PARA POLİTİKASI KARARLARININ FİNANS SEKTÖRÜ ŞİRKETLERİNİN PAY PERFORMANSINA ETKİSİ

Yıl 2024, Sayı: 14, 36 - 51, 31.12.2024

Sercan Taşci , Nasıf Özkan

https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1526821

Öz

Bu çalışmada Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun 25 Temmuz 2019 tarihinde 1 haftalık repo faiz oranını (politika faizi) yüzde 24’ten yüzde 19,75’e indirilmesi kararının Borsa İstanbul Mali Endeksi (XUMAL) içinde yer alan banka ve aracı kurumların pay getirileri üzerindeki etkileri olay çalışması yöntemi ile incelenmiştir. Bu amaçla banka ve aracı kurumların 15.01.2019 – 28.08.2019 tarihli pay kapanış fiyatları veri olarak kullanılmış ve faiz indirim kararı sonucu oluşan getiri değişimleri araştırılmıştır. Çalışmada, açıklamanın yapıldığı gün olay günü olarak kabul edilerek “-21, +21”, “-14, +14”, “-7, +7” aralıkları için olay penceresi oluşturulmuş ve paylara ilişkin anormal getiriler (AR), ortalama anormal getiriler (AAR) ve kümülatif ortalama anormal getiriler (CAAR) hesaplanarak yorumlanmıştır. Analiz sonuçlarına göre faiz indirimi kararından bankaların pay performansının negatif etkilendiği, aracı kurumların pay performansının ise pozitif etkilendiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Olay çalışması, Anormal getiri, Bankalar, Aracı kurumlar, Borsa İstanbul

THE IMPACT OF THE JULY 25, 2019, MONETARY POLICY DECISION ON THE STOCK PERFORMANCE OF FINANCIAL SECTOR COMPANIES ABSTRACT

Öz

In this study, we examined the effects of the decision of the Monetary Policy Committee of the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) to reduce the one-week repo interest rate (policy rate) from 24 percent to 19.75 percent on the stock returns of banks and intermediary institutions included in the Borsa Istanbul Financial Index (XUMAL) using event study method. For this purpose, we used the stock closing prices of banks and intermediary institutions from 15.01.2019 to 28.08.2019 as data and investigated the return changes resulting from the interest rate cut decision. In the study, we considered the announcement day as the event day and created event windows for "-21, +21", "-14, +14", and "-7, +7" intervals. Then, we calculated abnormal returns (AR), average abnormal returns (AAR), and cumulative average abnormal returns (CAAR) and interpreted for the stocks. According to the results of the analysis, we observed that bank stock performances were negatively affected by the interest rate cut decision, while intermediary institutions' stock performances were positively affected.

Anahtar Kelimeler

Event study, Abnormal returns, Banks, Intermediary institutions, Borsa İstanbul

Kaynakça

• Akay, H. K. ve Nargeleçekenler. M. (2009). Para politikası şokları hisse senedi fiyatlarını etkiler mi? Türkiye örneği. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27(2), 129-152.
• Aksu, M. ve Sakarya, Ş. (2016). Hisse senetlerinin varantlara dayanak varlık oluşunun hisse senedi getirileri üzerindeki etkisi: olay çalışması yöntemi ile BİST’te bir uygulama. The Journal of Social Sciences Institute, 19(1), 21-37
• Azizov, M. (2012). Para politikası araçlarının ekonomiyi yönlendirmede kullanılması: Azerbaycan örneği. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 63-73.
• Aytekin, S., Abdioğlu, N. ve Sezgin, A. (2021). BİST pay piyasasında açığa satış yasağı ve COVID-19 düzenlemelerinin piyasa etkinliği üzerindeki etkisi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(4), 2433-2448.
• Belke, M., & Unal, E. A. (2017). Determinants of bank profitability: Evidence from listed and non-listed banks in Turkey. Journal of Economics Finance and Accounting, 4(4), 404-416.
• Bernanke, B. S. & Kuttner, K. N. (2005). What explains the stock market's reaction to federal reserve policy? The Journal of finance, 60(3), 1221-1257.
• Bowman, R. G. (1983). Understanding and conducting event studies. Journal of Business Finance & Accounting, 10(4), 561-584.
• Cook, T. ve Hahn, T. (1989). The effect of changes in the federal funds rate target on market interest rates in the 1970s. Journal of Monetary Economics, 24(3), 331-351.
• Çağlav, E. D. (2014). Para politikası araçlarının etkinliği çerçevesinde Türkiye’deki para politikası uygulamaları 1990-2012 (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Danacı, M. C., Şit, M. ve Şit, A. (2018). Politika faiz oranının bankaların karlılıkları üzerine etkisi: Türkiye örneği. Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16), 332-348.
• de Mendonça, H. F., & da Silva, R. B. (2018). Effect of banking and macroeconomic variables on systemic risk: An application of ΔCOVAR for an emerging economy. The North American Journal of Economics and finance, 43, 141-157.
• Deniz, İ. (2021). Türkiye’de bankacılık sektörünün karlılığını belirleyen faktörler: konvansiyonel ve katılım bankaları üzerine karşılaştırmalı bir analiz (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
• Duran, M., Özlü, P. ve Ünalmış, D. (2010). TCMB faiz kararlarının hisse senedi piyasaları üzerine etkisi. Central Bank Review, 10(2), 23-30.
• Ehrmann, M. & Fratzscher, M. (2004). Taking stock: Monetary policy transmission to equity markets. Journal of Money, Credit and Banking, 20, 719-737.
• Ercan, S. ve Haykır, Ö. (2022). Birleşme ve satın alma haberlerinin borsa getirisi üzerine etkisi: 2005-2017 Borsa İstanbul örneği. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 7(3), 626-645.
• Fair, R. C. (2006). Events that shook the market. The Journal of Business 75(2), 713-731.
• George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference (1st ed.). London: Pearson.
• Gökalp, B. T. (2016). Para politikası kararlarının hisse senetlerinin fiyatları üzerindeki etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(4), 1379-1396.
• Kahraman, İ. K. (2016). İlk halka arzda düşük fiyatlama olgusu ve Borsa İstanbul’da düşük fiyatlamanın belirleyicileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli Karan, M. (2004). Yatırım analizi ve portföy yönetimi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Khan, W. A., & Sattar, A. (2014). Impact of interest rate changes on the profitability of four major commercial banks in Pakistan. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 4(1), 142-155.
• Lastrapes, W. D. (1998). The dynamic effects of money: combining short-run and long-run identifying restrictions using Bayesian techniques. Review of Economics and Statistics, 80(4), 588-599.
• Otsubo, K. P. (2019). The effects of unconventional monetary policy in Japan: New evidence from Time-varying parameter VAR analysis. The Singapore Economic Review, 68(02), 609-628.
• Rigobon, R. & Brian, S. (2004). The impact of monetary policy on asset prices. Journal of Monetary Economics, 51(8), 1553-1575.
• Sarıtaş, H., Uyar Kangallı, S. G. ve Gökçe, A. (2016). Banka karlılığı ile finansal oranlar ve makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkilerin sistem dinamik panel veri modeli ile analizi: Türkiye araştırması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 87-108.
• Sağım, K. ve Reis, Ş. G. (2020). Bağımsız denetim görüşünün hisse senedi getirileri üzerine etkisi: Borsa İstanbul uygulaması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 15(2), 649-662
• Şerefoğlu, Ş. (2014). Para politikası kararlarının hisse senedi piyasası üzerine etkisi BIST-100 endeksine ilişkin ampirik bulgular (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Tezcan, S. (2009). Faiz oranlarının hisse senedi getirileri üzerindeki etkisi ve İMKB’de bir uygulama (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Türgüt, C. ve Çetenak, Ö. Ö. (2020). TCMB faiz oranı kararlarının banka hisse senedi getirileri üzerine etkisi: 13 Eylül 2018 tarihli açıklama örneği. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 63-72.