Ahmed Zihnî Efendi’s Book Named Hendese-i Halliyye

Yıl 2016, Sayı: 10, 79 - 100, 01.12.2016

Semiha Betül Takıcak

Öz

One of the first analytic geometry books of the Ottomans is Hendese-i Halliyye which was written by Ahmed Zihnî Efendi. This article is about the content of Hendese-i Halliyye. Also, Hendese-i Halliyye is compared with today’s analytic geometry books and other analytic geometry books in Ottoman Turkish in terms of handling of issues and terminology used

Anahtar Kelimeler

Analytic geometry in the Ottomans, Ahmed Zihnî Efendi, history of analytic geometry

Ahmed Zihnî Efendi’nin Hendese-i Halliyye Adlı Eseri

Öz

Osmanlılar’da kaleme alınmış ilk analitik geometri kitaplarından biri, Ahmed Zihnî Efendi’nin Hendese-i Halliyye adlı eseridir. Bu makalede, Hendese-i Halliyye’nin içeriği ortaya konulacaktır. Ayrıca Hendese-i Halliyye, günümüzdeki ve Osmanlıca yazılan diğer analitik geometri kitapları ile konuların işlenişi ve kullanılan terminoloji açısından karşılaştırılacaktır

Anahtar Kelimeler

Osmanlılar’da analitik geometri, Ahmed Zihnî Efendi, analitik geometri tarihi

Kaynakça

• Çoker, D., & Karaçay, T. (1983). Matematik Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kuru- mu Yayınları-Seviç Basımevi.
• Ahmed Zihnî, b. (1. baskı 1310/1892). Hendese-i Halliye. İstanbul: Mühendishâne-i Berrî-i Hümayun Matbaası.
• Ahmed Zihnî, b. (2. baskı 1317/1900). Hendese-i Halliyye. İstanbul: Mühendishâne-i Berrî-i Hümayun Matbaası.
• Başhoca, İ. E. (1258/1842). Mecmûa-i Ulûm-ı Riyâziye (Cilt 2). Mısır: Bulak Matbaası.
• Balcı, M. (2012). Analitik Geometri. İstanbul: Sürat.
• Baykal Yelli, B., & Kişi, E. (2015). İlköğretim Matematik 8. Sınıf Ders Kitabı. Ankara: MEB.
• Bocher, H. (1915). Plane Analytic Geometry. Newyork: Henry Holt and Company.
• Bursalı Mehmet, T. (1342/1926). Osmanlı Müellifleri c.3. İstanbul: Matbaa-ı Amire.
• Devellioğlu, F. (2012). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitapevi.
• Erim, K. (1935). Hendese-i Tahlîliyye. Karafakı: (El yazması).
• Esad, M. (1315h). Mir'at-ı Mekteb-i Harbiye. İstanbul: Artin Asaduryan Matbaası.
• Hacısalihoğlu, H. H., Hacıyev, A., Kalantarov, V., & Sabuncuoğlu, A. (2009). Matematik Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Hasan Tahsin. (1310/1892). Muhtıra-ı Riyaziye. İstanbul: Artin Asaduryan Matbaası.
• İbrahim Edhem, P. (Abdülhamid devrinde istinsah edilmiştir, 19. yy). Hendese-i Halliyye. (Rik'a ile yazma eser).
• İhsanoğlu, E., Şeşen, R., & İzgi, C. (1999). Osmanlı Matematik Literatürü Tarihi (OMLT). İstanbul: IRCICA.
• İhsanoğlu, E., Şeşen, R., Bekar, S., Gündüz, G., & Bulut, V. (2011). Osmanlı Bilim Lite- ratürü Tarihi Zeylleri c. 2. İstanbul: IRCICA.
• Lawrence, J. D. (1972). A Catalog of Special Plane Curves. Newyork: Dover.
• Lockwood, E. H. (1963). A Book Of Curves. Cambridge: Cambridge At The University Press.
• Mehmed Fikri. (1320/1902). Hendese-i Halliyye. İstanbul: Mühendishâne-i Berrî-i Hümâyûn Matbası.
• Nazmi, A., & Hilmi. (1933). Hendese Dersleri. İstanbul: Devlet Matbaası.
• Siceloff, L. P., Wentworth, G., & Smith, D. (1922). Analytic Geometry. USA: Ginn and Company.
• Şükrü Bey (Sayan). (1331/1915). Hendese-i Tahlîliyye. İstanbul: Matbaa-i Amire.
• Tezer, C. (2010). Vidinli Hüseyin Tevfik Paşa. Türk Matematikçileri: A. Sinan Sertöz Home Page: http://sertoz.bilkent.edu.tr/turk/VIDINLI.pdf adresinden alındı
• Tezer, C. (2012). "Başhoca İshak Efendi ve Mecmu‘a-yı ‘Ulûm-ı Riyâziye". Dört Öğe Yıl 1 Sayı 2, 67-106.
• Thomas, J. (2005). Thomas' Calculus 11. baskı. USA: Pearson Education.
• Tuncer, T. (1995). Matematik Sözlüğü. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Dö- ner Sermaye İşletmesi Prof. Dr. Nasım Terzioğlu Basım Atölyesi.
• Vasıf, M. (1315/1897). Hendese-i Halliye-i Musattaha ve Kutû'-i Mahrûtiye. İstanbul: Mahmud Bey Matbaası.
• Yanyalı M. Esad, B. P. (1316/1898). Mebâhis-i Riyâziye. İstanbul: Mekteb-i Fünûn-u Harbiye Matbaası.