ÇOK DEĞİŞKENLİ İSTATİSTİKLERLE TÜKETİCİLERİN SIVI YAĞ AMBALAJ TERCİHLERİNE GÖRE BÖLÜMLENDİRİLMESİ

Yıl 2012, Sayı: 32, - , 20.06.2015

Zeki Yıldız Veysel Yılmaz Fisun Kaşkır , Metin Baş

Öz

Packaging allows a consumer to reach a product in the most economical way and provides an ease of storage, packaging the information carried by the consumer choice and ease of use. Continuing the process of development together with the that of industrialization, the packaging would be made in order to protect the products, but now, it is mostly made as a marketing tool. The purpose of this study is to determine the clusters formed according to the preferences of oil consumers and to find out the demographic characteristics of consumers in each cluster. For this purpose, first, exploratory factor analysis, then cluster analysis using factor scores and finally the discriminant analysis were applied to determine segmentation consistency after cluster analysis results, it was concluded from the analyses done that consumers can be classified as conscious consumers, habitual consumers, easily affected consumers

Anahtar Kelimeler

-

ÇOK DEĞİŞKENLİ İSTATİSTİKLERLE TÜKETİCİLERİN SIVI YAĞ AMBALAJ TERCİHLERİNE GÖRE BÖLÜMLENDİRİLMESİ

Öz

Ambalaj, ürünün tüketiciye en ekonomik yolla ulaşmasını sağlar, depolama kolaylığı yaratır, taşıdığı bilgilerle tüketiciye seçim ve kullanım kolaylığı sağlar. Endüstrileşme süreci ile birlikte gelişimini sürdüren ambalaj, geçmişte yalnızca ürünü koruma amacı ile hazırlanırken, günümüzde daha çok ürünü pazarlama aracı olarak düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, sıvı yağ tüketicilerinin ambalaj tercihlerine göre oluşturdukları kümelerin belirlenmesi ve her bir kümeye ait tüketicilerin demografik özelliklerinin tespit edilmesidir. Bu amaç doğrultusunda ilk önce, açıklayıcı faktör analizi, daha sonra bulunan faktör skorları yardımıyla kümeleme analizi ve son olarak da kümeleme analizi sonucundaki sınıflandırmanın tutarlılığını belirlemek için diskriminant analizi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucu sıvı yağ pazarında bulunan tüketicilerin bilinçli tüketiciler, ambalajın pratik ve kolay kullanımlı olmasına dikkat eden tüketiciler ve görselliğe duyarlı kolay etkilenen tüketiciler olarak üç bölüme ayrılabileceği sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Sıvı Yağ Tercihi, Faktör, Kümeleme ve Diskriminant Analizi, Bölümlendirme

Kaynakça

• ALBAYRAK, A. S., (2006).Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, 1. Baskı, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti, Ankara.
• AYGÜN, E. (2007). Ambalajın Tüketici Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi: Gıda Maddeleri Üzerinde Bir Araştırma, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi ve Pazarlama Bilim Dalı.
• CENGİZ, E. (2008). Bankalarda Hizmetlerden Beklenen Fayda Kriterine Göre Pazar Bölümlendirme: Trabzon Örneği, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 32( 2), 351-363.
• ÇINAR, R. ve ÖZER, S. (1999). Gıda Ürünlerinde Etiketleme Üniversite Öğrencilerinin Tutumları Üzerine Bir Araştırma, Pazarlama Dünyası Dergisi, 13(74), 12-17.
• ÇİNPOLAT, C. (2006). Tüketicilerin Besin Etiketleri Üzerindeki Bilgilere İlişkin Tutum Ve Davranışlarının Belirlenmesi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ev Ekonomisi (Beslenme Bilimleri) Anabilim Dalı, Ankara.
• GÖBEL, Ü. (2008). Tüketicilerin Satın Alma Kararında Ambalajın Etkisi Ve Bir Uygulama, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Bolu.
• GÖNEN, E. ve ÖZMETE, E. (2007). Tüketicilerin Gıda Ve İçecek Ambalajlarında Materyal, Büyüklük Ve Renk Tercihleri, Pazarlama Dünyası Dergisi, 21(3), 53-57.
• İNAN, İ. H., AZABAĞAOĞLU, M. Ö., GAYTANCIOĞLU, O. ve UNAKITAN G., (2003). Tüketicilerin Bitkisel Sıvıyağ Ve Margarin Satın Alma Davranışlarının Analizi, Türkiye I. Yağlı Tohumlar, Bitkisel Yağlar Ve Teknolojileri Sempozyumu Bildirileri (22/23 MAYIS 2003), İstanbul, AĞUSTOS 2003, 108-113.
• KOYUNCU, K., (2007). Marka Ve Ambalajın Tüketici Satın Alma Davranışları Üzerine Etkisi, Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Üretim Yönetimi Ve Pazarlama Bilim Dalı, Niğde.
• KURTULDU, H. S., (2001). Meşrubat Satın Alımında Tüketicilerin Önem Verdikleri Rasyonel Faktörler Ve Bu Faktörlerin Demografik Değişkenlerle İlişkileri, Pazarlama Dünyası Dergisi, 15(86), 42-44.
• KURTULUŞ, K., (2006). Pazarlama Araştırmaları, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• KÜÇÜK, O., (2002). Tüketici satın alma davranışında ambalajın rolü: Bayburt meslek yüksek okulunda bir uygulama, Pazarlama Dünyası Dergisi, 16(92), 24-31.
• MOURALI, M., LARROCHE, M. ve PONS, F., (2005). Antecendents of Consumer Relative Preference for Interpersonal Information Sources in Pre-Purchase Search. Journal of Consumer Behaviour, 4(5), 307- 318.
• NAKIBOĞLU, B., (2007). Tüketimin Çevreci Boyutu: Çevreci Tutum Ve Davranışlara Göre Pazar Bölümlemesi, Ç. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 423-438.
• NAKİP, M., (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS destekli) Uygulamalar, Seçkin Yayınları, Ankara.
• ODABAŞI, Y. ve BARIŞ, G., (2002). Tüketici Davranışı, 9. Baskı, MediaCat Yayınları, İstanbul.
• ÖZDAMAR, K. (2004). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi–2 (Çok Değişkenli Analizler), Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• ÖZTEKİN, Ö. E., (2006). Tekirdağ İlinde Bitkisel Yağ Ürünlerinde Tüketici Eğilimleri Ve Müşteri Memnuniyet Analizi, Trakya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Tekirdağ.
• SARIKAYA, N., SÜTÜTEMİZ, N., KONUK, F. A., (2008). Farklı Algılanan Değer Perspektifine Sahip Kişilerin Ayırt Edici Özelliklerinin İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 143-156.
• TATLIDİL, H., (1996). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, Cem Web Ofset Ltd. Şti, Ankara.
• TEZBAŞARAN, A. A., (1997). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Klavuzu, 2. Baskı, Türk Psikologlar Deneği Yayınları, Ankara.
• UZUN, N., SAĞLAM, N., (2006). Orta Öğretim Öğrencileri İçin Çevresel Tutum Ölçeği Geliştirme Ve Geçerliliği, H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240-250.
• YILMAZ, V., ÇELİK, H. E. ve KARATAŞ, M. (2007). Süt Tercihinde Ambalajın ve Ambalaj Üzerindeki Etiket Bilgilerinin Tüketici Tercihine Etkisi, Pazarlama Dünyası Dergisi, 21(4), 42-47.
• YILMAZ, V., KARPAT ÇATALBAŞ G., (2007). Kredi Kartlarına İlişkin Algının Müşteri Memnuniyeti Ve Sadakati Üzerine Etkisi, Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 44(513), 83-94.