileşmeye başlayan Türk şiirinde önemli yer tutmaya başlar. 18891893 yılları arasında Paris’te Tıp eğitimi alan ve bu vesile Batı şiirini tanıyan Cenab Şahâbeddin’in şiirlerinde ilgili kavramla bağlantılı olarak tabiatı temâşâ ve bu temâşâ neticesinde evreni derk etme arzusu göze çarpar. Bu çalışma, Cenab Şahâbeddin’in şiirlerine yansıyan “contemplative” eylemin incelenmesinden oluşmaktadır

Anahtar Kelimeler

Cenâb Şahâbeddin, Immanuel Kant, Temâşâ, Şiir

CONTEMPLATION IN CENAB ŞAHÂBEDDİN’S POETRY

Öz

The word “contemplation” is a concept used by Immanuel Kant as a kind of deep thinking by looking the universe and thinking the supreme creator at the age of enlightenment. It is diversely handled in the works of Western Romantic Era artists and Parnas Movement. . Edmund Burke was first used as “sublime” that can be attributed to the concept of “spectacle”, it begins to hold important place in new Turkish poetry. Cenab Şahabettin who has medical education in Paris between 1889-1893 meets Western poetry. Observation of the nature and desire of understanding the nature as a result of this observation attracts the attention in his poetry related to that concept. Our work consists of the examination of contemplative act in Cenab Şahâbeddin’s poetry

Anahtar Kelimeler

Cenâb Şahâbeddin, Immanuel Kant, Contemplation, Poetry

Kaynakça

• Akay, Hasan (1998), Cenab Şahâbeddin’in Şiirleri Üzerinde Stilistik Bir Araştırma, Kitabevi Yay., İstanbul.
• Burke, Edmund (2008), Yüce ve Güzel Kavramlarının Kaynağı Hakkında Felsefi Bir Soruşturma, Çev: M. Barış Gümüşbaş, Bilge Su Yayınları, Ankara.
• Celements, Arthur L. (1990), Poetry of Contemplation, John Donne, George Herbert, Henry Vaughan and The Modern Period, State Universitiy of New York Press, Albany.
• Cenab Şahâbeddin (2015), Bütün Şiirleri, Haz. Mehmet Kaplan-İnci Enginün, Birol Emil, Necat Birinci, Abdullah Uçman, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Eagleton, Terry (2010), Estetiğin İdeolojisi, Çev: B. Gözkan, H. Hünler,T.Armaner vd., Doruk Yayınları: İstanbul
• Fowlie, Wallace (1990), Poem&Symbol A Brief History of French Symbolism, The Pennsyilvania State University Press, Printed in the United States of America.
• Göçgün, Önder (1987), Ziyâ Paşa’nın Hayatı, Eserleri, Edebî Şahsiyeti ve Bütün Şiirleri, KTB Yay., Ankara.
• Immanuel Kant (1984), Critique of Judgment, Translated by: Werner S. Pluhar, Hackett Publishing Company, Indianapolis / Cambridge.
• Immanuel Kant (2010), Güzellik ve Yücelik Duyguları Üzerine Gözlemler, Çev: Ahmet Fethi, Hil Yayınları: İstanbul.
• İbrahim Şinasî (2005), Bütün Eserleri, Haz: İ.Parlatır-N.Çetin, Kitabevi Yay., Ankara.
• Jimenes, Marc (2008), Estetik Nedir?, Çev: Aytekin Karaçoban, Doruk Yayınları: İstanbul.
• Karabulut, Mustafa (2013), Cenap Şahabettin’in Şiiri, Kesit Yayınları, Ankara.
• Lichthmann, Maria R. (1989), The Contemplative Poetry of Gerard Manley Hopkins, Princeton University Press, Princeton, New Jersey.
• Muallim Nâci (2006), Lûgat-ı Nâci, Çağrı Yayınları, İstanbul.
• Şemseddin Sami (t.y.), Kâmûs-i Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul.
• Tarakçı Celâl (1993), “Cenâb Şehâbeddin”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, TDV. Yayınları, İstanbul, 1993, c.7, ss.347-49.
• Tarhan, Abdülhak Hâmid (2013), Bütün Şiirleri, Haz. İnci Enginün, Dergâh Yayınları, İstanbul.
• Timuçin, Afşar (2009), Sorularla Estetik El Kitabı, Bulut Yayınları: İstanbul.
• Tunalı, İsmail (2012), Estetik, Remzi Kitabevi, İstanbul
• Uç, Himmet (2012), Bediüzzaman’ın Sanat ve Fikir Dünyası, Risale Akademi, Ankara.
• Wehr, Hans (1976). Dictionnary of Modern Written Arabic, Edited by: J.Milton Cowan, Spoken Language Services,Inc., Ithaca, New York.
• Yetkin, Suut Kemal (1947), Estetik, Bilgi Yayınevi: Ankara
• Yetkin, Suut Kemal (2007), Estetik Doktrinler, Palme Yayıncılık: Ankara.