PERSONEL GÜÇLENDİRME ve ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA; ERZİNCAN BELEDİYESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 106 - 124, 30.06.2023

Adil Calap Merve Gamze Ulusoy

https://doi.org/10.46482/ebyuiibfdergi.1313193

Öz

Son yıllarda, işletmeler için en önemli rekabet avantajlarından biri insan kaynağıdır. İşletmeler, çalışanlarının işletmede kalmasını sağlamak ve onları geliştirerek daha verimli hale getirmek için çeşitli yatırımlar yapmaktadır. Bu yatırımlardan biri olan personel güçlendirme, çalışanların yaptıkları işlerine ve örgütlerine katkıda bulunmaları için gerekli araçları ve yetkileri almalarını sağlayarak işletmenin rekabet avantajını artırmayı hedefler. Güçlendirme, çalışanların yeteneklerini geliştirmek için eğitim, geliştirme, öğrenme ve deneyim kazanma gibi bazı fırsatlara yatırım yapmayı içerir. Bu yatırımlar; çalışanların işlerinde daha etkili olmalarını sağlamanın yanı sıra işletmenin performansını da arttırmaktadır. Genel olarak bakıldığında, çalışanların güçlendirilmesi, işletmelerin rekabet avantajını artırmak için önemli bir stratejidir. Ayrıca güçlendirme, çalışanların örgüte olan bağlılıklarını ve performanslarını artırırken, işletmenin de karlılığına katkıda bulunur. Bu çalışmada personel güçlendirme yaklaşımının örgütsel bağlılık ile ilişkisini ortaya koymak hedeflenmiştir. Bu amaçla; Erzincan Belediyesi’nde çalışan 350 personele, Spreitzer’in geliştirdiği “4 Boyutlu Personel Güçlendirme” ve Allen ve Meyer’in geliştirdiği “3 Boyutlu Örgütsel Bağlılık” ölçeklerini içeren anket çalışması uygulanmıştır. Personel güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisini incelemek için etki analizi (AMOS ile ölçüm modelinin ve yapısal modelin testi) yapılmıştır. Çalışmamızın sonuçları incelendiğinde; personel güçlendirmenin örgütsel bağlılık üzerinde anlamlı ve pozitif yönlü bir etkisi olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Personel Güçlendirme, Örgütsel bağlılık, Psikolojik Güçlendirme ve Bağlılık.

A RESEARCH ON STAFF EMPOWERMENT AND ORGANİZATİONAL COMMİTMENT; The Case Study Erzincan Municipality

Öz

In recent years, one of the most important competitive advantages for businesses is human resources. Businesses make various investments to ensure that their employees remain in the business and to make them more productive by developing them. Staff empowerment, one of these investments, aims to increase the competitive advantage of the business by providing employees with the necessary tools and authorities to contribute to their work and their organisation. Empowerment involves investing in opportunities for training, development, learning and gaining experience to improve employees' skills. These investments increase the performance of the organisation by enabling employees to be more effective in their work. As a result, employee empowerment is an important strategy to increase the competitive advantage of businesses. It increases the commitment and performance of employees to the organisation and contributes to the profitability of the business. In this study a questionnaire including "4-Dimensional Staff Empowerment" scale developed by Spreitzer and "3-Dimensional Organisational Commitment" scale developed by Allen and Meyer was applied to 350 employees working in Erzincan municipality in order to reveal the relationship between staff empowerment approach and organisational commitment. In order to examine the effect of staff empowerment on organisational commitment, effect analysis (testing the measurement model and structural model with AMOS) was performed. Staff empowerment has a significant and positive effect on organisational commitment.

Anahtar Kelimeler

Staff Empowerment, Organisational Commitment, Psychological Empowerment and Commitment.

Kaynakça

• AKAN, B.B., vd. (2017), “Personel Güçlendirme ve Örgütsel Öğrenmenin Örgütsel Yratıcılığa Etkisi: Konu İle İlgili Bir Araştırma”, Paradigma Akademi, Çanakkale.
• AKGÜN, Yunus Emre, (2015), Örgütlerde Algılanan Personel Güçlendirmenin Örgütsel Bağlılık İle İlişkisi: Bir Kamu Kurumunda Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• ARSLANTAŞ, C. Cüneyt ve DURSUN, Meral, (2008), “Etik Liderlik Davranışının Yöneticiye Duyulan Güven ve Psikolojik Güçlendirme Üzerindeki Etkisinde Etkileşim Adaletinin Dolaylı Rolü”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1); 111-128.
• BOZKURT, Öznur ve YURT, İrfan, (2013), “Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(22); 121-139.
• BYRNE, B. M., (2016), Structural Equation Modeling with AMOS, Third Edition, USA: Routledge.
• BYRNE, M. B., (2010), Structural equation modeling with AMOS, Second Edition, New Jersey, USA: Lawrence Erbaum Associates Publisher.
• CAN, A., (2018), “SPPS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi”, 6.Baskı, Pegem Akdemi, Ankara.
• COLEMAN, Henry, (1996), “Why Employee Emprowerment İs Not Just A Fad”, Leadership and Organization Development Journal, 17(4); 29-36.
• CONGER, J. A. and KANUNGO, R. N. , (1988), “The Empowerment Process: Integrating Theory and Practice”, Academy of Management Review, 13(3); 471- 482.
• ÇELEBİ, Muhammet Ali, (2009), Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Bir Araç Olarak Personel Güçlendirme, Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ÇÖL, G. (2008). “Algılanan Güçlendirmenin İşgören Performansı Üzerine Etkileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 35-46.
• DOĞAN, Selen ve DEMİRAL, Özge, (2007),“İşletmelerde Personel Güçlendirme Kültürünün Yaratılmasıyla Müşteri Memnuniyetinin Sağlanması”, Selçuk Üniversitesi Karaman İ.İ.B.F. Dergisi, 12; 282-303.
• DOLU, Banu, (2001), Bankacılık Sektöründe Çalışanların Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Tezsiz Yüksek Lisans Bitirme Projesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• ENCU, İsmail, (2020), Personel Güçlendirme Uygulamalarının Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi; Özel Sektör Üzerinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• ERDEM, H., GÖKMEN, Y. ve TÜREN, U., (2016), “Psikolojik Güçlendirme Boyutlarının İş Performansı Üzerine Etkisinde Örgütsel Bağlılığın Aracılık Rolü: Görgül Bir Araştırma”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17(2); 161-176.
• FONG, Kai Hung and ED, Snape, (2013), “Empowering Leadership, Psychological Empowerment and Employee Outcomes: Testing A Multi‐Level Mediating Model”, British Journal of Management, 26(1); 126-138.
• FORNELL, C. and LARCKER, D. F., (1981), Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error, Journal Of Marketing Research, 18(1); 39-50.
• GOMES, D., ASSEIRO, R.V. and RIBEIROSS, N. (2013), “Triggering Employee, Motivation in Adverse Organizational Contexts: “Going the Extra Mile” while Holding Hands with Uncertainty?”, Business and Management Research, 2(1), 40-55.
• GÜL, H. ve ÇÖL, G., (2004), “Personeli Güçlü Kılan Örgütsel Bir Yapı Oluşturmada Sosyal Yapısal Öncüllerin Güçlendirmeye Olan Etkileri ve Sonuçları Üzerine bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(3-4); 291-306.
• HAİR, J. F., HULT, G., TOMAS, M., RİNGLE, C. M. and SARSTEDT, M., (2014), A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM), SAGE Publications, Printed in The United States of America.
• HAİR, J. F., HULT, G., TOMAS, M., RİNGLE, C. M. and SARSTEDT, M.,(2016), A Primer on Partial Least Squares Structural Equation Modeling (PLS-SEM), SAGE Publications, Printed in The United States of America, Second Edition.
• HENKİN, A. B. ve MACHİORİ, D. M., (2002), “Empowerment and Organizational Commitment of Chiropratic Faculty”, Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics, 26(5); 277- 278.
• KARAGÖZ, Y., (2019), SPSS AMOS META Uygulamalı İstatiksel Analizler, Ankara.
• KENNEDY, Sara, HARDİKER Nicholas and STANİLAND, Karen, (2015), “Empowerment An Essential İngredient in The Clinical Environment: A Review Of The Literatüre”, Nurse Education Today, 35(3); 487-492.
• KILIÇ, Mehmet,(2015), Personel Güçlendirmenin Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• KLİNE, R. B., (2015), Principles And Practice of Structual Equation Modeling, The Guilford Press, London.
• KLİNE, R.B., (2011), Principles And Practice Of Structural Equation Modeling, (3rd Edt), New York: The Guilford Press.
• KOÇ, Rabia, (2008), Personel Güçlendirme İle Çalışanların Örgüte Bağlılığı Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı İnsan Kaynakları Yönetimi.
• KOÇAK, Daimi, (2013), Örgüt Kültürünün Personel Güçlendirme ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. KOÇEL, Tamer, (2014), İşletme Yöneticiliği, 9. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• MEYER, J. P. and ALLEN N. J.,(1991), “A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment”, Human Resources Management Review, 1(1); 61-89.
• MEYER, J.P. ve ALLEN, N.J., (1997), “Commitment İn The Workplace: Theory,Research, And Application”, Sage, Thousand Oaks, Ca.
• MEYER, John P., STANLEY, David J., HERSCOVITCH, Lynne and TOPOLNYTSKY, Laryssa, (2002), “Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization: A Meta analysis of Antecedents, Correlates, and Consequences”, Journal of Vocational Behavior, 61(20–52).
• MORROW, P.C. ve MCELROY, J.C., (1986), “Research Notes on Assessing Measures of Work Commitment”, Journal of Vocational Behaviors, 7; 139-145.
• MUJKA, Flutra, (2011), Personel Güçlendirme İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• O’BRIEN, Janice L., (2010), Structural Empowerment, Psychological Empowerment and Burnout in Registered Staff Nurses Working in Outpatient Dialysis Centers, (Supervisor: Dr. Charlotte Thomas- Hawkins) , Graduate Program in Nursing, Graduate School-Newark, Unpublished Doctoral Thesis.
• O’REİLLY, C. and CHATMAN, J., (1986), “Organizational Commitment and Psychological Attachment: The Effect of Compliance, Identification and Internalization on Prosocial Behavior”, Journal of applied psychology, 71(3); 492-499.
• OBENG, K. and UGBORO, I., (2003), “Organizational Commitment Among Public Transit Employees: An Assessment Study”, Journal of The Transportation Research Forum, 57(2); 83-98.
• OLUM, Yasin, (2004), “Modern Management Theories and Practices: A Critical Overview”, Department of Political Science and Public Administration, Kenya School of Monetary Studies, Makerere University, 16.
• PELİT, E., ÖZTÜRK, Y. ve ARSLANTÜRK, Y. (2011). The effects of employee empowerment on employee job satisfaction A study on hotels in Turkey, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(6), 784-802.
• SAKS, A.M., ASHFORTH, E. Blake and SLUSS, D.M., (2007), “Socialization Tactics, Proactive Behavior and Newcomer Learning: Integrating Socialization Models”, Journal of Vocational Behavior, 70, 447-462.
• SARACEL, N.,ÖZKARA, B., KARAKAŞ, M., ÖZDEMİR, Ş., YELKEN, R., DÜNDAR, S. Ve KARACA,Y., (2002), “Afyon İli Tüketim Analizi, Tüketici Davranışları ve Eğilimleri”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları, 27; 28.
• SARIALTIN, Hatice ve YILMAZER, Aydın,(2007), “Orta kademe Yöneticilerin Güçlendirme Algıları ve Güçlendirme Uygulamasında Üstlendikleri Roller: Adapazarı ve Kocaeli Bölgesi Otomotiv Sektör Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, (18); 1.
• SPENCER, Caroline and MCLAREN Susan, (2017), “Empowerment in Nurse Leader Groups in Middle Management: A Quantitative Comparative İnvestigation”, Journal Of Clinical Nursing, Vol. 26 (1-2); 266-279.
• SPREİTZER, Gretchen M., (1995), “Psychological Empowerment in The Workplace: Dimensions, Measurement, And Validation”, Academy Of Management Journal”, 38(5); 1442-1465.
• SULİMAN, A. and ILES, P., (2000), “Continuance Commitment Beneficial To Organizations? Commitment-Performance Relationship: A New Look”, Journal Of Managerial Psychology, 15(5), 407-426.
• SÜRGEVİL, Olca, TOLAY, Ebru ve TOPOYAN, Mert, (2013), “Yapısal Güçlendirme ve Psikolojik Güçlendirme Ölçeklerinin Geçerlilik ve Güvenilirlik Analizleri”, Journal Of Yasar University, 8(31); 5371-5391.
• ŞEN, Seda, (2020), Personel Güçlendirmenin Örgütsel Bağlılığa Etkisi ve Ankara İli Savunma Sanayi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• THERON, Crystal Jeanne, (2010), The Impact of Psychological Empowerment and Job Satisfaction on Organizational Commitment Amongst Employees in a Multinational Organization, Unpublished Master Thesis, Magister Commerci in the Department of Industrial Psychology, Faculty of Economic and Management Science, University of the Western Cape.
• THOMAS, Kenneth W. and VELTHOUSE, Betty A., (1990), “Cognitive Elements Of Empowerment: An “İnterpretive” Model Of İntrinsic Task Motivation”, Academy of Management Review, 15(4); 666-681. WILKINSON, Adrian (1998), “Empowerment: Theory and Practice, Personnel Review”, MCB University Press, 27(1); 40-56.
• YILMAZ, Ayşe Hafize, (2019), Personel Güçlendirme ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Bir Alan Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi-Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• YILMAZ, Nihal, (2019), Personel Güçlendirmenin Örgütsel Güven ve Çalışan Motivasyonuna Etkisi: Otel işletmelerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.