Osmanlı Döneminde Tarih Öğreniminin Tarihçesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 17, 0 - 0, 02.08.2017

Serdar Erkan

Öz

Çalışmanın amacı tarih öğreniminin tarihinden hareketle Osmanlı döneminde
tarih eğitimi veren kurumlar ve bu kurumların programlarında yer alan tarih
dersleri hakkında bilgiler verilmiştir. Osmanlı tarih eğitim anlayışı, bu anlayışın
ders program ve müfredatına yansımaları tartışılmıştır. Aynı zamanda Osmanlı
tarihçiliği ve tarih yazıcılığının geçirmiş olduğu kronolojik süreçte ortaya konulmuştur.
Osmanlı siyasi tarihinin eğitim ve öğrenim hayatına yönelik etkileri ve bu
etkilerin ortaya çıkarttığı sonuçlar ifade edilmiştir. Osmanlı Devletinin dağılma
sürecinde ortaya çıkan batı etkisindeki ıslahat hareketleri ile birlikte tarih eğitimi
ve öğrenimde meydana gelen değişimler anlatılarak bu değişimlerin yeni Türkiye
Devleti’nin kuruluşundan itibaren izlenecek Türk tarih politikasına ve tarih eğitimine
etkileri ortaya konulmuştur. Çalışmanın gerçekleştirilmesinde mevcut literatür
esas alınarak ayrıntılı bir literatür taraması gerçekleştirilmiştir

Anahtar Kelimeler

tarih, tarih eğitimi, tarih öğrenimi, Osmanlı Devleti, meşrutiyet

Kaynakça

• AKSOY, İlhan. (2003), Yüksek Öğretim Kurumlarında İnkılap Tarihi Öğretimi, Basılmamış Doktora Tezi Ankara. G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. AKYÜZ, Yahya. (1996), Eğitim Tarihimizden Bugün İçin Çıkarılması Gereken Bazı Dersler ve Düşünceler. Eğitimimize Bakışlar (Koordinatör: İlhami FINDIKÇI) İstanbul. Kültür Koleji Eğitim Vakfı Yayınları. AKYÜZ, Yahya. (2004), Türk Eğitim Tarihi (9. Baskı) Ankara. Pegem A Yayınları.
• ATA, Bahri. (2002), Müzelerle ve Tarihi Mekanlarla Tarih Öğretimi: Tarih Öğ- retmenlerinin “Müze Eğitimine” İlişkin Görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Ü. Sosyal Bilimler Enstitusü. Ankara. AYAS, Nevzat. (1948), Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitimi, Kuruluşlar ve Tarihçeler Ankara Milli Eğitim Basımevi. ARSLAN, Ali. (1995), Darülfünun’dan Üniversite’ye İstanbul. Kitabevi Yayınları. ARSLAN, Ali. (2004), Türkiye’de Tarih Bölümü’nün Kuruluşu Cumhuriyetin 80. Yılında Üniversitelerde Tarih Öğrenimi, Araştırmaları ve Yayınları Semineri– Bildiriler, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Araştırma Merkezi, İstanbul. GLOBUS Dünya Basımevi. BEHAR, Büşra Ersanlı. (1992), İktidar ve Tarih, Türkiye’de Resmi Tarih Tezinin Oluşumu (1929-1937) , İstanbul. Alfa Yayınları. BERKES, Niyazi. (2002), Türkiye’de Çağdaşlaşma, (3. Baskı). İstanbul. Yapı Kredi Yayınları. ÇANKAYA, Mücellitoğlu Ali (1954 ), Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (I. Cilt ) 1859- 1949 Ankara. Örnek Matbaası. DUMAN, Tayyip. (1991), Türkiye’de Ortaöğretime Öğretmen Yetiştirme Problemi, İstanbul. Milli Eğitim Basımevi. ERGİN, Osman. (1977), Türk Maarif Tarihi, İstanbul. Eser Matbaası C. III-IV İHSANOĞLU, Ekmeleddin. (1993), Darülfünün – Diyanet İslam Ansiklopedisi, C.VIII, s.521-527. İstanbul. İsmail Hakkı UZUNÇARŞILI’YA Armağan. (1988), Ankara 2. Baskı Türk Tarih Kurumu Yayınları. KAYA, Hayrettin. (2002), Osmanlıdan Cumhuriyete Tarih Dersi Müfredatı. Toplumsal Tarih, Sayı:100, Nisan 2002. KODAMAN, Bayram. (1986), Türkçülük. Doğuştan Günümüze İslam Tarihi Ansiklopedisi, (12) KODAMAN, Bayram. (1988), Abdülhamit Devri Eğitim Sistemi, Ankara. Türk Tarih Kurumu Yayınları. KOÇER, H.Ali. (1991), Türkiye’de Modern Eğitimin Doğuşu ve Gelişimi, İstanbul. Milli Eğitim Basımevi. KOÇAK, Kemal. (1998), Cumhuriyetten Günümüze Tarih Anlayışı ve Ortaöğretim Kurumlarında Tarih Öğretimi (1923-1992) Yayınlanmamış Doktora Tezi G.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara. LEWİS, Bernard. (1988), Modern Türkiye’nin Doğuşu (Çev. Metin Kıratlı ) Ankara.3. Baskı AKDTYK Türk Tarih Kurumu Yayınları. REŞAT, Ali. (1912), Mekteplerde Tarih Dersi. Tedrisat Mecmuası No:20, 10 Mayıs 1912. İstanbul. s.50-55. SAFRAN, Mustafa. (2002), Türk Tarihi Öğretimi ve Meseleleri Türkler Ansiklopedisi, C.17, s.936-943 Ankara. SARINAY, Yusuf. (1994), Türk Ocaklarının Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları, İstanbul. Ötüken Yayınları. TOGAN, A. Zeki Velidi. (1985), Tarihte Usul. İstanbul: Enderun Kitabevi. ORTAYLI, İlber. (1986), Cevdet Paşa ve Osmanlı Tarihi Ahmet Cevdet Paşa Semineri, İstanbul, 27-28 Mayıs 1985 Bildirisinden Ayrı Basım. ORTAYLI, İlber. (1996), Maarifin Son 150 Yıldaki Serencamı Ankara Yeni Türkiye, Ocak-Şubat ,Yıl 2, Sayı: 7. ORTAYLI, İlber. (2005), Gelenekten Geleceğe, (11. Baskı). İstanbul. Ufuk Kitapları Yayınları. ÖZTÜRK, Cemil. (1996), Atatürk Devri Öğretmen Yetiştirme Politikası, Ankara. AKDTYK Türk Tarih Kurumu Yayınları. UÇGUN, Duygu. (2006), Cumhuriyet Döneminde Türkçe Öğretmenlerinin Yetiştirilmesi Yayınlanmamış Doktora Tezi Ankara. G.Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. UNAT, F.Reşit. (1964), Türkiye Eğitim Sisteminin Gelişmesine Tarihi Bir Bakış Ankara. Milli Eğitim Basımevi. YALÇIN, Durmuş-AKBIYIK, Yaşar, ve Diğerleri (2000), Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları. YAVUZYİĞİT, M. Hikmet. (1999), Mülkiye Tarihi, Ankara. Mülkiyeliler Birliği Yayınları. YÜCEL, Hasan Ali (1938), Türkiye’de Orta Öğretim, İstanbul. Devlet Basım Evi.