Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Relationships Between Preschool Teachers' Cognitive Flexibility, Mindfulness, and Self-Efficacy

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 301 - 318, 29.10.2022
https://doi.org/10.12984/egeefd.1084301

Öz

The aim of this study is to examine the relationships between preschool teachers' cognitive flexibility levels, mindfulness levels, self-efficacy perceptions, and to determine whether cognitive flexibility and mindfulness of preschool teachers predict self-efficacy of preschool teachers. The study, which is a correlational survey, consists of 230 preschool teachers working in the spring term of the 2020-2021 academic year. Cognitive Flexibility Inventory, Conscious Awareness Scale, Preschool Teachers' Self-Efficacy Beliefs Scale, and Personal Information Form were used as data collection tools. In the analysis of the data, Independent Samples t test, one-way ANOVA, Scheffe, Pearson’s Correlation and Regression Analysis were conducted. Regarding the research, it was found that cognitive flexibility, mindfulness, and self-efficacy of preschool teachers were positively and significantly related to each other. In addition, it was noted that self-efficacy perception levels mostly decreased as the duration of experience decreased. In parallel, it was found that the self-efficacy of teachers over the age of 30 was higher than that of teachers aged 30 and younger. Additionally, it was concluded that cognitive flexibility and mindfulness of preschool teachers significantly predicted their self-efficacy perceptions. In line with the findings, various suggestions were presented for educators and researchers.

Kaynakça

  • Akçay Özcan, D. ve Kıran, B. (2016). Ergenlerin bilişsel esneklik düzeyleri ile özyeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 1(1), 1-8.
  • Arıcı Özcan, N., & Vural, Ö. (2020). The mediator role of thriving in the relationship between self-efficacy and mindfulness in middle-adolescence sample. Educational Sciences: Theory & Practice, 20(3), 56-66. doi: 10.12738/jestp.2020.3.005.
  • Asıcı, E. ve İkiz, F. E. (2015). Mutluluğa giden bir yol: Bilişsel esneklik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 191-211.
  • Aslan, M. ve Kalkan, H. (2018). Öğretmenlerin özyeterlik algılarının analizi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 477-493. doi: 10.29029/busbed.434926.
  • Aybek, B. (2007). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 43-60.
  • Aydın Sünbül, Z. (2020). Mindfulness, positive affection and cognitive flexibility as antecedents of trait resilience. Studia Psychologica, 62(4), 277-290. doi: 10.31577/sp.2020.04.805
  • Baezat, S., Aflakifard, H., & Shahidi, N. (2014). On the relationship between knowledge management and teachers’ self-efficacy (Case study: Shiraz Pre-School Centers). International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 8(10), 1776-1781.
  • Bakaç, E. ve Özen, R. (2017). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1389-1404.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychogical Review, 84(2), 191-215. doi: 10.1037/0033-295X.84.2.191
  • Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behaviour, (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Pres. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press, 1998).
  • Bay, D. N. (2020). Investigation of the relationship between self-efficacy beliefs and classroom management skills of preschool teachers. International Electronic Journal of Elementary Education, 12(4), 335-348. doi: 10.26822/iejee.2020459463
  • Becker, B. D., & Whitaker, R. C. (2018). The association between dispositional mindfulness and management self-efficacy among early childhood education managers in head start. Mindfulness, 9, 636-644. doi: 10.1007/s12671-017-0806-y
  • Bedel, A. ve Ulubey, E. (2015). Ergenlerde başa çıkma stratejilerini açıklamada bilişsel esnekliğin rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 291-300. doi: 10.17755/esosder.91623
  • Bilgiç, R. ve Bilgin, M. (2016). Ergenlerin cinsiyet ve öğrenim kademesi düzeylerine göre bilişsel esneklik düzeyleri ile karar stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 39-55. doi: 10.29065/usakead.232432
  • Bilgin, M. (2009). Bilişsel esnekliği yordayan bazı değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3(36), 142-157.
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848. doi: 10.1037/0022-3514.84.4.822
  • Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri. Millî Eğitim Dergisi, 44(204), 114-134.
  • Bullock, A., Coplan, R. J., & Bosacki, S. (2015). Exploring links between early childhood educators’ psychological characteristics and classroom management self-efficacy beliefs. Canadian Journal of Behavioural Science (Revue Canadienne Des Sciences Du Comportement), 47(2), 175-183. doi: 10.1037/a0038547
  • Buyruk Genç, A. ve Yüksel Şahin, F. (2020). Psikolojik danışmanların bilişsel esnekliklerinin etkili psikolojik danışman niteliklerine, psikolojik danışman öz yetkinliğine ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 794-825.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (28. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Chambers, R., Gullone, E., & Allen, N. B. (2009). Mindful emotion regulation: An integrative review. Clinical Psychology Review, 29(6), 560-572. doi: 10.1016/j.cpr.2009.06.005
  • Çelik, Ö., Yorulmaz, A. ve Çokçalışkan, H. (2019). Öğretmen genel yeterlikleri açısından sınıf öğretmenleri ve öğretmen adaylarının kendilerini değerlendirmeleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 203-215. doi: 10.17494/ogusbd.548342
  • Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176), 339-346. doi: 10.15390/EB.2014.3466
  • Çuhadaroğlu, A. (2013). Bilişsel esnekliğin yordayıcıları. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 2 (1), 86-101.
  • Demir, Ö. ve Doğanay, A. (2009). Bilişsel farkındalık becerilerinin geliştirilmesinde bilişsel koçluk yaklaşımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(60), 601-623.
  • Demir, V. (2015). Bilinçli farkındalık temelli kognitif terapi programının bireylerin depresif belirti düzeyleri üzerine etkisi. Psikoloji Çalışmaları, 35(1), 15-26.
  • Demir, V. (2017). Bilinçli farkındalık temelli bilişsel terapi programının üniversite öğrencilerinin kaygı düzeylerine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 98-118.
  • Demirtaş, A. S. (2020). Cognitive flexibility and mental well-being in Turkish adolescents: The mediating role of academic, social and emotional self-efficacy. Anales de Psicología / Annals of Psychology, 36(1), 111-121. doi: 10.6018/analesps.336681
  • Deniz, M. E., Erus, S. M. ve Büyükcebeci, A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik iyi oluş ilişkisinde duygusal zekanın aracılık rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 17-31.
  • Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34, 241-253. doi: 10.1007/s10608-009-9276-4
  • Doğan Laçin, B. G. ve Yalçın, İ. (2019). Üniversite öğrencilerinde öz-yeterlilik ve stresle başa çıkma stratejilerinin bilişsel esnekliği yordama düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 358-371. doi: 10.16986/HUJE.2018037424
  • Doğan Yatar, M. (2020). Üniversite öğrencilerinde somatizasyon eğiliminin yordanmasında stresle başa çıkma yöntemleri, genel öz yeterlik inancı ve bilişsel esnekliğin rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Erdem, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğretme ve öğrenme anlayışları ile bilişsel esnekliklerinin kaynaştırmaya ilişkin öz-yeterlik algılarını yordama düzeyinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Eroğlu, M. ve Özbek, R. (2018). Öğretmenler için mesleki gelişim etkinlikleri ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Current Researches on Social Sciences, 8(3), 185-208. doi: 10.26579/jocress-8.3.12.
  • Ertan, C. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarının mezuniyet türüne göre incelenmesi: Bir nedensel karşılaştırma araştırması. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(14), 223-249.
  • Esentürk, O. K. ve Yalçın, S. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının bilinçli farkındalık düzeyleri ile kendilerine ilişkin yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir yem analizi örneği. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 22-34.
  • Fallah, N. (2017). Mindfulness, coping self-efficacy and foreign language anxiety: A mediation analysis. Educational Psychology, 37(6), 745-756. doi: 10.1080/01443410.2016.1149549
  • Gardner, K. (2018). Relationship between prekindergarten to grade 12 teachers’ mindfulness and self-efficacy. (Unpublished dissertation). Walden University, USA.
  • Goodall, K., Trejnowska, A., & Darling, S. (2012). The relationship between dispositional mindfulness, attachment security and emotion regulation. Personality and Individual Differences, 52, 622-626. doi: 10.1016/j.paid.2011.12.008
  • Gömleksiz, M. N. ve Serhatlıoğlu, B. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarına ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(7), 201-221. doi: 10.7827/TurkishStudies.5336
  • Greason, P. B., & Cashwell, C. S. (2011). Mindfulness and counseling self-efficacy: The mediating role of attention and empathy. Counselor Education and Supervision, 49(1), 2-19. doi: 10.1002/j.1556-6978.2009.tb00083.x
  • Guo, Y., Justice, L. M., Sawyer, B., & Tompkins, V. (2011). Exploring factors related to preschool teachers’ self-efficacy. Teaching and Teacher Education, 27(5), 961-968. doi: 10.1016/j.tate.2011.03.008
  • Gülay, H. (2009). 5-6 yaş çocuklarının sosyal konumlarını etkileyen çeşitli değişkenler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 104-121.
  • Gülüm, V. ve Dağ, İ. (2012). Tekrarlayıcı Düşünme Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanterinin Türkçeye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(3), 216-223.
  • Güvenç, F. (2019). Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
  • Hanley, A. W., Palejwala, M. H., Hanley, R. T., Canto, A. I., & Garland, E. L. (2015). A failure in mind: Dispositional mindfulness and positive reappraisal as predictors of academic self-efficacy following failure. Personality and Individual Differences, 86, 332-337. doi: 10.1016/j.paid.2015.06.033
  • Hartman, T. T. (2010). Mindfulness and well-being: Testing for mediation and predictiveness. (Unpublished dissertation). Eastern Illinois University, USA.
  • Hayırsever, F. ve Oğuz, E. (2017). Öğretmen adaylarının eğitim inançlarının eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 757-778. doi: 10.17240/aibuefd.2017.17.30227-326596
  • Infurna, C., Riter, D., & Schultz, S. (2018). Factors that determine preschool teacher self-efficacy in an urban school district. International Electronic Journal of Elementary Education, 11(1), 1-7. doi: 10.26822/iejee.2018143929
  • Iskender, M. (2009). The relationship between self-compassion, self-efficacy, and control belief about learning in Turkish university students. Social Behavior and Personality, 37(5), 711-720. doi: 10.2224/sbp.2009.37.5.711
  • İmiroğlu, A., Demir, R. ve Murat, M. (2021). Psikolojik iyi oluşun yordayıcıları olarak bilişsel esneklik, bilinçli farkındalık ve umut. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 2037-2057. doi: 10.17755/esosder.859555
  • Jiatong, W., Murad, M., Li, C., Gill, S. A., & Ashraf, S. F. (2021). Linking cognitive flexibility to entrepreneurial alertness and entrepreneurial intention among medical students with the moderating role of entrepreneurial self-efficacy: A second-order moderated mediation model. Plos One, 16(9), 1-24.
  • Kaptanbaş Gürbüz, E. ve Sezgin Nartgün, Ş. (2018). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin bilişsel esneklik ve öz yeterlik düzeyleri. Journal of International Social Research, 11(55), 628-640.
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel. doi: 10.1371/journal.pone.0256420
  • Kaya, H. İ. ve Demir, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlilikleri hakkındaki görüşlerinin bilişsel koçluk yaklaşımı bağlamında incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 67-92.
  • Kaya, İ. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 345-363. doi: 10.26466/opus.530330.
  • Kesgin, E. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz-yeterlilik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Denizli ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • Kesicioğlu, O. S. ve Güven, G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının özyeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1371-1383. doi: 10.7827/TurkishStudies.6784
  • Kıran Esen, B., Özcan, D., & Sezgin, M. (2017). High school students’ cognitive flexibility is predicted by self-efficacy and achievement. European Journal of Education Studies, 3(2), 143-151. doi: 10.46827/ejes.v0i0.466.
  • Kırkıç, K. A., & Çetinkaya, F. (2020). The relationship between preschool teachers’ self-efficacy beliefs and their teaching attitudes. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 9(4), 807-815. doi: 10.11591/ijere.v9i4.20670
  • Kim, Y. H., & Kim, Y. E. (2010). Korean early childhood educators’ multi-dimensional teacher self-efficacy and ECE center climate and depression severity in teachers as contributing factors. Teaching and Teacher Education, 26(5), 1117-1123. doi: 10.1016/j.tate.2009.06.009
  • Kocaarslan, B. ve Otacıoğlu, S. G. (2018). Profesyonel müzik eğitimi alan lisans öğrencilerinin, bilinçli farkındalık ve öğrenme stratejileri düzeyleri arasındaki ilişkiler. International Social Sciences StudiesJournal, 4(24), 4911-4921. doi: 10.26449/sssj.942
  • Koç, F. ve Sak, R. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki etkinliklere yönelik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 43-71. doi: 10.19171/uefad.323381
  • Kord, B. (2018). The relationship between mindfulness and perceived self-efficacy with subjective well-being among cancer patients in Tabriz hospitals. Iranian Journal of Nursing Research, 13(1), 11-17. doi: 10.21859/ijnr-13012
  • Latorre, C., Monica, L., Platt, L. F., Shook, N., & Daniels, J. (2021). The relationship between mindfulness and self-compassion for self-assessed competency and self-efficacy of psychologists-in-training. Training and Education in Professional Psychology. doi: 10.1037/tep0000395
  • Lipscomb, S. T., Chandler, K. D., Abshire, C., Jaramillo, J., & Kothari, B. (2021). Early childhood teachers’ self-efficacy and professional support predict work engagement. Early Childhood Education Journal, 1-11. doi: 10.1007/s10643-021-01182-5.
  • Malkoş, A. ve Aydın Sünbül, Z. (2020). Psikoloji ve psikolojik danışma ve rehberlik son sınıf öğrencilerinin duygusal okuryazarlık, bilişsel esneklik ve psikolojik danışma öz-yeterlikleri arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları ve İncelemeleri, 15(1), 27-33.
  • Martin, M. M., Anderson, C. M., & Thweatt, K. S. (1998). Aggressive communication traits and their relationships with the cognitive flexibility scale and the communication flexibility scale. Journal of Social Behavior and Personality, 13(3), 531-540.
  • Martin, M. M., Staggers, S. M., & Anderson, V. M. (2011). The relationships between cognitive flexibility with dogmatism, intellectual flexibility, preference for consistency, and self-compassion. Communication Research Reports, 28(3), 275-280. doi: 10.1080/08824096.2011.587555
  • Martinez, J. K., & Dong, S. (2020). An investigation of multicultural counseling competence development among graduate-level counseling students through mindfulness, cognitive complexity, and cognitive flexibility. International Journal for the Advancement of Counselling, 42, 292-306. doi: 10.1007/s10447-020-09400-2
  • Mauss, I. B., Bunge, S. A., & Gross, J. J. (2007). Automatic emotion regulation. Social and Personality Psychology Compass, 1(1), 146-167. doi: 10.1111/j.1751-9004.2007.00005.x.
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
  • Moore, A., & Malinowski, P. (2009). Meditation, mindfulness and cognitive flexibility. Consciousness and Cognition, 18(1), 176-186. doi: 10.1016/j.concog.2008.12.008
  • Oğuz, V. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının problem çözme becerisi ile öğretmen öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 20-30.
  • Öksüz, Y. ve Yiğit, Ş. (2020). Öğretmenlerin öğretimde bilinçli farkındalık ile mesleki doyum düzeyleri ilişkisi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(1), 38-49.
  • Özdemir, S. M. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 297-316.
  • Özgür, H. ve Çuhadar, C. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının programlamaya ilişkin öz-yeterlik algıları ve bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 9th International Computer & Instructional Technologies Symposium Full Paper Proceedings içinde (pp. 70-77). Retrieved from https://drive.google.com/file/d/1AC1by7lCsnE5HBVomLxOHiz8Rn2pvpoc/view
  • Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş. ve Deniz M. E. (2011). Bilinçli Farkındalık Ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(160), 224-235.
  • Parker, C., Scott, S., & Geddes, A. (2019). Snowball sampling. In P. Atkinson, S. Delamont, A. Cernat, J. W. Sakshaug, & R. A. Williams (Eds.), Research methods foundations. USA: Sage.
  • Parlaktaş, B. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuvar öğrenme ortamı, bilişsel esneklikleri ve sosyal sorun çözme becerilerine yönelik algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Peker Akman, T. ve Demir, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin bilinçli farkındalıkları ile bilişsel esneklikleri arasındaki ilişki. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 5(9), 11-20. doi: 10.31461/ybpd.879554
  • Pepe, Ş. (2021). The relationship between academic self-efficacy and cognitive flexibility: Physical education and sports teacher candidates. Propósitos y Representaciones, 9(3), 1-9. doi: 10.20511/pyr2021.v9nSPE3.1159
  • Saasati, N., Youefi, Z., & Gholparvar, M. (2020). The effectiveness of the systematic training for effective parenting (STEP) on the quality of parent-child relationships, parenting self-efficacy, and cognitive flexibility in adolescent mothers. Psychological Sciences, 94(19), 1319-1330.
  • Sapmaz, F. ve Doğan, T. (2013). Bilişsel esnekliğin değerlendirilmesi: Bilişsel Esneklik Envanteri Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 143-161.
  • Sarıçalı, M. ve Satıcı, S. A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik kırılganlık ilişkisinde utangaçlığın aracı rolü. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 655-670. doi: 10.17218/hititsosbil.285121
  • Sarteshneizy, Z. R., Lotfi, M., Pirmoradi, M., & Farid, A. A. N. (2020). Redictive role of self-efficacy in emotional regulation and cognitive flexibility on reducing emotional distress in university students. Journal of Mazandaran Univ Med Sci, 30(189), 164-169.
  • Semerci, D. ve Uyanık Balat, G. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 494-519. doi: 10.17679/inuefd.394585
  • Sinnott, J., Hilton, S., Wood, M., & Douglas, D. (2020). Relating flow, mindfulness, cognitive flexibility, and postformal thought: Two studies. Journal of Adult Development, 27, 1-11. doi: 10.1007/s10804-018-9320-2
  • Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26(4), 1059-1069. doi: 10.1016/j.tate.2009.11.001
  • Soysa, C. K., & Wilcomb, C. J. (2013). Mindfulness, self-compassion, self-efficacy, and gender as predictors of depression, anxiety, stress, and well-being. Mindfulness, 6, 217-226. doi: 10.1007/s12671-013-0247-1
  • Şenol, F. B. ve Ergün, M. (2015). Okul öncesi öğretmen adayları ile okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(3), 297-315.
  • Tang, N., Han, L., Yang, P., Zhao, Y., & Zhang, H. (2019). Are mindfulness and self-efficacy related to presenteeism among primary medical staff: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Sciences, 6(2), 182-186. doi: 10.1016/j.ijnss.2019.03.004
  • Tarakcı, U. A. (2019). Örgütlerde öz yeterlilik algısı ve performans ilişkisinde kişilik profillerinin düzenleyici rolü ve koçluk hizmeti alan çalışanlar üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Tenzek, K. (2017). Snowball subject recruitment. In M. Allen (Ed.), The Sage Encyclopedia of Communication Research Methods (pp. 1614-1616). Thousand Oaks, CA: Sage. doi: 10.4135/9781483381411.n569
  • Tepe, D. ve Demir, K. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançları ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 137-158.
  • Teper, R., Segal, Z. V., & Inzlicht, M. (2013). Inside the mindful mind: How mindfulness enhances emotion regulation through improvements in executive control. Current Directions in Psychological Science, 22(6), 449-454. doi: 10.1177/0963721413495869
  • Tunç, Y. ve Kıncal, R. Y. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile öz yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (ASOS Journal), 9(113), 249-267. doi: 10.29228/ASOS.48926
  • Weinstein, N., Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2009). A multi-method examination of the effects of mindfulness on stress attribution, coping, and emotional well-being. Journal of Research in Personality, 43(3), 374-385. doi: 10.1016/j.jrp.2008.12.008
  • Wen, X., Zhang, Q., Liu, X., Du, J., & Xu, W. (2021). Momentary and longitudinal relationships of mindfulness to stress and anxiety among Chinese elementary school students: Mediations of cognitive flexibility, self-awareness, and social environment. Journal of Affective Disorders, 293, 197-204. doi: 10.1016/j.jad.2021.06.038
  • Yaşar Ekici, F. (2017). Okul öncesi öğretmen adayları ile pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenliğe yönelik öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 3003-3022.
  • Yelpaze, İ. ve Yakar, L. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve bilişsel esnekliklerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(54), 913-935.
  • Yıldırım, G. ve Atilla, G. (2020). Öz yeterliğin bilinçli farkındalık ve benlik saygısına etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 59-84. doi: 10.17494/ogusbd.763397
  • Yoldaş, C., Yetim, G. ve Küçükoğlu, N. E. (2016). Okul öncesi öğretmen ve öğretmen adaylarının özyeterlik inançlarının karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 90-102.
  • Zümbül, S. (2019). Öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş düzeylerinde bilinçli farkındalık ve affetmenin yordayıcı rolleri. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 20-36. doi: 10.12984/egeefd.481963

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Bilişsel Esneklikleri, Bilinçli Farkındalıkları ve Öz Yeterlikleri Arasındaki İlişkiler

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 301 - 318, 29.10.2022
https://doi.org/10.12984/egeefd.1084301

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklik düzeyleri, bilinçli farkındalık düzeyleri ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişkiyi belirlemek ve bunun yanında okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklik ile bilinçli farkındalıklarının okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik algısını yordayıp yordamadığını belirlemektir. İlişkisel tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar döneminde görev yapmakta olan 230 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Bilişsel Esneklik Envanteri, “Bilinçli Farkındalık Ölçeği, Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz Yeterlik İnançları Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar t testi, tek faktörlü ANOVA, Scheffe, Pearson Korelasyon ve Regresyon Analizi uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklik, bilinçli farkındalık ve öz yeterliklerinin birbirleri ile pozitif ve anlamlı bir şekilde ilişkili olduğu bulunmuştur. Bunların yanında, öz yeterlik algılarında, büyük çoğunlukla deneyim süresi azaldıkça düşüş yaşandığı dikkati çekmiştir. Buna paralel olarak, 30 yaş üzerindeki öğretmenlerin öz yeterlikleri, 30 yaş ve altındaki öğretmenlerden daha fazla olduğu bulunmuştur. Ayrıca okul öncesi öğretmenlerinin bilişsel esneklik ve bilinçli farkındalıklarının, öz yeterlik algılarını anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna varılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda eğitimcilere ve araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Kaynakça

  • Akçay Özcan, D. ve Kıran, B. (2016). Ergenlerin bilişsel esneklik düzeyleri ile özyeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 1(1), 1-8.
  • Arıcı Özcan, N., & Vural, Ö. (2020). The mediator role of thriving in the relationship between self-efficacy and mindfulness in middle-adolescence sample. Educational Sciences: Theory & Practice, 20(3), 56-66. doi: 10.12738/jestp.2020.3.005.
  • Asıcı, E. ve İkiz, F. E. (2015). Mutluluğa giden bir yol: Bilişsel esneklik. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 191-211.
  • Aslan, M. ve Kalkan, H. (2018). Öğretmenlerin özyeterlik algılarının analizi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 477-493. doi: 10.29029/busbed.434926.
  • Aybek, B. (2007). Konu ve beceri temelli eleştirel düşünme öğretiminin öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi ve düzeyine etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 43-60.
  • Aydın Sünbül, Z. (2020). Mindfulness, positive affection and cognitive flexibility as antecedents of trait resilience. Studia Psychologica, 62(4), 277-290. doi: 10.31577/sp.2020.04.805
  • Baezat, S., Aflakifard, H., & Shahidi, N. (2014). On the relationship between knowledge management and teachers’ self-efficacy (Case study: Shiraz Pre-School Centers). International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 8(10), 1776-1781.
  • Bakaç, E. ve Özen, R. (2017). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançları ile tutumları arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1389-1404.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychogical Review, 84(2), 191-215. doi: 10.1037/0033-295X.84.2.191
  • Bandura, A. (1994). Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of human behaviour, (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Pres. (Reprinted in H. Friedman [Ed.], Encyclopedia of mental health. San Diego: Academic Press, 1998).
  • Bay, D. N. (2020). Investigation of the relationship between self-efficacy beliefs and classroom management skills of preschool teachers. International Electronic Journal of Elementary Education, 12(4), 335-348. doi: 10.26822/iejee.2020459463
  • Becker, B. D., & Whitaker, R. C. (2018). The association between dispositional mindfulness and management self-efficacy among early childhood education managers in head start. Mindfulness, 9, 636-644. doi: 10.1007/s12671-017-0806-y
  • Bedel, A. ve Ulubey, E. (2015). Ergenlerde başa çıkma stratejilerini açıklamada bilişsel esnekliğin rolü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 291-300. doi: 10.17755/esosder.91623
  • Bilgiç, R. ve Bilgin, M. (2016). Ergenlerin cinsiyet ve öğrenim kademesi düzeylerine göre bilişsel esneklik düzeyleri ile karar stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 39-55. doi: 10.29065/usakead.232432
  • Bilgin, M. (2009). Bilişsel esnekliği yordayan bazı değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3(36), 142-157.
  • Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848. doi: 10.1037/0022-3514.84.4.822
  • Buldu, M. (2014). Öğretmen yeterlik düzeyi değerlendirmesi ve mesleki gelişim eğitimleri planlanması üzerine bir öneri. Millî Eğitim Dergisi, 44(204), 114-134.
  • Bullock, A., Coplan, R. J., & Bosacki, S. (2015). Exploring links between early childhood educators’ psychological characteristics and classroom management self-efficacy beliefs. Canadian Journal of Behavioural Science (Revue Canadienne Des Sciences Du Comportement), 47(2), 175-183. doi: 10.1037/a0038547
  • Buyruk Genç, A. ve Yüksel Şahin, F. (2020). Psikolojik danışmanların bilişsel esnekliklerinin etkili psikolojik danışman niteliklerine, psikolojik danışman öz yetkinliğine ve bazı değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 794-825.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (28. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Chambers, R., Gullone, E., & Allen, N. B. (2009). Mindful emotion regulation: An integrative review. Clinical Psychology Review, 29(6), 560-572. doi: 10.1016/j.cpr.2009.06.005
  • Çelik, Ö., Yorulmaz, A. ve Çokçalışkan, H. (2019). Öğretmen genel yeterlikleri açısından sınıf öğretmenleri ve öğretmen adaylarının kendilerini değerlendirmeleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 203-215. doi: 10.17494/ogusbd.548342
  • Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel Esneklik Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39(176), 339-346. doi: 10.15390/EB.2014.3466
  • Çuhadaroğlu, A. (2013). Bilişsel esnekliğin yordayıcıları. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 2 (1), 86-101.
  • Demir, Ö. ve Doğanay, A. (2009). Bilişsel farkındalık becerilerinin geliştirilmesinde bilişsel koçluk yaklaşımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(60), 601-623.
  • Demir, V. (2015). Bilinçli farkındalık temelli kognitif terapi programının bireylerin depresif belirti düzeyleri üzerine etkisi. Psikoloji Çalışmaları, 35(1), 15-26.
  • Demir, V. (2017). Bilinçli farkındalık temelli bilişsel terapi programının üniversite öğrencilerinin kaygı düzeylerine etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 98-118.
  • Demirtaş, A. S. (2020). Cognitive flexibility and mental well-being in Turkish adolescents: The mediating role of academic, social and emotional self-efficacy. Anales de Psicología / Annals of Psychology, 36(1), 111-121. doi: 10.6018/analesps.336681
  • Deniz, M. E., Erus, S. M. ve Büyükcebeci, A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik iyi oluş ilişkisinde duygusal zekanın aracılık rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 17-31.
  • Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34, 241-253. doi: 10.1007/s10608-009-9276-4
  • Doğan Laçin, B. G. ve Yalçın, İ. (2019). Üniversite öğrencilerinde öz-yeterlilik ve stresle başa çıkma stratejilerinin bilişsel esnekliği yordama düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 358-371. doi: 10.16986/HUJE.2018037424
  • Doğan Yatar, M. (2020). Üniversite öğrencilerinde somatizasyon eğiliminin yordanmasında stresle başa çıkma yöntemleri, genel öz yeterlik inancı ve bilişsel esnekliğin rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Erdem, S. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğretme ve öğrenme anlayışları ile bilişsel esnekliklerinin kaynaştırmaya ilişkin öz-yeterlik algılarını yordama düzeyinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Eroğlu, M. ve Özbek, R. (2018). Öğretmenler için mesleki gelişim etkinlikleri ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Current Researches on Social Sciences, 8(3), 185-208. doi: 10.26579/jocress-8.3.12.
  • Ertan, C. (2016). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarının mezuniyet türüne göre incelenmesi: Bir nedensel karşılaştırma araştırması. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(14), 223-249.
  • Esentürk, O. K. ve Yalçın, S. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının bilinçli farkındalık düzeyleri ile kendilerine ilişkin yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bir yem analizi örneği. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(3), 22-34.
  • Fallah, N. (2017). Mindfulness, coping self-efficacy and foreign language anxiety: A mediation analysis. Educational Psychology, 37(6), 745-756. doi: 10.1080/01443410.2016.1149549
  • Gardner, K. (2018). Relationship between prekindergarten to grade 12 teachers’ mindfulness and self-efficacy. (Unpublished dissertation). Walden University, USA.
  • Goodall, K., Trejnowska, A., & Darling, S. (2012). The relationship between dispositional mindfulness, attachment security and emotion regulation. Personality and Individual Differences, 52, 622-626. doi: 10.1016/j.paid.2011.12.008
  • Gömleksiz, M. N. ve Serhatlıoğlu, B. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarına ilişkin görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(7), 201-221. doi: 10.7827/TurkishStudies.5336
  • Greason, P. B., & Cashwell, C. S. (2011). Mindfulness and counseling self-efficacy: The mediating role of attention and empathy. Counselor Education and Supervision, 49(1), 2-19. doi: 10.1002/j.1556-6978.2009.tb00083.x
  • Guo, Y., Justice, L. M., Sawyer, B., & Tompkins, V. (2011). Exploring factors related to preschool teachers’ self-efficacy. Teaching and Teacher Education, 27(5), 961-968. doi: 10.1016/j.tate.2011.03.008
  • Gülay, H. (2009). 5-6 yaş çocuklarının sosyal konumlarını etkileyen çeşitli değişkenler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 104-121.
  • Gülüm, V. ve Dağ, İ. (2012). Tekrarlayıcı Düşünme Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Envanterinin Türkçeye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(3), 216-223.
  • Güvenç, F. (2019). Üniversite öğrencilerinde bilişsel esneklik ve belirsizliğe tahammülsüzlük ile kişilik özellikleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
  • Hanley, A. W., Palejwala, M. H., Hanley, R. T., Canto, A. I., & Garland, E. L. (2015). A failure in mind: Dispositional mindfulness and positive reappraisal as predictors of academic self-efficacy following failure. Personality and Individual Differences, 86, 332-337. doi: 10.1016/j.paid.2015.06.033
  • Hartman, T. T. (2010). Mindfulness and well-being: Testing for mediation and predictiveness. (Unpublished dissertation). Eastern Illinois University, USA.
  • Hayırsever, F. ve Oğuz, E. (2017). Öğretmen adaylarının eğitim inançlarının eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 757-778. doi: 10.17240/aibuefd.2017.17.30227-326596
  • Infurna, C., Riter, D., & Schultz, S. (2018). Factors that determine preschool teacher self-efficacy in an urban school district. International Electronic Journal of Elementary Education, 11(1), 1-7. doi: 10.26822/iejee.2018143929
  • Iskender, M. (2009). The relationship between self-compassion, self-efficacy, and control belief about learning in Turkish university students. Social Behavior and Personality, 37(5), 711-720. doi: 10.2224/sbp.2009.37.5.711
  • İmiroğlu, A., Demir, R. ve Murat, M. (2021). Psikolojik iyi oluşun yordayıcıları olarak bilişsel esneklik, bilinçli farkındalık ve umut. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 2037-2057. doi: 10.17755/esosder.859555
  • Jiatong, W., Murad, M., Li, C., Gill, S. A., & Ashraf, S. F. (2021). Linking cognitive flexibility to entrepreneurial alertness and entrepreneurial intention among medical students with the moderating role of entrepreneurial self-efficacy: A second-order moderated mediation model. Plos One, 16(9), 1-24.
  • Kaptanbaş Gürbüz, E. ve Sezgin Nartgün, Ş. (2018). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin bilişsel esneklik ve öz yeterlik düzeyleri. Journal of International Social Research, 11(55), 628-640.
  • Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel. doi: 10.1371/journal.pone.0256420
  • Kaya, H. İ. ve Demir, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmen yeterlilikleri hakkındaki görüşlerinin bilişsel koçluk yaklaşımı bağlamında incelenmesi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 67-92.
  • Kaya, İ. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öz yeterlik inançlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 345-363. doi: 10.26466/opus.530330.
  • Kesgin, E. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz-yeterlilik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Denizli ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • Kesicioğlu, O. S. ve Güven, G. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının özyeterlik düzeyleri ile problem çözme, empati ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1371-1383. doi: 10.7827/TurkishStudies.6784
  • Kıran Esen, B., Özcan, D., & Sezgin, M. (2017). High school students’ cognitive flexibility is predicted by self-efficacy and achievement. European Journal of Education Studies, 3(2), 143-151. doi: 10.46827/ejes.v0i0.466.
  • Kırkıç, K. A., & Çetinkaya, F. (2020). The relationship between preschool teachers’ self-efficacy beliefs and their teaching attitudes. International Journal of Evaluation and Research in Education (IJERE), 9(4), 807-815. doi: 10.11591/ijere.v9i4.20670
  • Kim, Y. H., & Kim, Y. E. (2010). Korean early childhood educators’ multi-dimensional teacher self-efficacy and ECE center climate and depression severity in teachers as contributing factors. Teaching and Teacher Education, 26(5), 1117-1123. doi: 10.1016/j.tate.2009.06.009
  • Kocaarslan, B. ve Otacıoğlu, S. G. (2018). Profesyonel müzik eğitimi alan lisans öğrencilerinin, bilinçli farkındalık ve öğrenme stratejileri düzeyleri arasındaki ilişkiler. International Social Sciences StudiesJournal, 4(24), 4911-4921. doi: 10.26449/sssj.942
  • Koç, F. ve Sak, R. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki etkinliklere yönelik öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 43-71. doi: 10.19171/uefad.323381
  • Kord, B. (2018). The relationship between mindfulness and perceived self-efficacy with subjective well-being among cancer patients in Tabriz hospitals. Iranian Journal of Nursing Research, 13(1), 11-17. doi: 10.21859/ijnr-13012
  • Latorre, C., Monica, L., Platt, L. F., Shook, N., & Daniels, J. (2021). The relationship between mindfulness and self-compassion for self-assessed competency and self-efficacy of psychologists-in-training. Training and Education in Professional Psychology. doi: 10.1037/tep0000395
  • Lipscomb, S. T., Chandler, K. D., Abshire, C., Jaramillo, J., & Kothari, B. (2021). Early childhood teachers’ self-efficacy and professional support predict work engagement. Early Childhood Education Journal, 1-11. doi: 10.1007/s10643-021-01182-5.
  • Malkoş, A. ve Aydın Sünbül, Z. (2020). Psikoloji ve psikolojik danışma ve rehberlik son sınıf öğrencilerinin duygusal okuryazarlık, bilişsel esneklik ve psikolojik danışma öz-yeterlikleri arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları ve İncelemeleri, 15(1), 27-33.
  • Martin, M. M., Anderson, C. M., & Thweatt, K. S. (1998). Aggressive communication traits and their relationships with the cognitive flexibility scale and the communication flexibility scale. Journal of Social Behavior and Personality, 13(3), 531-540.
  • Martin, M. M., Staggers, S. M., & Anderson, V. M. (2011). The relationships between cognitive flexibility with dogmatism, intellectual flexibility, preference for consistency, and self-compassion. Communication Research Reports, 28(3), 275-280. doi: 10.1080/08824096.2011.587555
  • Martinez, J. K., & Dong, S. (2020). An investigation of multicultural counseling competence development among graduate-level counseling students through mindfulness, cognitive complexity, and cognitive flexibility. International Journal for the Advancement of Counselling, 42, 292-306. doi: 10.1007/s10447-020-09400-2
  • Mauss, I. B., Bunge, S. A., & Gross, J. J. (2007). Automatic emotion regulation. Social and Personality Psychology Compass, 1(1), 146-167. doi: 10.1111/j.1751-9004.2007.00005.x.
  • Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
  • Moore, A., & Malinowski, P. (2009). Meditation, mindfulness and cognitive flexibility. Consciousness and Cognition, 18(1), 176-186. doi: 10.1016/j.concog.2008.12.008
  • Oğuz, V. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının problem çözme becerisi ile öğretmen öz yeterlik algıları arasındaki ilişki. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(1), 20-30.
  • Öksüz, Y. ve Yiğit, Ş. (2020). Öğretmenlerin öğretimde bilinçli farkındalık ile mesleki doyum düzeyleri ilişkisi. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 5(1), 38-49.
  • Özdemir, S. M. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 297-316.
  • Özgür, H. ve Çuhadar, C. (2015). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının programlamaya ilişkin öz-yeterlik algıları ve bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 9th International Computer & Instructional Technologies Symposium Full Paper Proceedings içinde (pp. 70-77). Retrieved from https://drive.google.com/file/d/1AC1by7lCsnE5HBVomLxOHiz8Rn2pvpoc/view
  • Özyeşil, Z., Arslan, C., Kesici, Ş. ve Deniz M. E. (2011). Bilinçli Farkındalık Ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(160), 224-235.
  • Parker, C., Scott, S., & Geddes, A. (2019). Snowball sampling. In P. Atkinson, S. Delamont, A. Cernat, J. W. Sakshaug, & R. A. Williams (Eds.), Research methods foundations. USA: Sage.
  • Parlaktaş, B. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının laboratuvar öğrenme ortamı, bilişsel esneklikleri ve sosyal sorun çözme becerilerine yönelik algılarının incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Peker Akman, T. ve Demir, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin bilinçli farkındalıkları ile bilişsel esneklikleri arasındaki ilişki. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 5(9), 11-20. doi: 10.31461/ybpd.879554
  • Pepe, Ş. (2021). The relationship between academic self-efficacy and cognitive flexibility: Physical education and sports teacher candidates. Propósitos y Representaciones, 9(3), 1-9. doi: 10.20511/pyr2021.v9nSPE3.1159
  • Saasati, N., Youefi, Z., & Gholparvar, M. (2020). The effectiveness of the systematic training for effective parenting (STEP) on the quality of parent-child relationships, parenting self-efficacy, and cognitive flexibility in adolescent mothers. Psychological Sciences, 94(19), 1319-1330.
  • Sapmaz, F. ve Doğan, T. (2013). Bilişsel esnekliğin değerlendirilmesi: Bilişsel Esneklik Envanteri Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 143-161.
  • Sarıçalı, M. ve Satıcı, S. A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik kırılganlık ilişkisinde utangaçlığın aracı rolü. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 655-670. doi: 10.17218/hititsosbil.285121
  • Sarteshneizy, Z. R., Lotfi, M., Pirmoradi, M., & Farid, A. A. N. (2020). Redictive role of self-efficacy in emotional regulation and cognitive flexibility on reducing emotional distress in university students. Journal of Mazandaran Univ Med Sci, 30(189), 164-169.
  • Semerci, D. ve Uyanık Balat, G. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin sınıf yönetimi becerileri ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 494-519. doi: 10.17679/inuefd.394585
  • Sinnott, J., Hilton, S., Wood, M., & Douglas, D. (2020). Relating flow, mindfulness, cognitive flexibility, and postformal thought: Two studies. Journal of Adult Development, 27, 1-11. doi: 10.1007/s10804-018-9320-2
  • Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26(4), 1059-1069. doi: 10.1016/j.tate.2009.11.001
  • Soysa, C. K., & Wilcomb, C. J. (2013). Mindfulness, self-compassion, self-efficacy, and gender as predictors of depression, anxiety, stress, and well-being. Mindfulness, 6, 217-226. doi: 10.1007/s12671-013-0247-1
  • Şenol, F. B. ve Ergün, M. (2015). Okul öncesi öğretmen adayları ile okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine yönelik öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(3), 297-315.
  • Tang, N., Han, L., Yang, P., Zhao, Y., & Zhang, H. (2019). Are mindfulness and self-efficacy related to presenteeism among primary medical staff: A cross-sectional study. International Journal of Nursing Sciences, 6(2), 182-186. doi: 10.1016/j.ijnss.2019.03.004
  • Tarakcı, U. A. (2019). Örgütlerde öz yeterlilik algısı ve performans ilişkisinde kişilik profillerinin düzenleyici rolü ve koçluk hizmeti alan çalışanlar üzerine bir araştırma (Yayımlanmamış doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Tenzek, K. (2017). Snowball subject recruitment. In M. Allen (Ed.), The Sage Encyclopedia of Communication Research Methods (pp. 1614-1616). Thousand Oaks, CA: Sage. doi: 10.4135/9781483381411.n569
  • Tepe, D. ve Demir, K. (2012). Okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançları ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 137-158.
  • Teper, R., Segal, Z. V., & Inzlicht, M. (2013). Inside the mindful mind: How mindfulness enhances emotion regulation through improvements in executive control. Current Directions in Psychological Science, 22(6), 449-454. doi: 10.1177/0963721413495869
  • Tunç, Y. ve Kıncal, R. Y. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin yansıtıcı düşünme eğilimleri ile öz yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi (ASOS Journal), 9(113), 249-267. doi: 10.29228/ASOS.48926
  • Weinstein, N., Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2009). A multi-method examination of the effects of mindfulness on stress attribution, coping, and emotional well-being. Journal of Research in Personality, 43(3), 374-385. doi: 10.1016/j.jrp.2008.12.008
  • Wen, X., Zhang, Q., Liu, X., Du, J., & Xu, W. (2021). Momentary and longitudinal relationships of mindfulness to stress and anxiety among Chinese elementary school students: Mediations of cognitive flexibility, self-awareness, and social environment. Journal of Affective Disorders, 293, 197-204. doi: 10.1016/j.jad.2021.06.038
  • Yaşar Ekici, F. (2017). Okul öncesi öğretmen adayları ile pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretmenliğe yönelik öz yeterlik inançlarının karşılaştırılması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 3003-3022.
  • Yelpaze, İ. ve Yakar, L. (2019). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu ve bilişsel esnekliklerinin incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(54), 913-935.
  • Yıldırım, G. ve Atilla, G. (2020). Öz yeterliğin bilinçli farkındalık ve benlik saygısına etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 59-84. doi: 10.17494/ogusbd.763397
  • Yoldaş, C., Yetim, G. ve Küçükoğlu, N. E. (2016). Okul öncesi öğretmen ve öğretmen adaylarının özyeterlik inançlarının karşılaştırılması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 48, 90-102.
  • Zümbül, S. (2019). Öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş düzeylerinde bilinçli farkındalık ve affetmenin yordayıcı rolleri. Ege Eğitim Dergisi, 20(1), 20-36. doi: 10.12984/egeefd.481963
Toplam 104 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Alan Eğitimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Aslı Bekirler 0000-0001-7589-3761

Raziye Günay Bilaloğlu 0000-0003-1887-6767

Yayımlanma Tarihi 29 Ekim 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 23 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Bekirler, A., & Günay Bilaloğlu, R. (2022). Relationships Between Preschool Teachers’ Cognitive Flexibility, Mindfulness, and Self-Efficacy. Ege Eğitim Dergisi, 23(3), 301-318. https://doi.org/10.12984/egeefd.1084301