TÜRK SİYASİ TARİHİ’NDE JÖN TÜRK KONGRELERİ

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 4, 1 - 19, 27.09.2019

Oğuz Kaan

Öz

II. Meşrutiyet, Türkiye’nin siyasal hayatını anlamak için
önemli bir dönemi kapsamaktadır.  Ancak
meşrutiyet döneminin siyasal hayatını anlamak için devletin siyasal rejiminin
mutlakıyetten meşrutiyete geçerken hangi şartlarda geçtiği de önemli parametre
olarak göz önünde bulundurulmalıdır. II. Meşrutiyet’in tekrar yürürlüğe
girmesinde Jön Türklerin etkisi büyüktür. Jön Türkler homojen bir yapı ve
kültüre sahip olmayıp özellikle II. Abdülhamit idaresine muhalefet eden ve
özellikle Kanun-i  Esasi’nin yürürlüğe
girmesi için hareket eden farklı grup ve kültürlerden oluşmaktadır. Bu
çalışmada Jön Türklerin ortak hareket etmek maksadı ile yapmış olduğu I. ve II.
Jön Türk Kongrelerinin Türkiye’nin siyasi tarihinde yapmış olduğu etkileri
incelenmeye çalışılmıştır. 1902 yılında Paris’te yapılan  I. Jön Türk Kongresi’nin Türkiye’nin siyasi
tarihindeki en önemli etkisi, siyasi düşüncenin 
ve oluşumlarının sağ-sol diyebileceğimiz iki ana akımın ortaya çıkmasına
neden olmasıdır.  II. Jön Türk Kongresi
sonrasında ise her ne surette olursa olsun -buna askerlerin silah gücünü
kullanması ve siyasi cinayetler de dahil- amaçlarına ulaşmaktı. Bu durum da
amaçlarına ulaşan bu yapılanmalara devleti sahiplenme ve koruma duygusunu
getirmiş ve siyasi tarihimize” elitist-vesayetçi” bir anlayışın yerleşmesine
neden olmuştur.    

Anahtar Kelimeler

Jön Türkler, I. Jön Türk Kongresi, II. Jön Türk Kongresi, Meşrutiyet

Kaynakça

• KAYNAKÇAAksin, S. (1980). 100 Soruda Jön Türkler ve İttihat ve Terakki, İstanbul, Gerçek Yayınevi.Akşin, S. (1995). “The Place of the Young Turk Revolution ,in Turkish History”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, C.50, Haziran-Aralık. (s.13-29)Bayur, Y. H. (1963). Türk İnkılap Tarihi, C.I, Kısım I, İkinci Baskı, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları. Çay, A. (1986). “1876 Meşrutiyeti”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C. 4, S.1.Danişmend, İ. H. (Tarih Yok). İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, İstanbul, Türkiye Yayınevi, C.4.Durukan, K. (2004) “Prens Sabahattin ve İlm-i İçtima Liberalizmin Kökenleri”, Cumhuriyete Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, Ed. Mehmet Ö. Alkan, 6. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları. (s.143-155).Göçmen, M. (1994). İsviçre’de Jön Türk Basını ve Türk Siyasal Hayatı Üzerine Etkileri (1889-1902), Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.Hanioğlu, Ş. (1982).”Genesis of the Young Turk Revoluation of 1908”, The Journal of OttamanStudies, İstanbul. Karal, E. Z. (Tarih yok). Büyük Osmanlı Tarihi, C.V, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları.Kılıç, S. K. (1999). “1876 Osmanlı Kanun-ı Esâsisi’nin Hazırlanışı”, Osmanlı, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları, C.7. (s. 355-375).Knight, E. F. (1993). Türkiye Bir Milletin Uyanışı 1908 Devrimi, Çev. Mahzar Ersoylu, Özdemir Ofset.Kuran, A. B. (2000). İnkılap Tarihimiz ve Jöntürkler, 2. Baskı, İstanbul, Kaynak Yayınları, 2000.Kuran, A. B. (1959). Osmanlı İmparatorluğunda İnkılap Hareketleri ve Milli Mücadele, İstanbul, Çelçüt Matbaası.Lewis, B. (1991). Modern Türkiye’nin Doğuşu, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 4. Baskı.Mardin, Ş. (1992). Jöntürklerin Siyasi Fikirleri, 4. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları.Mardin, Ş. (1990). Türkiye’de Toplum ve Siyaset, Der.Mümtazer Türköne, İletişim YayınlarıOkandan, R. G. (1968). Amme Hukukumuzun Anahatları, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1968.Okumuş, E. (2003). “Tanzimat Hareketine Muhalefet”, Marife (Bilimsel Birikim), S.2, Yıl 3, Konya, Ekim. (s.83-102)Özkorkut,N. Ü. (2004). “1876 Anayasası’nın Hukuk Devleti Unsurları Açısından Osmanlı Devlet Anlayışına Getirdiği Yenilikler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.53, S.1. (s.173-184)Petrosyan, Y. A. (1974). Sovyet Gözüyle Jöntürkler, Bilgi Yayınevi, İstanbul.Petrosyan, Y. A. (2002). “1876 Anayasası ve Türk Tarihindeki Rolü”, Türkler, Ankara, Yeni Türkiye Yayınları. (s.899-908)Ramsaur, E. E. (1972). Jön Türkler 1908 İhtilali, İstanbul.Reyhan, C.(2004). “Prens Sabahattin”, Cumhuriyete Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, Ed. Mehmet Ö. Alkan, İletişim Yayınları, 6. Baskı, İstanbul. (s.146-151).Sarıca, M. (1993). Siyasi Düşünce Tarihi, 6. Baskı, İstanbul, Gerçek Yayınevi.Shidara, K. (1994). “İttihad ve Terakki mi? Terakki ve İttihad mı?”, XII. Türk Tarih Kongresi (Kongreye Sunulan Bildiriler), III. Cilt, Ankara, 12-16 Eylül 1994. (s.1189-1194).Şeref, A. (1978). Tarih Konuşmaları, Kavram Yayınları, İstanbul.Tanör, B. (1996). Osmanlı Türk Anayasal Gelişmeleri, Gözden geçirilmiş 3. Baskı, İstanbul, Afa Yayınları.Temo, İ. (1987). İbrahim Temo’nun İttihat ve Terakki Anıları, Hazırlayan, Bulut Demirbaş, İstanbul, Arba Yayınları.Topuz, H. (1973). “100 Soruda Basın Tarihi”, İstanbul, Gerçek Yayınları.Toros, T. (1978). Milliyet, 19 Şubat 1978.Tunaya, T. Z. (1998). Türkiye’de Siyasal Partiler, İletişim Yayınları, C.I, İstanbul, Genişletilmiş Baskı.Turan, İ. (1970). Osmanlı İmparatorluğunun Son Döneminde Öğrenci Siyasal Faaliyeti, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, C.29, S.1-4. (s.171-191) –Zürcher, E. J. (2004). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, 18. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları.