ÇOKANLAMLI SÖZLÜKBİRİMLER ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2016, Sayı: 17, 172 - 180, 01.12.2016

Mehmet Gürlek

Öz

Sözlükler bir dilin en önemli referans kitaplarıdır ve bir sözcüğün anlamını bulabilmek için ilk bakılacak yerdir. Sözlük hazırlamadaki en önemli noktalardan biri sözlükbirimlerin belirlenmesi ve sözlüksel tanımlamanın doğru yapılmasıdır. Tanımlar soyuttan somuta, temel anlamdan yan anlama sıralanırken dikkate alınacak önemli ölçütlerden biri de kullanım sıklıktadır. Öte yandan Türkçenin genel sözlüklerine bakıldığında bir sözlükbirim içinde verilen birbirinden uzaklaşmış anlamların yer aldığı görülmektedir. Bu çalışmanın konusu tespit edilen bu tür sözlükbirimler örneğinde anlamca uzaklaşmış biçimlerin ayrı sözlükbirimlerde gösterilmesi üzerinedir. Çalışmanın veri tabanını 11. Baskı TDK Türkçe Sözlük ve Misalli Büyük Türkçe Sözlük oluşturmaktadır

Anahtar Kelimeler

Çokanlamlılık, sözlüksel belirsizlik, sözlükbirim

AN ASESSEMNT ON POLYSEMIC LEXEMES

Öz

Dictionaries are not only the most important reference books of a language, but also the first place where an unknown word is looked up. One of the fundamental point in preparing a dictionary is that to identify and define the lexemes accurately. Definitions should be done from abstract to concrete and from denotation to connotation. While achieving these, one of the criterion is the frequency of usage. In other respect, it is understood that there are separated meanings in a lexeme in Turkish general dictionaries. The topic of this study is to illustrate the forms, which are separated in terms of meaning, on different lexemes. The data base of the study is 11th edition of TDKTürkçe Sözlük ve Misalli Büyük Türkçe Sözlük

Anahtar Kelimeler

Polysemy, lexical uncertainity, lexeme

Kaynakça

• Ayverdi, İlhan. (2005), Misalli Büyük Türkçe Sözlük, Kubbealtı Yayınları, İstanbul.
• Bergenholtz, Henning, Gouws, Rufus. (2012), “Who is a Lexicographer?”, Lexicon, 42: 68-78.
• Fromkin, Victoria, Rodman, Robert. (1998), An Introduction to Language, Sixth Edition, Orlando
• Harcourt Brace College Publishers. Halliday, Michael, Yalop, Colin. (2007), Lexicology: A Short Introduction, Continuum, London.
• Jackson, Howard. (2002), Lexicography: An Introduction, USA: Routledge.
• Topaloğlu, Ahmet. (2010), Türkçede Genel ve Özel Sözlükler ile Sözlük Yazımı, Sözlük Yazımı ve Araştırmaları Uluslar Arası Sempozyumu (s. 25-29), Kubbealtı Yayınları, İstanbul.
• Türk Dil Kurumu (2011), Türkçe Sözlük (11. Baskı), TDK Yayınları, Ankara.
• Uçar, Aygül. (2009), Türkçe Eylemlerde Çokanlamlılık: Uygunluk Kuramı Çerçevesinde Bir
• Çözümleme, Ankara, [Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü]. Wiegand, Herbert. (1988), “Was eigentlich ist Fachlexikographie?” Mit Hinweisen zum Verhältnis von sprachlichem und enzyklopädischem Wissen.
• Zgusta, Ladislav. (1971), Manual of Lexicography, The Hague, Mouton.