Türkiye Mimarlar Odasının 1990-2005 Dönemi “Mimarlık Politikaları”

Yıl 2021, , 530 - 544, 29.05.2021

Hasan Tahsin Selçuk

https://doi.org/10.29130/dubited.859700

Öz

Bu çalışma, 2019 yılı Şubat ayında yayınlanan ‘Türkiye Mimarlık Politikası’ metninin, ortaya çıkma süreci öncesini, anayasal bir sivil toplum örgütünün iletişim mecrası üzerinden incelemektedir. Politika metni bir gerçeklik kavrayışıdır. Gerçeklikler toplumsal inşalardır. Bir gerçekliğin anlaşılması ve ona ilişkin eylem geliştirilmesi, gerçekliği var eden ve içinde varlık bulduğu süreç ile ilişkilendirilmesi ile mümkündür. Bu bağlamda, TMMOB Mimarlar Odası’nın incelenen dönemdeki gerçeklik kavrayışını Mimarlık dergisi yayınlarında analiz edilmiştir. Mimarlık dergisinin 1986-2005 yılları arasında yayınlanan sayıları taranarak, TMMOB Mimarlar Odası yönetimlerinin, Mimarlık dergisinde konu edilen politikaları ve bu politikalara yönelik yayınlanan metinler, dönemin politikaları olarak değerlendirilmiştir ve bu bağlamda yedi politika başlığı belirlenmiştir. İncelenen dönem gerek dünya gerekse Türkiye Mimarlığı için ekonomik, sosyal ve kültürel açılımların ortaya çıktığı ve küreselleşme, post-modern ve yapı-bozum gibi yeni kavramlar üzerinden yorumlandığı süreçleri içermektedir. Bu gelişmeler içerisinde, 1990 yılında Dünya Mimarlar Birliğinin (UIA) Montreal toplantısında, tüm üye ülkelerin kendi mimarlık politikalarını oluşturması gerektiği kararı alındı. Bu karara ilişkin TMMOB Mimarlar Odası, 2005 UIA İstanbul toplantısı sonrasında çalışmalara başladı. Bu çalışma, 2005 yılında başlayan çalışmaların 1990 yılı sonrasında ortaya konulan girişim ve süreçteki birikimi göstermek amaçlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Mimarlık Politikası,, Güncel Türkiye Mimarlığı,, Söylem Analizi

Teşekkür

Mimarlar Odası eski Genel Sekreterlerinden Mehmet Ali Özkan (Yardımoğlu) 'nu saygı ve rahmet ile anıyorum.

Kaynakça

• [1] B. Tuna, “1986 Bursa Deklarasyonu’ndan 2006’ya….,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mo.org.tr/index.cfm?sayfa=belge&sub=detail&bid=14&mid=14&tip=0&Recid=10228 Erişim Tarihi: 15.10.2019
• [2] A. Şentek, “Mimarlar Odası, “Mimarlık” ve Mimarlıkta Süreli Yayınlar,” Mimarlık, ss. 23-25, 2001
• [3] Y. Önen, “Çağdaş Mesleki Haklar, Güncel Yasal Düzenlemeler, Meslek Örgütlenmesinde Yeniden Yapılanma Tartışmaları,” Mimarlık, c. 246, ss. 10-11, 1992
• [4] Mimarlık Dergisi Yayın Kurulu, “Oda'dan Mimarlık Yasası Taslağı Hazırlama Komisyonu” Mimarlık Dergisi, c. 248, ss. 13, 1992
• [5] Forum, “Oda Yöneticileri Ne Düşünüyor?”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/341/4890.pdf Erişim Tarihi: 25.11.2020
• [6] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “Mimarlar ’Yasal Tanım’ edinme çabasında”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/351/5053.pdf, Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [7] Dosya, “Meslek Yasası Tartışmaları”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/359/5244.pdf , Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [8] A. Çelik, Güvenç, K., & Uluğ, M. “Diplomalı'lar (Kurumsal Mimarlar) Mimarlık Kültürünü Kendi Dar Alanlarına Hapsetmeli Midirler? Yasa Çalışmaları, Mimarlık Kültürünü ve Örgütlenmesini Toplumdışı ve Baskıcı Bir Alana Taşıma Gayretidir,” Mimarlık, c. 253, ss. 43-44, 1993.
• [9] M. Karaaslan, “Oda'dan,” Mimarlık dergisi, 248, ss. 12, 1992
• [10] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “Meslek Odaları Mülklerine Sahip Olabilirler, Çünkü: Odalar Birer Tüzel Kişiliktir !”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/359/9167.pdf, Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [11] A. Erim, “Ben Chicago'dayken. Mimarlık dergisi, c. 255, ss. 17, 1993
• [12] A. Kurdik, “Yapıda Denetim - Sorumluluk ve Sigorta,” Mimarlık dergisi, c. 258, ss. 11, 1994.
• [13] S. Pekin, “Yeni Meslek Düzenine Doğru Adım Adım,” Mimarlık dergisi, c. 256, ss. 30, 1994.
• [14] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “Mimarlar Odası 34. Dönem Çalışma Programının Ürünü Öncelikli Eylem Programı”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/435/6273.pdf , Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [15] A. Erkmen, “Mimarlık'tan,” Mimarlık dergisi, c. 261, ss. 3, 1995
• [16] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “Ürgüp Olağanüstü Genel Kurul 16-19 Mart 1995,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/443/6409.pdf , Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [17] S. Pekin, “Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu'ndan ve Genel Başkanlığı'ndan İstifa Ettim, Çünkü...,” Mimarlık dergisi, c. 263, ss. 7, 1995
• [18] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “TMMOB Mimarlar Odası 35. Olağan Genel Kurul”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/483/7030.pdf , Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [19] “TMMOB Mimarlar Odası Çalışma Programı Hazırlamak İçin Temel Tartışma Zeminleri”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/495/7268.pdf , Erişim Tarihi: 05.12.2020
• [20] Mimarlar Odası Yönetim kurulu, “Mimarlık 273. Sayı 56. Sayfada Yayınlanan ve Giderek Bir İmza Kampanyasına Dönüştürülen Tepkiye Dair Mimarlar Odası Yönetim Kurulu'nun Değerlendirmesi”, Mimarlık dergisi, c. 274, ss. 52-56, 1996
• [21] Mimarlık dergisi yayın kurulu, “Yeni Yayın Esaslarına İlişkin İki Açılım”, Mimarlık dergisi, c. 272, ss. 3-7, 1996
• [22] E. Omacan & M. Önal, Mimarlık Vakfı (MİV), Mimarlık dergisi, c.273, ss. 3, 1996
• [23] F. Söyler, “Mimarlar Odası 36. Dönem Genel Kurulu,” Mimarlık dergisi, c. 280, ss. 3, 1998.
• [24] A. Çelik, “Mimarlık Ortamında “Olanla Yetinme Döngüsü” Kırılmalıdır,” Mimarlık dergisi, c. 280, ss. 17-22, 1998
• [25] K. Onal, F.Söyler, O.Ekinci, “36. Dönem Genel Kurul Ardından,” Mimarlık dergisi, c. 281, ss. 3-5, 1998
• [26] H. Topal, “Bir Olağanüstü Genel Kurul Öyküsü,” Mimarlık dergisi, c. 287, ss. 10-12, 1999.
• [27] F. Söyler, “Mimarlar Odası'nda Değişim İçin Manifesto,” Mimarlık dergisi, c. 293, ss.14-20, 2000.
• [28] B. İdil, “AB Süreci Türkiye Mimarlığına Bir Çıkış Yolu Açabilir mi?”, Mimarlık dergisi, c. 293, ss. 20-21, 2000
• [29] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “Mimarlık'tan,” Mimarlık dergisi, c.294, ss. 1, 2000
• [30] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “TMMOB Mimarlar Odası 37. Genel Kurul Bildirisi,” Mimarlık dergisi, c. 293, ss. 8-9, 2000
• [31] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “Mimarlar Odası 37. Dönem Olağan Genel Kurulu Yapıldı”, Mimarlık dergisi, ss. 7, 2000
• [32] G. Tümer, “Bir Genel Kurul'dan Özel Notlar”, Mimarlık dergisi, c. 293, ss. 13-14, 2000
• [33] O. Ekinci, “Tarihi Kentler Birliği Kuruldu”, Mimarlık dergisi, c. 294, ss. 52-54, 2000
• [34] BİA Haber Merkezi, “TMMOB Mimarlar Odasında Görev Devri,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: https://bianet.org/bianet/emek/9505-tmmob-mimarlar-odasinda-gorev-devri Erişim Tarihi: 25.04.2002
• [35] M. Cengizkan, “Mimarlık'tan,” Mimarlık dergisi, c. 306, ss. 1, 2002.
• [36] F. Söyler, “Yeni Dönem Çalışmaları, Görüşler ve Öneriler”, Mimarlık dergisi, c.305, ss. 10, 2002
• [37] A. Çelik, DOSYA I: Yeni Dönem Perspektifleri’ ve R.F.Şahin, ‘DOSYA II: Örgütsel Yenilenme/ Yeniden Yapıllanmak için …”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasiankara.org/dosya/bulten-17.pdf Erişim Tarihi: 25.12.202
• [38] Y. Gürsel, “TMMOB ve Mimarlar Odası’nda 50. Yıl Bir Öz Değerlendirme Süreci Olabilir mi?”, Mimarlık, c. 320, ss. 21-23, 2004.
• [39] Mimarlık dergisi Yayın kurulu, “30 Yıl Aradan Sonra, Konut Kurultayı, Yeniden...”, Mimarlık dergisi, c. 315, ss. 4, 2004.
• [40] A. Altıner, “Türkiye'de Mimarlık var midur?”, Mimarlık dergisi, c. 306, ss. 5, 2002 [41] T. Altıner, “Medyasını Arayan Mimar, Mimarını Arayan Medya – I”, Mimarlık dergisi, c. 311, ss. ,2003
• [42] T. Altıner, Medyasını Arayan Mimar, Mimarını Arayan Medya – 2”, Mimarlık dergisi, c. 313, ss. 27, 2003
• [43] S. Kozacıoğlu, “GATS, AB, Mimarlık Eğitimi, Meslek içi Eğitim, Mimarlık Pratiği, Mimarlık Kültürü ve Diğerleri: Sorular Ve Yanıtlar,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=6&RecID=69 Erişim Tarihi: 25.11.2020
• [44] F. Söyler, “GATS, AB, Mimarlık Eğitimi, Meslek içi Eğitim, Mimarlık Pratiği, Mimarlık Kültürü ve Diğerleri: Sorular ve Yanıtlar,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=6&RecID=69 Erişim Tarihi: 25.11.2020
• [45] F. Söyler, “Neler Yapıyoruz?,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarhaber/index.cfm?sayfa=arsiv&Dergi=12&sub=Dergi&action=Show , Erişim Tarihi: 10.01.2003
• [46] Cumhuriyet Gazetesi, “Mimarlık ve Kent” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasi.org.tr/belgedocs/Cumhuriyet_EK.pdf Erişim Tarihi: 10.2004
• [47] TMMOB Mimarlar Odası, “39. Dönem Çalışma Programı,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasiankara.org/dosya/39.pdf , Erişim Tarihi: 10.05.2004
• [48] TMMOB Mimarlar Odası, “Mesleki Yeterliliklerin Düzenlenmesi ve Tanınması Hakkında Kanun Tasarısı Taslağı”, [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarhaber/index.cfm?sayfa=arsiv&Dergi=4&sub=Dergi&action=Show ve http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarhaber/index.cfm?sayfa=Arsiv&Dergi=4&Menu=15&Action=showbelge&RecID=6 , Erişim Tarihi: 10.06.2004
• [49] Mimarlar Odası Yönetim Kurulu, “Yönetim Kurulunun Yeni Dönem Çalışma Anlayışı” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarhaber/index.cfm?sayfa=Arsiv&Dergi=4&Menu=15&Action=showbelge&RecID=9 Erişim Tarihi: 08.12.2020
• [50] O.Ekinci, “Mimarlık Haber 99,” [Çevrimiçi]. Erişim Adresi: http://www.mimarlarodasi.org.tr/mimarhaber/index.cfm?sayfa=arsiv&Dergi=13&sub=Dergi&action=Show Erişim Tarihi: 10.06.2004
• [51] S. Holl, “Steven Holl,” Arredamento Mimarlık, c. 70, ss. 66-86, 1995.
• [52] A. Touraine, Demokrasi Nedir?, İstanbul, Tükiye: YKY Yayınları, ss. 123, 2007
• [53] Z. Baumann, Siyaset Arayışı, İstanbul, Türkiye: Metis Yayınları, ss. 140-162, 2000.
• [54] A. Suner, Hayalet Ev / Yeni Türk Sinemasında Aidiyet, Kimlik ve Bellek, İstanbul, Türkiye: Metis Yayınları, ss. 94-112, 2005 [55] F. Keyman , Türkiye ve Radikal Demokrasi, Alfa Basım Yayım Dağıtım, ss. 112, 2000