OSMANLI DÖNEMİNDE KIBRIS’TA BASININ YERİ

Yıl 2019, Sayı: 22, 281 - 294, 01.06.2019

Osman Türk

Öz

Tarihin müsveddesi, basın kavramı için vurgulanmıştır. Basın, ifadeyi açıklama özgürlüğü ile haberlerin düşünce ve kanaatlerin izne, sansüre ve baskıya tabi olmaksızın kitle iletişim araçları yoluyla serbestçe yayılabilmesi olarak tanımlanabilir. Belli süreçler içerisinde toplum tarafından gerçekleşen ve kabul edilen haberlerin, düşünce ve kanaatlerin radyo, televizyon ve sosyal medya gibi kitle iletişim araçları ile birlikte yayılabilmesi sonucundan hepsini içeren bir üst kavram olarak “iletişim özgürlüğü” tabiri doğrultusunda tercih edilmiştir. Basının insanoğlu üzerinde gittikçe artan gücü, hem bireylerin düşüncesini açıklanmasında hem de devletletlerin siyasi otoriteyi sağlamada bir araç olarak kullanıldığı görülmektedir. Osmanlı döneminde basın hayatı nasıl başlamış ve hangi evrelerden geçerek ilerleme kaydetmiştir. Bu çalışmada, basın hakkında genel bilgiler verildikten sonra genelde Osmanlı Devleti, özelde de Kıbrıs’ta basın hayatı ile ilgili yaşanan olaylar ele alınmıştır. Böylelikle Kıbrıs’taki basın hayatının Osmanlı Devleti’ndeki basın hayatı içerisindeki yeri ve önemi üzerine tespitler yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Basın, Kıbrıs’ta Basın, Gazetecilik, Tarih, Basının Etkisi

PRESS PLACE IN CYPRUS IN THE OTTOMAN PERIOD

Öz

The manuscript of history is emphasized for the press concept. Press; freedom of expression, and the fact that news can be freely distributed through mass media without being subject to permission, censorship or pressure. It has been preferred as en freedom of communication ve as a supreme concept that includes all of the news, opinions and convictions that are realized and accepted by the society in a certain process together with mass media such as radio, television and social media. The increasing power of the press on human beings seems to be used both as a means of explaining individuals' ideas and as a tool for the statehood to provide political authority. During the Ottoman period, how the press began and progressed through stages. In this study, after giving general information about the press, the events in the Ottoman Empire and especially in Cyprus were discussed. Thus, the place and importance of the press life in Cyprus in the press life in the Ottoman Empire were determined

Anahtar Kelimeler

Press, Press in Cyprus, Journalism, History, Impact of the Press

Kaynakça

• Altay, M., H. (1969).Kıbrıs’ta Rumlaştırma Hareketleri. Lefkoşa: Milli Arşiv Yayınları.
• Dedeçay, S., S. (1989). Kıbrısta Enformasyon veya Yazılı ve Sözlü Basın (6.Basım). Lefkoşa: Lefkoşa Özel Türk Üniversitesi Yayınları.
• Fedai, H. (2005). Bir Değinme: Doğru Yol ve Söz Gazeteleri-Kıbrıs Türk Kültürü Makaleleri-1. Lefkoşa: Samtay Vakfı Yayınları.
• Gürkan, N. (1998). Türkiye’de Demokrasiye Geçişte Basın (1945-1950). İstanbul: İletişim Yayınları.
• İnugur, M., N. (1993).Basın ve Yayın Tarihi. İstanbul: Der Yayınları.
• Kabacalı, A. (2000). Başlangıcından Günümüze Türkiye’de Matbaa Basın ve Yayın. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Karakartal, O. (24 Aralık 2013).Kıbrıs’ta Basın.Kıbrıs Gazetesi. 2.
• Keser, U. (2009). I. Uluslararası Kıbrıs Sempozyumu. Ankara: Kıbrıs Türk Kültür Derneği Yayınları.
• Kologlu, O. (1993). Türk Basını, Kuvayi Milliye’den Günümüze. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Konur, İ. (1938). Kıbrıs Türkleri. İstanbul: Remzi Kitabevi. Kurdakul, N. (2000).
• Tanzimat Dönemi Basınında Siyasal ve Anayasal Fikir
• Hareketleri.Ankara: KTB Yayınları.
• Mert, Ö. (2002). Osmanlı Belgelerine Göre Bir Kıbrıs Gazetesi: Zaman. İstanbul Üniversitesi Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları Dergisi (4), 67-88. 16 Mart 2014 tarihinde journals.istanbul.edu.tr/iuydta/article/download/.../1023018487 adresinden alınmıştır.
• Oral, F., S. (1968). Türk Basın Tarihi. Ankara: Yedi Adım Yayınları.
• Özkorkut, Ü., N. (2002). Basın Özgürlüğü ve Osmanlı Devleti’ndeki Görünümü.Ankara Üniversitesi C:/Users/GAU.RECEPTION02/Downloads/1709.pdf adresinden alınmıştır. Fakültesi Dergisi, 3(51), (65-84). 10 Mart 2014 tarihinde
• Özoran, B., R. (1987). Anadolu Kurtuluş Yıllarında Kıbrıs Türk Toplumu.X. Türk Tarih Kongresi 4(7).16 Mart 2014 tarihinde www ttk.gov.tr/ index.php?Page= Yayinlar& Kitap No=672 adresinden alınmıştır.
• Remzi, M. (17 Ağustos 1933).Kıbrıs’ta Gazetenin Tarihçesi.Söz Gazetesi, 3 (602).
• Savaş, M. (1998).İkinci Meşruyet Dönemi’nde İttihat ve Terakki ve Basın.Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi 1(3), 1-24. 12 Mart 2014 tarihinde http:// turkoloji.cu. edu. Tr /GENEL/ mevhibe _savas _ikinci _mesrutiyet_donemi_ ittihat_terakki_ve_ basin .pdf adresinden alınmıştır.
• Topuz, H. (1996). 100 Sorudan Başlangıçtan Bugüne Türk Basın Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Turan, O. (2010). Tarihten Günümüze Kıbrıs Türk Basını.Yayınlanmamış yüksek lisans tezi.Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkelerive İnkilap Tarihi Enstitüsü.Erzurum.
• Ünlü, C. (1975). Kıbrıs’ta Basın Olayı (1878-1981). Lefkoşa: Basın Yayınevi.
• Yürek, M., D. (2000).Kibris Türk Basını ve Türkiye Hükümetleri (Osmanlı Dönemi–1878- 1910).Atatürk Yolu Dergisi, 25 (26), (119-134). 11 Mart 2014 tarihinde http:// dergiler.ankara. edu.tr /dergiler/45/801/10223.pdf adresinden alınmıştır.