NATURE AND BOUNDARIES OF POETİKA IN ARISTOTELES

Yıl 2013, Sayı: 4, 195 - 214, 01.12.2013

Emir H Ülger

Öz

In Aristoteles, the nature of artistic creativity stems from the desire of
‘’understanding and knowing’’. Art and artistic creativity develops thanks
to possibility of technique and thought and thus become perfect. In this
production, an existing truth emerges. Like all the existents, work of art
is based on ‘’matter and form’’. Every work of art is also the conveyor of
thought, as a ‘’form’’ that is taken by a particular material. In a work of art,
there is the contribution of human creativity and thought to the nature.
According to the theory of Poetika, art is the activity of mentally recreating
an art work in accordance with its internal rules, by reshaping the existent
materials. So, in addition to intellectual content, epistemological nature of
art also arises. Although art theory of Aristoteles originally depended on
Mimesis theory of Plato, it became subjected to change structurally. Therefore,
art theory of Aristoteles progresses at a completely different point,
and eventually reaches an extremely advanced artistic conception and artistic
categories in terms of its beginning point, changing boundary frame
of Plato’s Mimesis theory.

Anahtar Kelimeler

Aristoteles, Philosohy of Art, Poetika, Mimesıs, Aesthte

ARİSTOTELES’TE POETİKANIN DOĞASI VE SINIRLARI

Öz

Aristoteles’te sanatsal yaratmanın doğası, insanın “anlama ve bilme” arzusundan kaynaklanır. Sanat ve sanatsal yaratı, tekniğin olanağı ve düşünce sayesinde gelişerek, yetkinleşir. Bu üretimde, varlıksal bir hakikat açığa çıkar. Bütün var olanlar gibi sanat eseri de “madde ve form”a dayanır. Her sanat eseri, belirli bir materyalin almış olduğu bir “form” olarak düşüncenin de taşıyıcısıdır. Sanat eserinde, insan düşüncesinin ve yaratıcılığının doğaya bir katkısı söz konusudur. Poetika kuramına göre sanat, var olan malzemeye yeniden şekil vererek, onu kendi iç yasalarına göre akılsal olarak yeniden yaratma etkinliğidir. Böylece, sanatın entellektüel içerik yanında epistemolojik yapısı da ortaya çıkar. Aristoteles sanat kuramı, köken olarak Platon’un Mimesis kuramına dayansa da yapısal olarak değişime uğratılır. Böylece Aristoteles’in sanat kuramı, çok farklı bir noktada ilerler ve en sonunda gelmiş olduğu yer açısından son derece ileri bir sanatsal üretim kavrayışına ve sanatsal kategorilere ulaşarak Platon’un Mimesis Kuramı’nın sınır çerçevesini değişime uğratır

Anahtar Kelimeler

Aristoteles, Sanat Felsefesi, Poetika, Mimesis, Estetik

Kaynakça

• Adorno. T.W. (2007). Philosophy of Modern Music. (translated by A.Mitchell& V.Blomster). Oxford University Press. Newyork.
• Aristoteles. (1996). Metafi zik. (çev. Ahmet Arslan). 2. Baskı. İstanbul: Sosyal Yayın- ları.
• Aristoteles. (2007). Poetika. (çev. İsmail Tunalı). Ankara: Remzi Kitabevi.
• Aristoteles. (2005). Fizik. (çev. Saffet Babür). İstanbul. YKY.
• Aristoteles. (1998). Nikamakhos’a Etik. (Çev. Saffet Babür). Ankara- Ayraç Yayınevi.
• Aristoteles. (1993). Politika. (çev. Mete Tunçay). İstanbul. Remzi Yayınevi.
• Aristoteles. (2005). Fizik. (çev. Saffet Babür). İstanbul YKY.
• Aristoteles. (2000). Rhetorik. (çev. M.H. Doğan). İstanbul. Cogito.
• Barnes. J. (2002). Aristoteles. (çev. B.Öcal Altın). İstanbul. Altın Kitap Yayınları.
• İhsan. T. (1993). Sanat Felsefesi. İzmir:Üniversite Kitaevi.
• Kagan. M. (1982). Estetik. (çev. Aziz Çalışlar). Ankara:İmge Yayınları.
• Lenoir. B. (2005). Sanat Yapıtı. (çev. Aykut Derman). İstanbul. YKY
• Nietzcshe. F.W. (1995).The Birth of Tragedy. (Transleted by C.P.Fadiman). Newyork- London Dover Publications.
• Moran. B. (1985). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul. Cem Yayınları.
• Platon. (2001). Timaios. (çev. Erol Güney- Lütfi Ay). İstanbul. Sosyal Yayınları.
• Platon. (2000). Şölen. (çev. Cenap Kaya). İstanbul. Sosyal Yayınları.
• Platon. (2005). Devlet. (çev. Sebahattin Eyüboğlu-M. Ali Cimcoz). İstanbul. 9. Baskı. Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Platon. (1987). The Republic. Second Editıon UK. London. Penguin Classics.
• Schaeffer. J.M. (2000). Art Of the Modern Age. translated by Steven Rendall. New French Thought. Princeton UK.
• Tunalı. İsmail. (1983). Grek Estetiği. İstanbul. Remzi Kitabevi.
• Tunalı. İsmail. (2002). Sanat Ontolojisi. İstanbul. İnkılap Yay.
• Tunalı. İsmail. (2007). Estetik. 10 Baskı. İstanbul. Remzi Kitabevi.
• Tunalı. İsmail. (2009). Tasarım Felsefesi. 3 Baskı. İstanbul. Yem Yayınları.
• Whitehead. A.N.(1975). Science and Modern World. Fontana Books. London. Camb- ridge Unv.Press.
• Wagner. R. (1994). Religion and Art. (Transleted by W.Aston Ellıs) USA. University of Nebraska Press.
• Wagner. R. (1995). Opera and Drama (Translated by W.A.Ellis) Usa. University of Nebraska Press.