Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağına İlişkin Görüşlerinin ve Kullanım Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 2, 171 - 189, 31.07.2022

Fatih Kalemkuş Levent Çelik

https://doi.org/10.12984/egeefd.1080375

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin Eğitim Bilişim Ağına (EBA) ilişkin görüşlerini ve kullanım düzeylerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, tarama modeli kullanılarak altı okulda görev yapan 195 ortaöğretim öğretmeninin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri, Öğretmenlerin EBA’ya Katılım Düzeyi ve EBA Hakkındaki Görüşleri Anketi kullanılarak toplanmıştır. Araştırma sonuçlarına genel olarak bakıldığında öğretmenlerin EBA’ya ilişkin görüşlerinin olumsuz olmasa da üst düzeyde olumlu olduğu da söylenememektedir. Çünkü öğretmenler EBA’ya ilişkin öğrenmeyi destekleme, derslerin öğretim programına uygunluk ve farklı öğrenme stillerine sahip öğrencilere hitap etme bakımından olumlu görüşe sahipken dersleri için EBA içerikleri, okul internet altyapısı ve öğretmede karşılaşılabilecek güçlükleri telafi etme bakımından olumsuz görüşe sahiptirler. Ayrıca EBA’yı kullanırken öğretmenler öğrencileri araştırmaya yönlendirme, derslerde video, animasyon, simülasyon ve diğer görsellerden yararlanma imkânlarını yüksek düzeyde kullanırken EBA’daki sorulardan yararlanma, EBA’da içerik ve kaynak paylaşma imkânlarını düşük düzeyde kullanmaktadırlar. Bu sonuçlar doğrultusunda EBA içerikleri zenginleştirilmeli, okulların internet altyapısı iyileştirilmeli ve öğretmenlerin EBA kullanımları teşvik edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim Bilişim Ağı (EBA), E-içerik, FATİH Projesi, Öğretmen katılımı

Examining the Opinions and Usage Levels of Teachers Working in Secondary Education Institutions Related to Education Information Network

Öz

This study aims to determine the opinions and usage levels of teachers working in secondary schools related to Education Information Network (Eğitim Bilişim Ağı [EBA]). The study was carried out using the survey method with 195 high school teachers working in six schools. The data were collected by the Teachers' Level of Participation in EBA and their Views on EBA Questionnaire. According to findings, it cannot be said that teachers' views on EBA are highly positive, although they are not negative. Because while teachers have a positive view of EBA in terms of supporting learning, being compatible with the course curricula and appealing to students with different learning styles, they have negative views about EBA content for their lessons, school internet infrastructure and compensating for the difficulties in teaching. In addition, when teachers use EBA, despite using the opportunities of directing students to research, making use of videos, animations, simulations and other visuals in lessons at a high level, they make use of questions, sharing content and resources in EBA at a low level. According to these results, the content of EBA should be enriched, the internet infrastructure in schools should be improved and teachers’ use of EBA should be encouraged.

Anahtar Kelimeler

Education Information Network (EBA), E-content, FATİH Project, Teacher participation

Kaynakça

• Akpınar, B. ve Aydın, K. (2007). Eğitimde değişim ve öğretmenlerin değişim algıları. Eğitim ve Bilim, 144(32), 143-145.
• Alabay, A. (2015). Ortaöğretim öğretmenlerinin ve öğrencilerinin EBA (Eğitimde Bilişim Ağı) kullanımına ilişkin görüşleri üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.
• Alkan, C. (1984). Eğitim teknolojisi: Kavram, kapsam, süreç, ortam, işgören, uygulama. Ankara: Yargıçoğlu Matbaası
• Alkan, C. (1998). Eğitim teknolojisi (6. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altın, H. M. (2014). Öğrenci, öğretmen, yönetici ve veli bakış açısıyla FATİH projesinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Başkent Üniversitesi, Ankara.
• Arslan, E. (2019). Eğitim Bilişim Ağı’na ilişkin okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Rize.
• Altın, H. M. ve Kalelioğlu, F. (2015). FATİH projesi ile ilgili öğrenci ve öğretmen görüşleri. Başkent University Journal of Education, 2(1), 89-105.
• Ateş, M., Çerçi, A. ve Derman, S. (2015). Eğitim bilişim ağında yer alan Türkçe dersi videoları üzerine bir inceleme. Sakarya University Journal of Education, 5(3), 105-117. doi: 10.19126/suje.95734
• Bahçeci, F. ve Efe, B. (2018). Öğrencilerin EBA sitesine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Journal of Theoretical Educational Science, 11(4), 676-692. doi: 10.30831/akukeg.387055
• Bahçeci, F., Türel, Y. K., Demirli, C. ve Dokumacı, O. (2016, Mayıs). Liselerde görev yapan branş öğretmenlerinin EBA kullanım tercihleri ve yeterlik algısı. Sözel Bildiri, 10. International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS 2016), Rize, Türkiye.
• Becit İşçitürk, G. ve Turan, E. Z. (2018). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı'na ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 13(29), 35-45. doi: 10.7827/TurkishStudies.14299
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E., Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirci, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çakmak, Z. ve Taşkıran, C. (2017). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin perspektifinden EBA platformu. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, (9), 284-295.
• Çakıroğlu, Ü., Akkan, Y., & Güven, B. (2012). Analyzing the effect of web-based instruction applications to school culture within technology integration. Educational Sciences: Theory & Practice, (12), 1043-1048.
• Çetin, O., Çalışkan, E. ve Menzi, N. (2012). Öğretmen adaylarının teknoloji yeterlilikleri ile teknolojiye yönelik tutumları arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 11(2), 273-291.
• Çiftçi, B. ve Aydın, A. (2020). EBA platformu hakkında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Türkiye Kimya Derneği Dergisi Kısım C: Kimya Eğitimi, 5(2), 111-130. doi: 10.37995/jotcsc.765647
• Çilenti, K. (1988). Eğitim teknolojisi ve öğretim. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Demir, D., Özdinç, F. ve Ünal, E. (2018). EBA portalına katılımın incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(2), 407-422. doi: 10.17556/erziefd.402125Demirel, Ö. (2001). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (2006). Bilgi toplumu stratejisi (2006-2010). http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp-content/uploads/2014/04/Bilgi_Toplumu_Strateji_2006-2010.pdf adresinden elde edildi.
• Eğitim Bilişim Ağı [EBA]. (2015). Eğitim Bilişim Ağı. http://www.eba.gov.tr/ adresinden elde edildi.
• Ertürk, S. (1998). Öğretimi planlama uygulama ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• FATİH Projesi. (2022). FATİH (Fırsatları Artırma Teknolojiyi iyileştirme Hareketi) Projesi. http://fatihprojesi.meb.gov.tr/index.html adresinden elde edildi.
• Fındıkçı, İ. (1998). Enformasyon bilgi toplumu dünyası; Bilgi toplumunda eğitim ve öğretmen. Bilgi ve Toplum Dergisi 1. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayını, 1(4), 83-91.
• Fidan, N. (1986). Okulda öğrenme ve öğretme. Ankara: Alkım Kitapçılık Yayıncılık.
• Gürfidan, H. ve Koç, M. (2016, Mayıs). EBA kullanımının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Sözel bildiri, 10. International Computer and Instructional Technologies Symposium (ICITS 2016), Rize, Türkiye.
• Güvendi, G. M. (2014). Millî Eğitim Bakanlığının öğretmenlere sunmuş olduğu çevrimiçi eğitim ve paylaşım sitelerinin öğretmenlerce kullanım sıklığının belirlenmesi: EBA örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Heinich, R., Molenda, M., Russell, J. D. (1993). Instructional media and the new technologies of instruction (4rd ed.). New York, NY: Macmillan.
• Hörküç, İ. (2014). “FATİH projesinin” İstanbul ilinde uygulanmasına ilişkin yönetici ve öğretmenlerin görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Kalemkuş, F. (2016). Ortaöğretimdeki öğretmen ve öğrencilerin EBA'ya ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karasu, T. (2018). İmam hatip meslek ve DİKAP dersi öğretmenlerinin EBA ile ilgili görüşleri. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 925-943.
• Kaya, Z. (2005). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Komis, V., Ergazakia, M, & Zogzaa, V. (2007). Comparing computer-supported dynamic modeling and ‘paper & pencil’ concept mapping technique in students’ collaborative activity. Computers & Education, 49(4), 991-1017. doi: 10.1016/j.compedu.2005.12.007
• Kuloğlu, M. E. ve Bay, E. (2019). İngilizce Öğretmenlerinin EBA Kullanım Durumlarının İncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 48(224), 327-351.
• Kurtdede Fidan, N., Erbasan, Ö. ve Kolsuz, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin eğitim bilişim ağı'ndan (EBA) yararlanmaya ilişkin görüşleri. Journal of International Social Research, 9(45), 626-637.
• McCannon, M., & Crews, T. B. (2000). Assessing the technology needs of elementary school teachers. Journal of Technology and Teacher Education, 8(2), 111-121.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2012). FATİH: Eğitimde Geleceğe Açılan Kapı, http://fatihprojesi.meb.gov.tr/tr/icerikincele.php?id=6 adresinden elde edildi.
• Organisation for Economic Co-operation and Development [OECD]. (2007). Measuring the progress of world societies: the İstanbul declaration. Received from http://www.oecd.org/site/0,3407,en_21571361_31938349_1_1_1_1_1,00.html
• Saygıner, Ş. (2016). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlilik düzeyleri ile teknolojiye yönelik algıları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 298-312.
• Selvi, Ö. (2012). Bilgi Toplumu, bilgi yönetimi ve halkla ilişkiler. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(3), 191-214.
• Simon, Y. R. (1983). Pursuit of happiness and lust for powerin technological society. In C. Mitcham & R. Mackey (Eds.), Philosophy and technology (pp. 43-61). New York, NY: Free Press.
• Tutar, M. (2015). EBA sitesine yönelik olarak öğretmenlerin görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Türk Dil Kurumu [TDK]. (1988). Türkçe sözlük (8. baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Türker, A. ve Güven, C. (2016). Lise öğretmenlerinin EBA projesinden yararlanma düzeyleri ve proje ile ilgili görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 244-254.
• United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization [UNESCO]. (2005a). Why a summit on the information society. World Summit on the information Societies. Retrieved from http://www.itu.int/wsis/index.html
• United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization [UNESCO]. (2005b). Towards knowledge societies. Received from https://unesdoc.unesco.org/images/%200014/001418/141843e.pdf
• Wagner, T. (2008). The global achievement gap: Why even our best schools don’t teach the new survival skills our children need and what we can do about it. New York, NY: Basic Books.
• Yalın, H. İ. (2004). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme (13. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yeşilyurt, S. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin Eğitim Bilişim Ağı’nın kullanımına ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Yılmaz, M., Üredi L. ve Akbaşlı S. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar yeterlilik düzeylerinin ve eğitimde teknoloji kullanımına yönelik algılarının belirlenmesi. International Journal of Humanities and Education, 1(1), 105-121.